-
czy i kiedy18.05.200918.05.2009Czy dopuszczalne jest łączenie spójników w taki sposób: „Zastanawiam się, czy i kiedy się spotkamy”? Czy nie powinniśmy pisać: „Zastanawiam się, czy się spotkamy, a jeśli tak, to kiedy”? Czy w ogóle można łączyć kilka spójników, np. „Nie wiem, jak, kiedy i po co to zrobiłeś”? Takie zdania wydają mi się nieczytelne, a jednak pojawiają się w użyciu.
Pozdrawiam z Elbląga raz jeszcze! :)
Ł.M. -
bezobsługowy
26.05.202322.05.2023Często czytam w instrukcjach, że jakieś urządzenie jest „bezobsługowe” w takim kontekście, że nie wymaga ono serwisowania. Czy jest to poprawne, czy raczej powinno się powiedzieć, że dane urządzenie nie wymaga konserwacji/serwisowania. Słowo „bezobsługowe” kojarzy mi się raczej ze stacją lub myjnią, a nie z urządzeniami.
-
Ciągi liczb z przecinkiem dziesiętnym
16.04.202416.04.2024W publikacjach z kategorii nauk technicznych może wystąpić potrzeba podania listy wartości liczbowych, co w przypadku liczb niecałkowitych może nastręczyć pewnych trudności edycyjnych. W typografii anglosaskiej przykładowa lista miałaby formę: 21.5, 2.43, 13.3, 5.68, 3.90, 6.54, 3.55, 23.1, podczas gdy zgodnie z polskimi regułami należałoby napisać w analogicznym przypadku: 21,5, 2,43, 13,3, 5,68, 3,90, 6,54, 3,55, 23,1. Zapis wg polskiej tradycji typograficznej jest zdecydowanie mniej czytelny.
Z szacunku do czytelnika/użytkownika tekst powinien być zredagowany poprawnie i czytelnie - jak pogodzić ze sobą te dwie wartości w takiej sytuacji?
Z wyrazami szacunku,
Konus Kamiński
-
Dzierżawczość w języku polskim 22.03.201622.03.2016Drodzy sąsiedzi,
chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
- Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
- Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela - Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.
W związku z tym mam pytania:
- Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom? - Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
- Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
Jan Zidek - Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
-
Interpunkcja kwestii dialogowej
8.04.20238.04.2023Czy poniższy dialog jest poprawnie zapisany?
– Jak dotąd… – zaczęłam wolno – Chociaż ta świadomość zaskoczyła mnie samą… – ważyłam słowa, a Louis i Claude słuchali w napięciu.
Czy „chociaż" powinno być zapisane z małej litery, ponieważ w komentarzu nie ma kropki?
-
Nie dla toż w opisie bibliograficznym5.02.20205.02.2020Czy określenie toż (w znaczeniu: to samo, ten sam artykuł, ta sama recenzja itp.) użyte w opisie bibliograficznym jest poprawne?
* Drzewucki Janusz, Kultura, wiara, poezja, czyli wejdź do zakamarków, gdzie są ciasne przejścia, Poezja 1986, nr 6, s. 101-103. Toż pt. Kultura, wiara, poezja [w:] tegoż, Chaos i konwencja, Kraków 1988, s. 98-100.
Chodzi o tę samą pracę, która została opublikowana w dwóch (czasami nawet w trzech) różnych publikacjach.
-
ożeż24.06.201324.06.2013Ożeż – o + dwie emfatyczne partykuły -że i -ż. Ale dlaczego ożeż, a nie ożże? Po samogłosce partykuła ta przybiera postać -ż, więc o z jednym wzmocnieniem daje oż. Dotąd się zgadza. Teraz jednak mamy wyraz kończący się spółgłoską, więc kolejna partykuła chyba powinna mieć postać -że (jak w obatożże).
-
polska i rumuńska bezpieka z perspektywy tłumacza12.09.200612.09.2006Szanowni Państwo,
w języku polskim funkcjonuje nazwa Securitate jako rumuński odpowiednik polskiej bezpieki. Chciałabym wiedzieć, czy w języku polskim przyjęły się również rumuńskie nazwy securist/securista dla agenta (agentki) Securitate. A jeśli nie, to jaki jest rumuński odpowiednik dla formy esbek? I czy derywowano od tego żeńską formę?
Dziekuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Joanna -
Rick junior
28.04.202328.04.2023Szanowni Państwo,
chciałbym zadać pytanie dotyczące imion angielskich, które składają się z inicjału pierwszego imienia i słowa "Junior", np. "R.J.", co oznacza "Rick Junior". Czy skrót angielski z kropkami i bez spacji jest również poprawny w polskiej pisowni, czy raczej powinno się stosować zapis "RJ"? Jak wygląda odmiana tych inicjałów? Czy powinno się pisać "R.J.'a", "R.J.'owi", itp.?
Z poważaniem,
Adrian
-
Savoir-vivre’owy 10.05.201810.05.2018Szanowni Państwo,
czy przymiotnik od savoir-vivre zapiszemy jako savoir-vivre’owy, czy savoirvivre’owy (tak jak pingpongowy, mimo że ping-pong)?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik