Co sądzą Państwo o konstrukcjach siedemdziesięciolecie urodzin i siedemdziesiąta rocznica urodzin? Spotkałem się z opinią, że są to pleonazmy, ale moim zdaniem jest nieraz zręczniej posłużyć się nimi niż prostszym siedemdziesiąte urodziny; por. tytuły ksiąg jubileuszowych (np. Pejzaże kultury. Prace ofiarowane Jackowi Kolbuszewskiemu w 65. rocznicę Jego urodzin).

Czy należy powiedzieć każde z dziewcząt, czy każda z dziewcząt? W przedwojennej piosence studenckiej mamy: „Każda z dziewcząt chętnie śle tęsknych ócz błękity”. Jaki w końcu jest rodzaj gramatyczny dziewczęcia?
Łukasz

Czy słowo rogacz stosowane do określania wszystkich zwierząt posiadających rogi jest nadużyciem? Czy można mówić o jaku jako o rogaczu z Tybetu, a kozie jako domowym rogaczu (nie mylić ze zdradzanym mężem). Słowniki notują wyraz rogacz właśnie jako żartobliwe określenie zdradzanego męża i samca sarny, jelenia. Czy w takim wypadku należałoby słowo rogacz pisać w cudzysłowie?

Czy można używać sformułowania: „Nie będę danej kwestii szerzyć”? Chyba chodzi o to, że ktoś nie rozwiaja, nie rozszerza swoje wypowiedzi lub wywodu. Jak można to inaczej określić, nie nadając temu zabarwienia negatywnego, że ktoś nie będzie się w danej kwestii „rozwodził”?

Witam,
doktor i magister to stopnie czy tytuły? „Ktoś otrzymał tytuł doktora” czy „zdobył stopień doktora”? Powiemy: „Wybrano cztery organizacje, które ze względu na liczebność…” czy „na liczebności”? Opera buffa czy opera buffo? Dziękuję za odpowiedź.

Szanowni Państwo!
Interesuje mnie etymologia powiedzenia rzut beretem. Wiadomo, że to niezbyt daleko, ale… dlaczego właśnie beretem?

Z poważaniem – Michałowicz

Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.

Szanowna Redakcjo.

„Ich śmiertelnymi wrogami byli zarówno wszyscy ci, którzy nie uznawali wolności totalnej, czyli wojsko służby specjalne, politycy, jak wszystko to, co sankcjonowało ich prawny i finansowy byt”.

Czy czasownik „sankcjonować” jest użyty w tym kontekście znaczeniowym jako nadawać moc prawną , zatwierdzać , czy może karać?

Natknąłem się na poradę ,w której kwestionuje się poprawność użycia „sankcjonować „ w znaczeniu „karać” w tekstach prawniczych.

Z wyr. szac.

M

Szanowni Państwo!
Czytając rozmaite teksty, zauważam, że w odniesieniu do człowieka raz używa się określenia seksualność, a kiedy indziej seksualizm. Czy jest zasada mówiąca, kiedy stosować jedno, a kiedy drugie? Czasami zresztą mówi się o „izmach”. Jakie znaczenie nadaje słowu ta końcówka?

Różnej maści przedsiębiorcy polscy wielką literą piszą nie tylko nazwy swoich produktów i firm (czego nie kwestionuję), lecz także fragmenty tych nazw. Np. wydawca Katalogu Wędkarza, słowo katalog pisze z dużej litery. Uzasadnia to tym, że ma na myśli nie jakiś tam katalog, tylko ten właśnie, jedyny w swoim rodzaju Katalog Wędkarza. Mamy więc Targi, Wystawy, Wydawnictwa. Czy mają rację?