leksem
  • poczem i po czym
    4.04.2014
    4.04.2014
    Upłynęło już sporo lat gdy siedziałem w ławce szkolnej, wiele pamięć zatarła, interesuje mnie pisownia wyrazu poczym, piszemy razem, czy osobno?
  • po dziś dzień a w dniu dzisiejszym

    10.12.2022
    10.12.2022

    Czym różni się wyrażenie „po dziś dzień” od wyrażenia „w dniu dzisiejszym”, czy to pierwsze jest poprawne a drugie uznaje się za zło konieczne języka urzędowego?

  • Porwać czy ukraść?
    14.01.2020
    14.01.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się dowiedzieć, która z tych form jest poprawna: porwać psa czy ukraść psa.
    Z tego, co do tej pory udało mi się ustalić, leksem ukraść oznacza ‘przywłaszczyć sobie cudzą własność’. Pies jako istota niesamodzielna ma właściciela, jednak przez człowieka jest traktowany jako członek rodziny. Natomiast bezokolicznik porwać oznacza uprowadzić siłą. Pies należy do istot żywych, więc może stawiać opór porywaczowi.
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
  • Przecinek przed spójnikami powtórzonymi, pełniącymi identyczną funkcję
    22.03.2017
    22.03.2017
    Szanowni Państwo,
    czy zdanie Myślę i myślę, i nie przypominam sobie ma poprawną interpunkcję? Zasada [378] mówi, że należy stawiać przecinek po powtórzonym spójniku łącznym pełniącym identyczną funkcję jak wcześniejszy. Pytanie, jak interpretować „identyczną funkcję”. Z gramatycznego punktu widzenia funkcja drugiego „i” jest, zdaje się, taka sama jak pierwszego (poprzedza kolejne zdanie proste). Ale w kontekście semantycznej budowy wypowiedzenia odbieram ją jako inną.
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Różności pisowniowe
    26.04.2019
    26.04.2019
    Jak powinienem napisać słowo nieefektywny?
    Nie znam ligarury ee w języku polskim choć zdarzają się typowo polskie np. łł
    (Jagiełło).

    Wydaje mi się, że przy cytowaniu adresów tak URL/www jak i email na końcu nie piszemy kropki bezpośrednio ale z pewnym odstępem. Zatem cytuję np.: https://sjp.pwn.pl/poradnia/. zamiast https://sjp.pwn.pl/poradnia/zapytaj.
  • Sądek a sąd

    24.01.2022

    Dzień dobry,

    Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).

    W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?


    Pozdrawiam

  • Sędzia Komisarz
    28.09.2016
    28.09.2016
    Szanowni Państwo,
    szukałem w różnych źródłach, ale nie znalazłem odpowiedzi, zwracam się więc do ekspertów w tej dziedzinie. Czy w rzeczownikach dwuczłonowych pisanych z łącznikiem, chcąc zapisać je wielką literą ze względów grzecznościowych, wielką literą piszemy tylko pierwszy człon czy obydwa? Przykładowo, czy adresując pismo do sędziego-komisarza (taka pisownia występuje w ustawie), chcąc zapisać je z wielkiej litery piszemy Sędzia-komisarz czy Sędzia-Komisarz?

    Dziękuję za odpowiedź.
  • Sieroctwo

    7.07.2021
    7.07.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię słowa sieroctwo.

    Z poważaniem

    Czytelnik

  • Sowa
    7.05.2018
    7.05.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o etymologię słowa sowa.

    Wszystkiego dobrego na święta!
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Stylizacyjna funkcja szyku

    21.07.2021
    21.07.2021

    Czy uzasadniony jest taki szyk: „z szaleńczą niemal odwagą wyszedł na pokład; muszą odbywać długie bardzo wędrówki; o pół mili zaledwie dojrzał stado karibu; sięgając łbem o 9 przeszło stóp” zamiast: „z niemal szaleńczą odwagą; bardzo długie wędrówki; zaledwie o pół mili; przeszło o 9 stóp”. Zdania te pochodzą z książek Centkiewiczów i Curwooda, ale ostatnio i w gazecie natrafiłem na coś takiego: „wiadomo, że od Kaczyńskiego tylko zależy, kto...” (zamiast „że tylko od Kaczyńskiego zależy”).

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego