niektóre
  • niektóre
    23.03.2005
    23.03.2005
    Czy istnieją w języku polskim słowa: niektóry, niektóra i niektóre (to ostatnie w liczbie pojedynczej rodzaju nijakiego)? Jeżeli tak, to kiedy poprawnie ich użyjemy?
  • Niektóre cechy fonetyczne Podhala

    5.01.2022

    Dzień dobry.


    W zawiązku z podróżami świątecznymi zawitałem po raz pierwszy do rodziny na Podhale i uderzyła mnie jedna rzecz. Mianowicie, bardzo dużo osób tutaj samogłoskę [e] wymawia jak [y]. Dla przykładu, ser -> [syr], mleko -> [mlyko], nie -> [niy]. Moje pytanie brzmi skąd taka tendencja?

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę szczęśliwego nowego roku!

  • Mylenie wzorców odmiany niektórych czasowników

    2.12.2023
    2.12.2023

    Szanowni Państwo,

    czy formy klaskam, skakam i kołysam (zamiast odpowiednio klaszczę, skaczę i kołyszę) to rażące błędy, czy też ich stosowanie jest dopuszczalne?

    Pozdrawiam serdecznie

    Andrzej Wieczorek

  • Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)

    30.07.2021
    30.07.2021

    Dzień dobry.

    Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.

    Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.

    Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.

    Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.

    Bardzo dziękuję.

  • odmiana niektórych nazwisk francuskich
    3.12.2010
    3.12.2010
    Szanowna Poradnio!
    Mam problem z odmianą nazwisk francuskich zakończonych na -y po gn. Tzn. np. Coligny, wym. [kolini]. Nie można zastosować tu analogii do Debussy, bo miękkość jest zachowana w całym paradygmacie odmiany. Jedyny mój pomysł to D. Colligniemu itd. – mam rację?
    Serdecznie dziękuję za pomoc – Iwona Dolewska
  • Przestarzałe formy odmiany niektórych rzeczowników męskich na -a

    12.03.2024
    12.03.2024

    Dzień dobry!

    Mam pytanie dotyczące poprawnej i dopuszczalnej odmiany słowa „sędzia” w rodzaju męskim. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje formy D. sędzi; C. sędzi; B. sędzię za przestarzałe. Na tych stronach: https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%99dzia https://dobryslownik.pl/slowo/s%C4%99dzia/76338/ uznano obie formy, czyli: D. sędzi/sędziego; C. sędzi/ sędziemu B. sędzię/sędziego za poprawne. Jestem nauczycielką i zastanawiam się, czy mam uznać taką (sędzi/sędzię) odmianę za błędną, czy nadal jest ona dopuszczalna.

    Będę wdzięczna za ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii.

    Z wyrazami szacunku

    Aneta Szulc

  • Wymienność niektórych zaimków i spójników synonimicznych nie zawsze dozwolona

    27.04.2024
    27.04.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie kwestia właściwego doboru spójników i zaimków w zdaniach, w których te wydają się funkcjonować wariantywnie. Chodzi mi na przykład o spójniki jakgdy oraz któregojakiego. Czy można posługiwać się nimi wymiennie, wedle uznania, czy może jednak zawierają jakieś subtelne różnice?

  • Ogólne określenia ilości

    30.01.2024
    22.01.2024

    Szanowni Państwo!

    Czy określenia „większość” i „niektóre” są synonimami, mają takie samo znaczenie, można ich używać zamiennie? Jestem pewien, że nie, ale stykam się z osobami, które mają zdanie odmienne od mojego.

    Z poważaniem - Dociekliwy

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • czasownik z się, gerundium bez się
    9.09.2013
    9.09.2013
    Dla czasowników używanych wyłącznie z się USJP podaje gerundia też z się. Niektóre takie gerundia bez się można znaleźć w słownikach, ale już jako hasła rzeczownikowe, np. zakochanie, spóźnienie, pośliźnięcie, sztachnięcie. A co z pozostałymi? Czy bez się można np. powiedzieć: „Z sąsiedniego pokoju dobiegało chichranie”? Czy bez się mogą być używane takie wyrazy, jak wygramolenie, odkłanianie, kitwaszenie, zrelaksowanie, namyślenie, wstydzenie, wymądrzanie, załzawienie, dąsanie…?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego