Dzień dobry,
w pewnym wywiadzie pani językoznawczyni z UW powiedziała, że nie używa zwrotu pójść na całość ze względu na jego pochodzenie i pierwotne znaczenie, które już zostało zapomniane. Przyznaję, że sam tego znaczenia nie znam. Mógłbym poprosić o wyjaśnienie etymologii tego powiedzenia?
pozdrawiam,
Jarek Hirny

Witam serdecznie.
Ostatnio od znajomej redaktorki i tłumaczki dowiedziałem się, iż forma przy pomocy może być używana tylko z osobami (przy pomocy kogoś), natomiast do przedmiotów powinno być stosowane za pomocą (czegoś). Szybkie badanie w internecie – w tym również na stronach poradni – wykazało, iż jest to rozróżnienie praktycznie nieistniejące. Czy tak jest faktycznie, czy tak kiedyś było, ale już nie jest, czy tak w ogóle nie było i nie jest?
Dziękuję i pozdrawiam,
Jarek Hirny

Mam wrażenie, że przymiotnik „psychologiczny” jest stosowany błędnie w wyrażeniach typu: „mechanizmy psychologiczne” czy „odporność psychologiczna”. Czy nie chodzi tu o mechanizmy i odporność „psychiczną”?

Szanowni Państwo,
zwracam się do Poradni z pytaniem dotyczącym kwestii określania rodzajów gramatycznych niektórych skrótów. Często słyszę w mediach konstrukcje takie jak: USA nie zgodziły się na…, PZPR prowadziła politykę…, itd. Czy formy te można zastąpić chyba bezpieczniejszym (w sytuacji, gdy nie znamy rozwinięcia skrótu) rodzajem nijakim?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo! Czy wyrażenie raz za czasu jest poprawne? W centrum Polski niespotykane, natomiast na południu już tak. Błąd językowy, czy regionalizm?

Szanowni Państwo,

jakich znaków użyć, podając etymologię terminu w definicji? Najpierw pismem oryginalnym, potem w transliteracji, czy odwrotnie? Przykłady:

1. Tkankowce, Eumetazoa (stgr. εὖ = eû ‛dobrze’, μετά = metá ‛po’, ζῷον = zôion ‛zwierzę’) – podkrólestwo zwierząt...

2. … (stgr. εὖ «eû» ‛dobrze’, μετά «metá» ‛po’, ζῷον «zôion» ‛zwierzę’) – ….

3. … (stgr. eû «εὖ» ‛dobrze’, metá «μετά» ‛po’, zôion «ζῷον» ‛zwierzę’) – ...

Marek Piersa

Męczy mnie jedna sprawa. Chodzi o to, jak uczyć dzieci. Ucząc o rzeczowniku, chciałbym mówić im o pięciu rodzajach tej części mowy, jednak podręcznik, z którym pracuję na lekcjach, podaje, że rzeczownik ma tylko 3 rodzaje: męski, żeński i nijaki, a liczbę mnogą sprowadzamy do liczby pojedynczej, by określić rodzaj np. okna – okno – nijaki. Ta reguła ma natomiast pewne luki, np. gdy chcemy podać rodzaj rzeczownika drzwi. Mam pracować zgodnie z podręcznikiem, czy uczyć poprawnej formy?

Szanowni Państwo,proszę o opinię, jak traktować w polszczyźnie skrót AI. Czy nie powinno być powszechnie stosowanego skrótu od polskiego tłumaczenia zwrotu „sztuczna inteligencja”, czyli „si”?

Z góry dziękuję i łączę wyrazy szacunku oraz wdzięczności za pracę całego zespołu Poradni.

Krzysztof B.

Ciekawi mnie to od dłuższego czasu – skąd się wzięło powiedzenie „Nie idź(cie) tą drogą”?

Oczywiście wiem, że jest to słynna wypowiedź Kwaśniewskiego. Ale czy to powiedzenie jest jego własnym wynalazkiem, to on je wymyślił i ukuł, a inni tylko od niego je przejęli? Czy też może powiedzenie to funkcjonowało już przed nim, a on je tylko spopularyzował (i dorzucił do niego psa Sabę?)

Dzień dobry,

jak utworzono te innowacje leksykalne?

doktorka – kobieta doktor

lasostep – teren stepowy z obszarami leśnymi

guzdracz – człowiek, który się guzdrze

zamordyzm – rządy tyrańskie, rygorystyczne

dręcznik – podręcznik, który dręczy

mankowicz – człowiek, który zrobił mankowicz

darczyni – kobieta darczyńca

kolekcjonista – człowiek, który coś kolekcjonuje

bezmyślniak – człowiek, który nie myśli

niekumpel – ktoś, kto nie jest kolegą.