Szanowni Państwo,

w recenzji jednego z prawniczych tekstów naukowych natrafiłem na krytykę użycia słowa „wymóg”. Recenzent zauważył, że wyrazu tego w wielu słownikach języka polskiego w ogóle nie ma. Zaproponował posługiwanie się synonimami takimi jak: przesłanka, wymaganie, konieczność. Zastanawia mnie, skąd bierze się krytyka użycia tego słowa. Czy chodzi jedynie o styl? A może jest to niepoprawnie utworzony rzeczownik od czasownika „wymagać”?

Która pisownia członu wysokofunkcjonujący (łączna czy rozdzielna) jest poprawna w przypadku określeń autyzm wysokofunkcjonujący, alkoholik wysokofunkcjonujący itp.?

Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące problematyki komputerowej, choć nie tylko. Często spotykam się z zaleceniami dotyczącymi stosowania np. programu w wersji 1.0 lub wyższej. Czy taki zapis jest poprawny, czy też poprawną formą jest wersja nowsza? Mnie ten pierwszy zapis wydaje się kolejną kalką z języka angielskiego, ale chciałbym mieć pewność.
Pozdrawiam serdecznie.

Szanowni Państwo,

czy zwrot wziąć przerywany / drżący oddech jest poprawny? Pojawia się on często w tekstach tłumaczonych z języka angielskiego. Jeśli nie, to jak wyrazić to, że ktoś bierze oddech i jest on poszarpany, przerywany, bo dana osoba jest zdenerwowana np. płaczące dziecko.

Dziękuję za pomoc,

G. Rejs

Witam serdecznie! Zastanawia mnie jedna kwestia. Spotykam się, że przed skrótami itp., itd., zamieszczonymi po wyliczeniu, stawia się przecinek. Mnie to nieco dziwi, przecież przed i, jeśli występuje raz, nie stawia się przecinka. Dziękuję bardzo za rozwianie moich wątpliwości.

Szanowni Państwo,
zdumiewa mnie maniera jednego z najpopularniejszych i najbardziej doświadczonych komentatorów sportowych w naszej telewizji. Chyba w każdej transmisji używa zwrotu X minut poza nami, gdy informuje, ile czasu gry już upłynęło. Zawsze wydawało mi się, że przyimek poza albo dotyczy położenia w przestrzeni, albo jest wyrazem bliskoznacznym do oprócz, ale nie ma nic wspólnego z określeniem czasu (wystarczy raczej za nami).
Czy moje przypuszczenia są trafne?

Pytanie dotyczy słowa Zabużanin (zabużanin). Dziwnie to wygląda w słownikach PWN. SO 2004 tylko Zabużanin (mieszkaniec Zabuża). NSPP 2003 pod Zabuże – Zabużanin i osobne hasło zabużanin. SPP 2004 tylko zabużanin (bez definicji). Sprawę wydaje się porządkować WSO 2006: Zabużanin (mieszkaniec Zabuża), zabużanin (mieszkaniec terenów położonych za Bugiem). Ale SPP 2004 Grzeni podaje: „Zabużanin to ktoś, kto pochodzi zza Buga lub mieszka za Bugiem (…) częsty błąd: pisownia małą literą !zabużanin”.

Dzień dobry,

chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia Nie móc sobie za Chiny czegoś przypomnieć.

Pozdrawiam Dominik

W „Słowniku gramatycznym języka polskiego” można znaleźć hasło zadufkoWstwo http://sgjp.pl/leksemy/#64174/zadufkowstwo. Słownik ortograficzny pod red. prof. Polańskiego podaje jedynie wersję bez pierwszego w (zadufkostwo). Stąd pytanie: czy pisownię z końcówką -wstwo należy uznać za błędną, za oboczną czy za przestarzałą?

Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]