ludzie
  • po ile czy na ile?
    28.11.2002
    28.11.2002
    Czy dopuszczalne jest stosowanie oboczności składniowych dla pytania o cenę towaru? Często słyszymy na ile to pan ma?, po ile to pan ma? czy za ile to pan ma? Czy pomimo bazarowego obycia zwrotów można wszystkie z nich uznać za zgodne z normą? A które z nich są zgodne z zasadą kultury językowej (perfekcjonizmu lub puryzmu)?
  • Pokorne cielę…
    17.09.2005
    17.09.2005
    Ostatnio wśród moich znajomych rozgorzał spór, który dotyczył przysłowia: „Pokorne cielę dwie matki ssie”. Każdy zna to przysłowie, jednak większość używa go w odniesieniu do osoby, która potrafi czerpać zysk z różnych źródeł, co jest oznaka sprytu, zaradności i może zasługiwać na pochwałę. Jeżeli się nie mylę, powiedzenie to możemy odnieść jedynie do człowieka, który budzi moralne wątpliwości. Czy mam rację? Pozdrawiam Poradnię Językową oraz Korpus.
  • po lwiemu
    21.05.2013
    21.05.2013
    Robimy coś po swojemu lub po bożemu, po wariacku lub po angielsku. Skoro w pierwszych dwóch wypadkach sprawdza się celownik, to skąd wzięły się formy kończące się na -ku zamiast na -kiemu? Jak nazywa się taka forma?
    Jakie są ograniczenia przy tworzeniu analogicznych konstrukcji z po? Czy będzie dobrze po lwiemu albo po wesołemu?
  • Pomijanie przecinka

    20.06.2023
    20.06.2023

    Czytałem wiele razy w Poradni, że w niektórych przypadkach można nie stawiać kropki na końcu zdania, jeśli potem jest nowy wiersz. A czy podobna zasada dotyczy przecinków? Czy będzie poprawnie napisać na drzwiach:

    CIĄGNĄĆ

    aby otworzyć

    ?

  • Poprawność zdań
    30.01.2016
    30.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy poniższe zdania są poprawne:
    1. Polega na poddaniu się woli innego [drugiego?] człowieka.
    2. Zebrali wszystkie książki, jakie tylko zdołali (!), i wysłali rękopisy do Europy.
    3. Uważał Jaśka za ambitniejszego ucznia niż Adam.
    4. Gestykulując różowym długopisem, uniosła go w powietrze.
    5. Ich plan był równie ciekawy(,) jak ryzykowny.
    6. Spijała wino równie chciwie(,) jak wodę.
    7. Spotkała w kinie dwóch wybitnych lekarzy Adama Kowalskiego i Jana Nowaka.


    Dziękuję.
  • Porwać czy ukraść?
    14.01.2020
    14.01.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się dowiedzieć, która z tych form jest poprawna: porwać psa czy ukraść psa.
    Z tego, co do tej pory udało mi się ustalić, leksem ukraść oznacza ‘przywłaszczyć sobie cudzą własność’. Pies jako istota niesamodzielna ma właściciela, jednak przez człowieka jest traktowany jako członek rodziny. Natomiast bezokolicznik porwać oznacza uprowadzić siłą. Pies należy do istot żywych, więc może stawiać opór porywaczowi.
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
  • Posąg, pomnik i obce chrematonimy
    5.06.2016
    5.06.2016
    Szanowna Poradnio,
    mam dwa krótkie pytania turystyczne.
    Jaka jest różnica (w uzusie) między pomnikiem a posągiem?
    Czy tłumaczenia toponimów należy pisać od dużych liter (np. Kopenhaska Opera Królewska?)

    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • postać

    6.01.2024
    6.01.2024

    Dzień dobry,

    czy poprane jest wypowiadanie się o osobach, używając określenia postać. Np. „(...) wyjątkowej wystawie poświęconej życiu i działalności tej wybitnej postaci” lub „wybitnej postaci polskiej ekonomi”. Czy zwrot „postaci” powinien być używany tylko w stosunku do postaci fikcyjnej, stworzonej w literaturze?

  • poszłem?
    25.10.2007
    25.10.2007
    Witam!
    Doszła mnie informacja, że obok formy wyszedłem poprawna jest również od niedawna forma wyszłem, poszłem itp. Czy to możliwe? Jeśli tak, to na jakiej podstawie? Gdzie można sprawdzać takie „nowinki”?
    Pozdrawiam Urszula T.
  • potomek Afroamerykanki i Latynosa

    27.11.2021
    23.03.2014

    Jak politycznie poprawnie, ale w miarę naturalnie nazwać kogoś, kto jest potomkiem Afroamerykanki i Latynosa (ang. a mix of black and Latino)? Jakoś niezręcznie nazywać człowieka „mieszanką”. „Miał w sobie krew czarną i latynoską” też nie brzmi najlepiej. „Był w połowie czarny/Afroamerykaninem w połowie Latynosem”?

    Będę wdzięczna za wskazówki.

    Dorota

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego