kształty
  • w tę i we w tę

    7.05.2022
    7.05.2022

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie zbitka leksemów "we w" w wyrażeniu "w tę i we w tę". Czy znane są inne zastosowania tej zbitki? Co ona oznacza, skoro (wydaje się) wystarczy jeden z przyimków dla tego samego sensu? W gwarze wielkopolskiej istnieje samodzielny (jak mi się zdaje powinien być pisany łącznie) leksem wew (- Przyńdź wew czwartek. - Wew tyn, czy wew przyszły?). Czy wzorując się na tym, nie należałoby pisać "W tę i wew tę", jako reminiscencję staropolszczyzny?

  • Wydział do Walki z Przestępczością
    21.04.2012
    21.04.2012
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie pisownia oficjalnych nazw wydziałów, jak Wydział do walki z Przestępczością (określonej komendy). Czy wyraz walka należy zapisywać wielką literą, czy też podobnie jak w przypadku do spraw małą?
  • yerbiści czy yerbyści?
    9.05.2012
    9.05.2012
    Szanowni Państwo!
    Yerba mate piją yerbiści czy yerbyści (jerbiści czy jerbyści)? Wydawałoby się, że yerbyści – wszak mamy yerba mate, a nie yerbia mate, ale wątpliwości się pojawiają i dręczą.
    I z tej samej dziedziny, choć na wyjaśnienie związku brak miejsca: czy torba (do noszenia akcesoriów do yerba mate) może mieć kształt penisoidalny, czy musi falliczny?
    Z poważaniem
    Witold Maria
  • zakole

    7.02.2023
    7.02.2023

    Szanowna Redakcjo,

    proszę o rozwianie moich wątpliwości, czy terminu zakole możemy używać w odniesieniu do zatoki, czy tylko w odniesieniu do rzeki.

  • Zapis godzin z minutami oraz pomiar czasu

    19.05.2023
    19.05.2023

    Czy są reguły odnośnie zapisu liczbowego – kiedy z kropką, a kiedy z dwukropkiem.

    Zawody rozpoczęły się o godz. 11:00. Zwyciężył zawodnik, który przebiegł 1500 m w czasie 4:30,05, co oznacza, że biegł w tempie 3:00 min./km.

    Wszystko napisałem z dwukropkami (poza oczywistym przecinkiem). Czy gdzieś powinny być kropki? Czy to jest dowolne?

  • Zdrobnienia od jabłko, mydło, lustro

    7.12.2023
    7.12.2023

    Szanowni Państwo,

    dowiedziałem się, że jabłko to etymologicznie zdrobnienie od słowa jabło, ale skoro tak, to czemu zdrobnienie od słowa mydło brzmi mydełko, a nie mydłko, czemu od lustro jest lusterko a nie lustrko, itd. Idąc tym tropem chyba powinno się mówić jabełko. Proszę o odpowiedź.

    Pozdrawiam

  • ziemia czy Ziemia, słońce czy Słońce?
    30.12.2009
    30.12.2009
    Czy wyraz ziemia jest poprawnie napisany w poniższym zdaniu: „«Dom» jest filmem o ziemi”? Czy w przypadku gdybyśmy dodali wyraz planeta: „«Dom» jest filmem o planecie Ziemia”, ziemia należałoby napisać wielką literą? Kiedy nazwy ziemia, słońce i księżyc są traktowane jako terminy astronomiczne, bo tylko wtedy piszemy je wielką literą?
    — lumay, internauta
  • Zjadłem kilka fluszernów
    20.09.2018
    20.09.2018
    Jak należy odmienić wymyśloną nazwę cukierków w kształcie kostek? Chodzi o nazwę flurszen/Flurszen. Czy powinno być np.: zjeść flurszen, kilka flurszenów, kostek flurszenów, czy to wyraz nieodmienny jak np. rafaello.
  • z rattanu, ale z kasztana
    11.02.2010
    11.02.2010
    Napotkałem ostatnio ciekawy problem: ktoś powiedział, że coś wykonane było z bambusu, ktoś inny ją poprawił, że powinno być z bambusa. To ciekawe, że podobna odmiana z -u na końcu stosuje się wobec materiałów, nawet pochodzenia naturalnego, i tak, mówimy nie tylko z plastiku, ale również z rattanu, ale nie z kasztanu. Mam koncepcję, że taka odmiana dotyczy jedynie roślin, które były znane w naszym kraju nie jako rośliny rosnące, ale jako materiał, i stąd z mahoniu a nie z mahonia.
  • zrobić z igły widły
    1.06.2010
    1.06.2010
    Witam!
    We współczesnej, potocznej polszczyźnie roi się od przymiotników wartościujących. Każde opisywane zdarzenie, sytuacja musi być fantastyczna, super, rewelacyjna, niesamowita albo koszmarna, okropna, przerażająca, obrzydliwa etc. Dlaczego mamy taką skłonność? Kogo ona cechuje, czy większość z nas? Czy istnieje jakaś sprawdzona metoda uczenia swoich dzieci adekwatnego do rzeczywistych emocji formułowania wypowiedzi? I wreszcie czy historia języka notuje taki przypadek wcześniej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego