-
profesor zwyczajny i profesor nadzwyczajny
7.02.20247.02.2024Szanowni Państwo, chciałbym się dowiedzieć, dlaczego profesora zwyczajnego określa się mianem zwyczajny, a doktora habilitowanego — nadzwyczajnym. Sądząc po nazwach, ten drugi powinien stać wyżej w hierarchii od pierwszego, bo nadzwyczajny znaczy więcej niż zwyczajny, a przecież w rzeczywistości jest chyba odwrotnie. Z uszanowaniem stały czytelnik Poradni
-
protagonista28.05.201028.05.2010W ostatnim czasie – szczególnie chyba w Internecie – rozpowszechniło się użycie słowa protagonista w znaczeniu 'główny bohater (książki, filmu, gry)'. Intuicja podpowiada mi, że to prosta kalka angielskiego sensu tego słowa. Ale może się mylę i możemy powiedzieć, że „Wokulski to protagonista powieści Prusa”?
Z wyrazami szacunku,
Tomek Romaniuk -
przebrać strój28.03.200828.03.2008Na pewnym internetowym forum zostałem zaatakowany w związku z napisaniem następującego zdania: „…ale żeby zapomnieć przebrać strój?”. Za SJP: „przebrać' – zmienić komuś lub sobie jakąś część ubioru”. Rozumiem różnicę między słowem przebrać z użyciem zaimka zwrotnego i bez jego obecności, dlatego też napisałem przebrać strój (czyli zmienić swój dotychczasowy strój) zamiast przebrać się w jakiś inny strój.
-
przed/ prae
21.10.202321.10.2023Szanowni Eksperci,
we fraszce Jana Kochanowskiego „Do snu” znajduje się fragment „wyschły przed gorącem wody”. Zastanawiam się, czy użycie przez poetę przyimka „przed” w zacytowanym fragmencie nie jest przypadkiem kalką łacińskiego prae w znaczeniu <w obliczu, z powodu czegoś>?
-
Przesada i przesadzanie20.09.201820.09.2018Czy istnieje semantyczny bądź etymologiczny związek pomiędzy przesadzaniem w sensie przenoszenia roślin a przesadzaniem w sensie robienia czegoś w nadmiarze?
-
Przymiotniki od nazw regionów ze świata Pokémonów
25.02.2022W grach i serialu Pokémon występują regiony, które wymieniłem poniżej. Jak poprawnie utworzyć od nich przymiotniki (przydają się, gdy mowa o regionalnych formach pokemonów)? Czy dodawanie końcówki "-(i)ański" to zbytnie uproszczenie (kalka z angielskiego)? Czy najprościej dodać po prostu końcówkę "-(ń)ski"? Kanto, Johto [dżoto], Hoenn [hoen], Sinnoh [sino], Unova, Kalos, Alola, Galar, Hisui (nie wiem czy w polskiej wersji będzie czytane jak nazwa [hisuj], czy [hisłej]).
-
przymiotnik od Juży10.12.201310.12.2013Witam,
chciałbym zapytać o następującą rzecz, mianowicie istnieje w Rosji miejscowość Juża. Jak będzie brzmiała w języku polskim nazwa rejonu/regionu utworzona od nazwy tej miejscowości? Region juski, jużski, a może jużański?
Serdecznie dziękuję.
Łukasz Wiliński -
Przymiotnik postapokaliptyczny10.04.201810.04.2018Jestem ciekaw, jak powinno się pisać po polsku słowo, które w języku angielskim brzmi post apocalyptic czy też post-apocalyptic. Wszyscy piszą post apokaliptyczny albo post-apokaliptyczny. Natknąłem się jednak w Wikipedii, że: „W języku polskim jedyna poprawna pisownia przymiotnika to postapokaliptyczny. Będąca kalką z języka angielskiego pisownia post-apokaliptyczny czy post apokaliptyczny jest błędna”.
Proszę o wyjaśnienie.
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
-
ptasia grypa
25.10.202325.10.2023Dzień dobry,
mam pytanie – jak poprawnie mówić – ptasia grypa czy grypa ptaków? W tekstach nazwy te często stosuje się wymiennie. Z drugiej strony wygląda to jak kalka z angielskiego (bird flu), więc wtedy chyba forma „ptasia grypa” byłaby odpowiednia. Będę wdzięczny za odpowiedź.
Pozdrawiam
Marcin
-
regularna wojna18.05.201018.05.2010Szanowni Państwo!
Ostatnio w mediach często pojawia się sformułowanie regularna wojna w znaczeniu prawdziwej wojny (w odróżenieniu od pojedynczych aktów agresji). Czy to jest poprawne określenie? Mam wrażenie, że to kalka z angielskiego. Ja wojnę określiłbym jako regularną, gdyby miała miejsce dokładnie co tydzień…