komentarz
  • gallo- czy galo-?

    2.09.2008
    2.09.2008

    W słownikach Doroszewskiego, Kopalińskiego, wyrazów obcych PIW-u z 1959 są wyrazy galomania, galoman, galofob. Tymczasem https://sjp.pwn.pl/ i inne nowe słowniki PWN-u podają wszystkie te wyrazy wyłącznie pisane przez ll, bez obocznego wariantu przez l (choć nadal przez jedno l: galo-italski, galicyzm). Skąd te rozbieżności i jak ocenić pisownię (jednak) galofob?

  • glina i gliniarz
    10.04.2003
    10.04.2003
    Witam!
    Zawsze byłem przekonany (bez żadnego wszakże dowodu), że słowa glina i gliniarz, odnoszone do policjanta, przywędrowały z Francji: mundur francuskiego policjanta ma (miał) kolor beżowy (gliniany). Czy jestem w błędzie? Oto poprzednie wypowiedzi w Poradni na ten temat:
    Policjant przyczepia się do ludzi tak jak glina do rąk. To oczywiście punkt widzenia tych, którzy są z prawem na bakier.

    Co do tego określenia gliny i gliniarza mam inne wyjaśnienie. Pochodzi ono mianowicie od tych tabliczek glinianych (aluminiowych) z numerem identyfikacyjnym na piersi, które milicjanci nosili. Nie wiem, czy też w innych krajach.

    Pozdrawiam
    St.P.
  • gość nie w porę gorszy (od) Tatarzyna

    31.05.2023
    31.05.2023

    Dzień dobry,

    znaczenie przysłowia „gość nie w porę gorszy Tatarzyna" raczej nietrudno odczytać, zastanawia mnie jednak jego składnia. Dlaczego słowo Tatarzyn występuje tam w dopełniaczu (albo bierniku)? Spotkałam się co prawda z formami, w których jest „gorszy od Tatarzyna”, ale wydają się one nowsze i właśnie skonstruowane tak, jakby ten przyimek od miał wyjaśniać jakąś dawną i niezrozumiałą już zależność składniową. (Bo chyba nie chodzi o czasownik gorszyć?)

  • gwara Szkiców węglem Henryka Sienkiewicza

    7.03.2024
    7.03.2024

    Szanowni Państwo,

    jakiej gwary użył Henryk Sienkiewicz w noweli „Szkice węglem”?

  • hodowca marihuany
    1.09.2012
    1.09.2012
    Czy zasadne jest mówienie o hodowcach marihuany, skoro rośliny się raczej uprawia? Taki zarzut pod adresem dziennikarzy spotyka się od czasu do czasu w komentarzach do artykułów prasowych. Czy istnieje jednak lepsza nazwa na określenie 'tego, kto uprawia'? Jeszcze u Doroszewskiego występuje dziś już chyba zapomniane słowo uprawiacz. Może warto byłoby przywrócić je do obiegu?
  • Ile państwa?
    5.03.2019
    5.03.2019
    Szanowni Państwo,
    spotkałam się z formą Szanowni Państwa. Ktoś powiedział mi, że używa się tego, gdy zwracamy się do różnych grup – państw. Znalazłam około 1500 wyników w Googlach, nawet na stronie gov.pl.

    Będę bardzo wdzięczna za komentarz.

    Z poważaniem,
    Urszula Chybowska
  • Information Technology
    13.05.2008
    13.05.2008
    Szanowni Państwo! Zauważyłem, że w języku polskim powszechnie przyjęte jest określenie technologia informacyjna oraz skrót IT (ang. Information Technology). Jest to nielogiczne, gdyż sam termin przybrał brzmienie polskie, natomiast skrót został zaadoptowany w wersji angielskiej. Czy w języku polskim nie należałoby używać skrótu TI? Proszę o komentarz.
    Pozdrawiam!
    Andrzej Sobkowiak
  • Ingerencje w tekst cytatu

    11.02.2023
    11.02.2023

    Dzień dobry,

    czy, cytując, można zmienić podmiot z pierwszej na trzecią osobę?

    „Kiedy [...] gościł w radiu [...], przyznał, że „czasami nie rozumiał, co robi Opatrzność..."". Oczywiście Kardynał powiedział: „czasami nie rozumiałem...” – czy jednak jest dopuszczalne: „„czasami nie rozumiał…””, czy też, jest to parafraza i stąd trzeba zrezygnować z cudzysłowu?

    Gdyby pozbawić to zdanie cudzysłowu straciłoby ono ze swej mocy – nie bylibyśmy bowiem pewni, czy owa parafraza jest dosłowna.

  • Ingerencje w tekst cytatu

    9.04.2023
    9.04.2023

    Witam, nurtuje mnie, jak oznaczać w cytowanych fragmentach, które są w cudzysłowie pominięty tekst, bo w angielskim są 3 kropki „...”, a jak wstawione słowo wyjaśniające typu „ten” jest wstawiane w nawiasie (ten), czy po polsku nawias też obowiązuje przy trzykropku, albo to się zmienia i nie jest konieczny, i czy jest jakaś różnica między nawiasem kwadratowym a okrągłym?

  • inicjały
    14.05.2003
    14.05.2003
    Czy stawia się spację między inicjałami dwóch imion, np. I. J. Paderewski, czy też nie I.J. Paderewski?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego