kilkanaście
  • modowy
    1.03.2003
    1.03.2003
    Czy istnieje w jezyku polskim przymiotnik modowy, utworzony od rzeczownika moda?
    Dziękuję.
  • muriaty i szagriaty
    18.12.2007
    18.12.2007
    Co oznaczają wyrazy muriaty i szagriaty z popularnej pieśni biesiadnej? Zob. http://www.google.pl/search?hl=pl&q=muriaty+trojka
  • na raz tylko jeden pkt
    11.04.2002
    11.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Oto moje pierwsze pytanie do Poradni, ale na pewno nie ostatnie. Mam bowiem mnóstwo różnorakich wątpliwości, a słowniki, niestety, nie radzą sobie z ich rozwiązywaniem. Ale zanim zadam to konkretne pytanie, proszę o jedno wstępne wyjaśnienie: dlaczego napisali Państwo powyżej, w „słowie wstępnym": „prosimy pytać tylko o jedną rzecz na raz” – chodzi mi o rozdzielną pisownię wyrażenia na raz. Azaliż nie stoi w słowniku (m.in. NSO PWN!), iż należy je pisać łącznie w znaczeniu 'jednocześnie'? A przecie właśnie taki sens ma tu owo wyrażenie. Uprzejmie proszę o pilną odpowiedź i – chyba – korektę.
    Pora na pytanie właściwe:
    Czy wyraz punkt należy uznać za pojęcie matematyczno-fizyczne i wobec tego jego skrót pkt w przypadkach zależnych pisać bez kropki, czy raczej traktować jak „zwykły” rzeczownik i stawiać kropkę w dopełniaczu itd., jak w skrótach mgr, dr, bp itp. Wydaje mi się, że słuszna, no i znacznie prostsza, jest ta pierwsza interpretacja. Tylko dlaczego słowniki (przeszukałem ich kilkanaście!) robią unik i podają hasło pkt wyłącznie w mianowniku? A może się mylę, może w którymś ze słowników określono ten „szczegół"?
    Serdecznie pozdrawiam Redaktorów Poradni, dziękując za tę cenną inicjatywę, jaką jest doradzanie via internet (Internet?).
    Krzysztof Szymczyk, Opole
  • Nasi milusińscy

    13.02.2022

    Natknęłam się ostatnio na intrygujący problem, czytając reklamę sklepu z akcesoriami dla dzieci zaskoczyło mnie użycie określenia „nasi milusińscy”, które w mojej świadomości dotyczy psów i kotów, a nie dzieci. Wiem, że definicja słownikowa mówi o dzieciach, ale wpisanie hasła w wyszukiwarkę daje znacznie więcej wyników związanych ze zwierzętami domowymi. Skąd wzięła się ta rozbieżność i kiedy słowo zaczęło zmieniać znaczenie? Sama mam 30 lat i nigdy bym tak o dzieciach nie powiedziała.

  • nazwy wymarłych zwierząt
    23.09.2009
    23.09.2009
    Czy można samodzielnie spolszczać nazwy wymarłych zwierząt, które nie są spolszczone w literaturze fachowej? A w jaki sposób? Teratornis, Ramphorhynchus do teratorn, ramforynch czy teratornis, ramforynchus? Ouranosaurus do ouranozaur, czy uranozaur? Varanops do waranops? Zhejiangosaurus do żedziengozaur? Iguanodon do iguanodon czy iguanodont? Itd.
  • nazwy zawodowe kobiet w biogramie
    3.03.2020
    3.03.2020
    Czy o wybitnej kobiecie historyku (w stopniu kustosza jednego z archiwów) można w jej biogramie pisać badacz, archiwista i kustosz? Czy też konieczne jest używanie form żeńskich (badaczka, archiwistka, kustoszka)?
  • Neutratywy

    12.11.2023
    12.11.2023

    Czy użycie zaimków i form neutralnych płciowo jest dozwolone w języku polskim? Np. byłxm, zrobiłxm.

  • nie z czasownikami
    12.04.2012
    12.04.2012
    Witam.
    Ostatnio zasłyszałem opinię, że w języku pisanym uważa się teraz za poprawne łączenie nie- z czasownikami. Zdaję sobie sprawę, iż język nie pozostał w swojej pierwotnej postaci po dziś dzień, ale taki pomysł wydaje mi się równie absurdalny, jak propozycje „wyrzucenia” CH na rzecz H – ażeby się wszystkim, którym się nie chce zastanowić nad pisownią, żyło łatwiej.
    Czy Państwu wiadomo coś na ten temat? Ja nic o tym wcześniej „niesłyszałem…”.
    Pozdrawiam!
  • niż ten, który

    29.12.2020
    29.12.2020

    „Klimat grenlandzko-skandynawskiej części północnej Pangei był o wiele cieplejszy niż ten, który dzisiaj panuje na Grenlandii czy w Szwecji” – nie jest dla mnie jasne, czemu od kilkunastu lat (pod ewidentnym wpływem języka angielskiego, w którym istnieje bliźniacza konstrukcja, wymuszona znacznie mniejszą swobodą kształtowania szyku wyrazów w zdaniu niż w języku polskim) stosuje się w takich sytuacjach dodatkowe słowa „ten, który”, zamiast po prostu napisać „był o wiele cieplejszy niż panujący d

  • o apostrofie II
    12.04.2010
    12.04.2010
    Proszę o obronę apostrofu (cz. 2). Czemu ważne jest, by pisać Wayne’em, a nie Waynem? Argumentem mogłoby być zachowanie pisowni, która pozwoli odtworzyć mianownik, ale:
    — piszemy Murilla, a nie Murillo’a (M. mógłby być Murill),
    — jedzie się do Kabulu (nie do Kabul’u) tak samo jak do Honolulu,
    ze Spychowa – obsługuje mianowniki -ow, -ów i -owo.
    A zatem oba argumenty (niewymawianie ostatnich liter [zob. poprzednie pytanie — Red.] i troska o mianownik) są mocno nieprzekonujące.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego