Szanowni Państwo,

ptolemejski czy ptolemeuszowski obraz Wszechświata?

Dziękuję i pozdrawiam

Czytelniczka

Mam pytanie bardzo ogólne, ale dla mnie bardzo ważne, dlatego, że w swojej pracy często wykonuje dyplomy i cały czas mam problem z odmianą nazwisk… Dlatego bardzo prosze o przesłanie mi informacji na ten temat, a w szczególności interesuje mnie odmiana nazwisk obcego pochodzenia, szukam na ten temat wszystkiego, gdyż ostatnimi czasy jest to moja zmora:)
Z góry bardzo dziękuję za udzielenie mi informacji! I pozdrawiam Całą redakcję,
Ewelina Jakubiec

Nazwy liter greckich mają różne rodzaje i niektóre są odmienne, a przy wszystkich nazwach liter polskich słowniki podają, że są rodzaju nijakiego i nieodmienne. Choć nie tak do końca – proszę porównać zet w USJP (ndm) i w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (zeta, zecie, zetów a. ndm). Stąd moje pytanie ס czy można pisać o esach? Czy można pisać: dwa ery z trzema efami i bez żeta?

Jak wytłumaczyć dziecku (dziecko ma lat kilkanaście), że określenia czasu: za czterdzieści dwunasta, piędziesiąt po dziesiatej są niepoprawne? W słownikach nie znalazłam żadnych uwag na ten temat. A może to ja nie mam racji i te określenia są poprawne?
Pozdrawiam.

Czy wyrażenia w rodzaju planeta orbituje gwiazdę, satelita orbituje planetę są poprawne? Znacznie częściej spotyka się tego typu wyrażenia ze słowem wokół, np. planeta orbituje wokół gwiazdy itp.
Z góry dziękuję za odpowiedź
Michał

Czy wyrazy pan/pani, które poprzedają imię, należy pisać wielką czy małą literą? Zostałem nauczony, że "Pan/Pani" piszemy "z dużej" w zwrotach: "Szanowna Pani / Szanowny Panie", jednak w połączeniu z imieniem należy raczej zastosować pisownię małą literą, np. "Dzień dobry pani Anno". Argumentacja była następująca: mała litera nie jest deprecjonująca, ale neutralna, a wielkich liter nie należy nadużywać. Czy istnieję jakiekolwiek wytyczne w tej materii?

Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Czy wyrazy zapożyczone, np. e-marketing (marketing internetowy / elektroniczny, a nie jak w języku angielskim eMarketing, czy email) lub telemarketing (czy tele-marketing), piszemy z łącznikiem, czy bez? Czy w języku polskim rządzi tym jakaś zasada?
Jaka powinna być poprawna pisownia takich wyrazów jak: i-marketing lub e-marketing, elektro-marketing, ale już telemarketing, e-kartka, eko-torba (ekotorba czy eko torba), call-center (callcenter czy call center), infolinia (info-linia czy info linia)?

W Internecie spotyka się odmieniany jak altacet wyraz placet, o którym słownik pisze, że jest ndm. Czy to błąd, czy kolejny etap przyswajania wyrazu przez język polski?

Szanowni Państwo,

Adam Pomorski w posłowiu do swojego tłumaczenia „Fausta” Goethego (Warszawa, 1999) pisze: „Wśród polskich tłumaczy "Fausta" od początku zresztą zabrakło wielkich indywidualności pisarskich. (...) Spośród kilkunastu translatorów jaką taką pozycję mieli Józef Paszkowski (...) i Emil Zegadłowicz (...) poeta trzeciej gildii, lokalny piewca Podbeskidzia)”. Co Państwa zdaniem należy rozumieć przez sformułowanie „poeta trzeciej gildii”?

Z wyrazami szacunku

Piotr Michałowski