niemiecki
  • niemczyzna
    2.02.2014
    2.02.2014
    Czy słowo niemczyzna może oznaczać tylko język niemiecki, czy także np. zbiorowo np. produkty niemieckie, kulturę niemiecką itp. desygnaty?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Łukasz
  • Pochodzenie móc

    29.05.2022
    29.05.2022

    Szanowni Państwo!

    Usłyszałem wczoraj na lekcji niemieckiego, że polskie słowo mogę pochodzi od niemieckiego mögen oznaczającego móc. Chciałbym zapytać, czy ta forma oraz inne formy tego słowa (móc, możemy itd.) faktycznie były starsze i to od nich język polski, a może też i inne języki słowiańskie, wzięły swoje formy.

    Z góry dziękuję za wszelką odpowiedź.


    Z wyrazami szacunku

    Adrian

  • Pochodzenie słowa knajpa

    18.07.2021
    18.07.2021

    Dzień Dobry! Interesuje mnie pochodzenie słowa knajpa. Czy jest możliwość, jak podpowiada intuicja, że pochodzi ono do nazwiska Sebastiana Kneippa? Jak wiadomo propagował on zdrowy tryb życia, zimne kąpiele ale także proste i zdrowe pożywienie, zasady dietetyczne wg których działały restauracje w jego uzdrowisku. Czy mogła to być początkowo restauracja wg metody Kneippa lub restauracja Kneippa a potem porostu knajpa?

  • Tu jest pies pogrzebany
    7.05.2003
    7.05.2003
    Moja polonistka twierdziła,że frazeologizm „Tu lezy pies pogrzebany” stanowi błędną kalkę z języka niemieckiego, jest niepoprawny, bo inaczej niż w oryginale stosowany. Na dowód podawała fakt, iż słownik frazeologiczny nie notuje takiego związku. Popularnośc i zakres używania udowadnia jednak co innego. Proszę o informacje, czy rzeczywiście jego stosowanie stanowi nadużycie.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Umieć a znać
    30.03.2020
    30.03.2020
    Jak mówić poprawnie? Ostatnio ze znajomymi zastawiamy się, czy język można zarówno znać, jak i umieć. Moi znajomi uważają, że język można jedynie znać (na jakimś poziomie), ja natomiast uważam, że (być może jest to mowa potoczna, czyli mówić można, ale pisać w listach oficjalnych niekoniecznie wypada) język można również umieć. Mogę, jadąc do pracy za granicę, powiedzieć umiem niemiecki i oczywiście nie mam na myśli ani, że moje umiejętności są na eksperckim poziomie, ani że moja wiedza językoznawcza jest na takim, tylko że po prostu czuję się swobodnie korzystając z tego języka.
    Czy język można umieć, czy powinno się go tylko znać?
    Moim zdaniem umieć nie niesie ze sobą szerszego znaczenia niż znać, zależy co mówiący ma na myśli.
  • wymowa obcych nazwisk
    26.11.2002
    26.11.2002
    Moje pytanie raczej nie dotyczy języka polskiego, ale mam nadzieję, że można kwestię przeze mnie poruszoną rozważyć. Otóż, zajmując się historią najnowszą, często napotykam na obce nazwiska, nie wiedząc, jak je wymówić. Zupełną trudność sprawiają mi nazwiska osób pochodzących z terenów pogranicza językowego. Jak zatem wymówić nazwisko obecnego premiera Luksemburga Jeana-Claude'a Junckera. Imię jest wybitnie francuskie, lecz nazwisko sprawia wrażenie bardziej niemieckiego, zatem [junker] czy [żinker]. Podobnie nazwisko Alzatczyka i francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana (tu jednak zapewne wystarczająco utarła się wymowa [szuman], a [szima] brzmiałoby chyba dość dziwacznie). Również nazwisko obecnego premiera Belgii sprawia pewne trudności: Guy Verhofstadt. Zapewne [gi ferhofsztat], ale czy na pewno?
  • banda

    6.05.2023
    6.05.2023

    Dzień dobry,

    jakim zapożyczeniem jest leksem banda (fonetycznym, morfologicznym czy kalką), w którym wieku wyraz ten wszedł do języka polskiego i czy jego znaczenie się nie zmieniło?

  • celny
    22.02.2013
    22.02.2013
    Szanowny Panie Profesorze,
    czy za jedną z podstaw słowotwórczych przymiotnika celny można uznać rzeczownik cela? Pozostałe dwie podstawy to, jak przypuszczam, cel i cło. Dziękuję bardzo za pomoc.
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
  • chińczyk
    14.05.2012
    14.05.2012
    Szanowni Państwo!
    Nurtuje mnie pochodzenie nazwy popularnej gry planszowej chińczyk. Dlaczego tę wywodzącą się z Indii grę nazywamy „na cześć” Kraju Środka? W żadnym z dostępnych mi źródeł nie znalazłam odpowiedzi na to pytanie, może Państwo są w stanie pomóc?
    Z poważaniem,
    B.A.Lato
  • cwel
    12.12.2005
    12.12.2005
    Przepraszam za nieco niesmaczne pytanie. Wiele razy słyszałem, że słowo cwel pochodzi z języka niemieckiego. W żadnych słownikach nie udało mi się jednak dnaleźć słowa zwell lub też zwel, które rzekomo (jak stwierdzono w pewnym tygodniku) miało być obraźliwym określeniem homoseksualisty. Może wzięło się od słowa schwul, które rzeczywiście jest obraźliwym określeniem mężczyzny o odmiennej orientacji seksualnej, a może cwel ma zupełnie inną etymologię? Jeśli tak, to jaką?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego