moje-uszanowanie
  • Formy liczebnika dwa

    2.02.2024
    2.02.2024

    Szanowni Państwo, odnoszę wrażenie, że częściej spotkać można w różnych publikacjach liczebnik dwu niż dwóch (dopełniacz) i dwu niż dwom lub dwóm (celownik). Czyżby dwu był „lepszy” stylistycznie? Przyznam się od razu, że od zawsze mówię i piszę dwóch i dwóm, choć mam wrażenie, że akurat one są najbardziej unikane. Mnie natomiast wydają się naturalniejsze w codziennej komunikacji i w piśmie. Jak Państwo to widzą? Z uszanowaniem, Mirek.

  • Już koniami czy jeszcze końmi
    14.10.2003
    14.10.2003
    Wiadomo, że końcówka narzędnika liczby mnogiej -ami robi furrorę. Pewnie w końcu wyruguje końcówkę -mi. Wciąż jeszcze mówimy liśćmi, gośćmi, końmi. Chociaż już gałęziami i gałęźmi, gwoździami i gwoźdźmi. Wiemy, że tylko słoniami, świniami, śledziami.
    Mam zapytanie o konie właśnie. Mój przyjaciel w specjalistycznej literaturze spotkał się z koniami trojańskimi. Zaniepokoiliśmy sie oboje, ale przypuszczam, że wymyślono taką końcówkę dla odróżnienia tego wirusa (bodajże) od zwierzęcia. Słowniki milczą, ale tez jest to nowy twór (konie trojańskie w sensie informatycznym). Czy można by pobawić się w probabilistykę i założyć, że w tym kontekście wygra końcówka -ami?
    Z poważaniem
  • Kowale

    3.02.2024
    7.06.2023

    Niedaleko miejscowości, w której się wychowałem, są Kowale – Pańskie i Księże. Jeździło się do Kowali, było się z Kowali. Obecnie mieszkam gdzie indziej (na Dolnym Śląsku) i tu też są Kowale. Ale jest się z Kowal i jeździ się do Kowal.


    Skąd ta różnica (poza zwyczajem)?

  • LaLiga

    25.04.2023
    25.04.2023

    Dzień dobry,

    proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących pisowni LaLiga. W internecie znajduję formę La Liga i LaLiga, jest forma nieodmienna "w La Liga" i odmienna "w La Lidze". Będę wdzięczna za pomoc

    Anna J.

  • Lew
    20.01.2003
    20.01.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    Jak należy napisać: toczy się sprawa przeciwko Lwu, czy Lwowi? Prasa i telewizja używają tylko pierwszej formy, gdy tymczasem nowy słownik ortograficzny przy haśle Lew podaje formę celownika Lwowi.
    Drugi problem to słowo prefiks, które używane jest również w pisowni prefix, i to w telewizji publicznej. Która forma jest poprawna?
    Pozdrawiam –
    Janusz Gramse
  • licencjat
    14.05.2004
    14.05.2004
    Chciałbym dowiedzieć się, jak należy odmieniać i stosować tytuł licencjat? Myślę tu o licencjacie kościelnym, czyli pomagisterskim. Czy prawidłowa forma to pan licencjat, czy pan licencjusz? Byłbym wdzięczny za odpowiedź i z góry serdecznie dziękuję!
    Z wyrazami należnego uszanowania:
    S. Nykiel
  • Monstrum a monstrualny
    18.02.2020
    18.02.2020
    Szanowna Redakcjo.
    dlaczego przymiotnik od monstrum to monstrualny, a nie monstralny? Może wydziwiam, ale wydaje mi się, że słowa rodzaju nijakiego zakończone na -um z zasady tracą tę cząstkę przy tworzeniu wyrazów pochodnych, np. muzeummuzealny, imperiumimperialny, kuriozumkuriozalny itd., prawda? Jeśli tak, to jakim więc cudem w słowie monstrualny uchowała się litera „u”?

    Z uszanowaniem
    W.B.
  • Nie tylko…, lecz także…
    25.04.2016
    25.04.2016
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie o obowiązywanie spójników skorelowanych. Nikt nie protestuje przy zarówno…, jak i…, tyle…, ile… itp., natomiast nie tylko…, lecz także… budzi sprzeciw – padają wyjaśnienia, że przecież formą dopuszczoną przez poradnię jako poprawną jest ale i, ale też itp., więc dlaczego ingerencja i wprowadzanie formy lecz także?
    Z uszanowaniem
    Bożena Dembińska
  • obtoknąć i pozbadnąć
    1.10.2003
    1.10.2003
    W rodzinie mojej żony zetknąłem się z nowymi dla mnie słowami: obtoknąć 'lekko opłukać' i pozbadnąć 'zlekceważyć'. Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy są to słowa gwarowe, czy przestarzałe, czy może jakieś nieprawidłowe formy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Grzegorz Jacoń.
  • Odczytywanie daty zapisanej cyfrowo

    9.07.2023
    9.07.2023

    Dzień dobry,

    chciałem zapytać o poprawną wymowę dat. Czy dla przykładowej daty 30.06.2023 istnieją inne dopuszczalne formy wymowy oprócz: „trzydziesty czerwca dwa tysiące dwudziestego trzeciego roku”?

    Czy w powyższym można pominąć słowo „roku”?

    Pozdrawiam i życzę dobrego dnia.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego