niedawny
  • nie z imiesłowami
    26.02.2002
    26.02.2002
    Czy poprawny jest zapis rośliny nietransformowane w znaczeniu 'rośliny nie poddane transformacji', jak również dane nieprzedstawione w znaczeniu danych, których nie zamieszczono w pracy?
  • nie z przymiotnikami
    31.05.2001
    31.05.2001
    Jeszcze jedno pytanie z serii nie-. Czy zawsze i bez wyjątku nie- piszemy łącznie z przymiotnikami, np. niedostarczone materiały, nieprzyjęci na studia kandydaci?
  • nie z przymiotnikami
    8.12.2013
    8.12.2013
    Dzień dobry!
    Od niedawna coraz bardziej zastanawia mnie pisownia partykuły nie z przymiotnikami: „Nie ładny a brzydki”. Czy to zdanie jest poprawne? Jak używać tej partykuły, chociażby z przymiotnikami, w takich sytuacjach?
  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

  • Od kiedy szłem zamiast szedłem?
    29.11.2018
    29.11.2018
    Czy da się ustalić od kiedy w Polsce mówiło się poszłem, przyszłem, jaka jest pokrótce historia użycia, oraz ewentualnie kiedy jednoznacznie oznaczono to jako błędne?
  • o jeny!

    27.12.2014
    27.12.2014

    Szanowni Państwo,

    od niedawna słyszę wśród młodszych znajomych westchnienie o jeny albo jeny – jak ojej, o rety, o rany itp. Czy notuje je jakiś słownik gwary młodzieżowej? Ciekaw jestem, czy wiadomo, skąd się wzięło.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Określenia adlatywny i lokatywny w tekstach porad

    9.04.2024
    9.04.2024

    Dzień dobry. Dziękuję za odpowiedź na moje poprzednie pytanie! Tym razem do napisania skłoniła mnie jedna z niedawnych odpowiedzi w poradni. Czytaliśmy w niej, że istnieją zaimki ablatywne i lokatywne. Bardzo mnie zaciekawiły te terminy. Czy mogliby Państwo podać pełną klasyfikację zaimków (bo skoro jest ich więcej, to i specjalistycznych terminów też jest więcej) z przykładami?

    Pozdrawiam i dziękuję za Państwa pracę!

  • Określenie człon w słownikowych definicjach strukturalnych

    28.01.2024
    28.01.2024

    Szanowni Państwo,

    w SJP PWN pierwsze wyrazy definicji haseł „czerwono-” i „bio-” zaczynają się od słów „pierwszy człon...”. Wydawało mi się do niedawna, że pierwsze człony ogółem liczą się jako przedrostki, jednak spotkałam się z opinią, że przedrostkiem jest jedynie drugi z nich (nie ma bowiem podstawy słowotwórczej w polszczyźnie), pierwszy zaś jest tematem słowotwórczym (od podstawy „czerwony”). Jak to właściwie jest z tą klasyfikacją -- czy jedno i drugie możemy zaliczyć do przedrostków?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • o nadużywaniu terminów
    30.06.2010
    30.06.2010
    Szanowny Panie,
    kredyt a linia kredytowa to dwie zupełnie odrębne sprawy! W każdej dziedzinie / (sub)dyscyplinie istnieje przecież specjalistyczna terminologia, której nie można kwestionować w imię poprawności stylistycznej bądź też niedostatecznej znajomości tematu. Mam wrażenie, iż Językoznawcy często skłaniają się do (nad)używania terminologii ogólnej bądź przesyconej abstrakcyjnością, wywołując w ten sposób u fachowego odbiorcy istny dysonans znaczeniowy.
    Pozdrawiam
    K. K.
  • opust i upust
    1.10.2004
    1.10.2004
    Znam znaczenie wyrazów opust i upust. W języku mówionym i pisanym (np. w umowach handlowych) nagminnie używane jest słowo upust w znaczeniu ‘rabat, bonifikata’, co wg mnie jest niepoprawne. Czy jest to tak powszechny błąd, że ma szansę wejść na stałe do polszczyzny i stać się wyrażeniem poprawnym? A może ja się mylę?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego