m����
  • w zakresie, z zakresu
    4.12.2015
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    które określenie jest prawidłowe:
    doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce
    czy
    doktor nauk społecznych z zakresu nauk o polityce?
    Dziękuję za pomoc
    Pozdrawiam.
  • wzdłuż i w poprzek
    24.05.2014
    24.05.2014
    Dlaczego piszemy: wzdłuż, wszerz, wzwyż, ale w poprzek?
  • W złożeniach liczebnikowo-przymiotnikowych zawsze półtora
    2.10.2018
    2.10.2018
    Szanowni Państwo
    Półtoragodzinny? Dlaczego tak? Półtoragodzinny – taki zapis w SJP PWN. Czy nie powinno być raczej – półtorejgodzinny, skoro mówimy/piszemy półtorej godziny? Rok – półtora roku, godzina – półtorej godziny (wyraźne zróżnicowanie ze względu na rodzaj), a tymczasem i półtoraroczny, i półtoragodzinny jednakowo.
    Będę wdzięczna za wyjaśnienie,
    z pozdrowieniami – stała czytelniczka Poradni
  • wzory listów
    28.08.2002
    28.08.2002
    Proszę mi podać adres internetowy lub tytuł poradni na temat zasad pisania listów (m.in. w instytucjach rządowych).
    Pozdrawiam.
  • wz. (=w zastępstwie)
    30.09.2003
    30.09.2003
    Witam,
    bardzo proszę o wyjaśnienie. W wojskowych pismach, kierowanych do przełożonych, bardzo często pojawia się skrót słów w zastępstwie pisany w/z lub wz. (z kropką na końcu). Moja dociekliwość, wyrażona m.in. poszukiwaniem takowego skrótu na różnych stronach internetowych, nie została nagrodzona :), gdyż nie znalazłem żadnej wzmianki na ten temat. Według mnie nie powinno się używać tych słów, bo to, czy ktoś przełożonego zastępuje (skądinąd przecież oficjalnie, z rozkazu innego przełożonego), czy też jest to właściwy przełożony (zajmujący to określone stanowisko na co dzień), nie ma aż tak wielkiego znaczenia, bynajmniej dla zainteresowanego, przedstawiającego sprawę w określonym piśmie. Być może umieszczanie przed nazwiskiem wyrazów w zastępstwie wynikało z obawy przed odpowiedzialnością za konsekwencje wiążące się z podjętymi decyzjami… Ale i to nie ma sensu, bo tak czy owak pismo zawiera adresata, np. płka Kowalskiego. Przykład:
    Dowódca
    wz. płk Jan KOWALSKI.

    Dziękuję za poświęcony mi i mojemu problemowi czas. Pomimo iż sprawa jest błaha i nie dotyczy nikogo personalnie, ani też nie ujawnia tajemnicy wojskowej, ze względu na moje bezpośrednie powiązanie z armią (noszę mundur i nie jestem oficerem, choć liczę na zmianę stopnia; ale to zupełnie inna sprawa), bardzo proszę o zachowanie mojego adresu, imienia i nazwiska, a nawet inicjałów do Państwa wiadomości.
  • Wżenić się
    14.04.2020
    14.04.2020
    Przychodzę z zapytaniem, czy wżenić się może być stosowane w stosunku do kobiet. W definicji jest, że to wejście do rodziny, ale ogólnopłciowe czy zarezerwowane dla kobiet?
  • XL-ka, XXL-ka czy ikselka, iksikselka
    20.10.2004
    20.10.2004
    W nowszych słownikach odnotowano zgrabne określenia części ubioru ze względu na rozmiar (S, M, L): eska, emka, elka. Ale co dalej? Ikselka, iksikselka – czy XL-ka, XXL-ka –, czy X-elka, XX-elka? Ten akurat zapis sugerowałby, co prawda, jakąś dziesięcioelkę i dwudziestoelkę, więc może x-elka, xx-elka?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • Yosojirou Kariya

    22.02.2024
    22.02.2024

    Szanowni Państwo,

    piszę w sprawie przetłumaczenia nazwy „Kariya's theorem” na polski. Mianowicie nie wiem, jak odmienić nazwisko „Kariya” w dopełniaczu — „Kariyego”, „Kariyi” (nie wiem także, czy należny byłby apostrof). O matematyku znalazłem niewiele... na wikipedii jest on cytowany w artykule https://en.m.wikipedia.org/wiki/Feuerbach_hyperbola. Oryginalny artykuł na temat twierdzenia został gdzie indziej zacytowany jako „J. Kariya. Un theoreme sur le triangle. L’Enseign. Math., 6:130–132, 1904”. Zwracam się ze prośbą o pomoc w tej kwestii — jaka forma jest w tym przypadku prawidłowa.

  • zabicie powietrzem
    24.02.2013
    24.02.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałabym poprosić o pomoc w odnalezieniu jakiegoś wytłumaczenia, skąd się wzięło określenie paraliżu jako „zabicia powietrzem”. Znalazłam je w słowniku M. Samuela Bogusława Linde, Lwów 1860 r., pod hasłem powietrze i paraliż, ale nie jest tam dokładnie wyjaśnione, dlaczego akurat na paraliż zwykło się tak mówić.
    Będę wdzięczna za jakikolwiek trop!
  • zabór i rozbiór
    1.12.2010
    1.12.2010
    Z czego wynika różnica końcówek słów zabór, pobór, odbiór, rozbiór? Czy chodzi o tworzenie od bezokoliczników różniących się aspektem (-brać, -bierać)? Jeśli tak, to co zdecydowało, że nie pobiór i nie odbór?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego