Szanowni Państwo!
Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?

Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

Z poważaniem BT

Moje pytanie dotyczy sformułowania zupełnie nowy – czy jest tu jakikolwiek błąd językowy czy logiczny? Spotkałem się z argumentacją mówiącą o tym, że nowy jest po prostu nowy i nie potrzeba wzmacniać go słowem zupełnie. Jednak z drugiej strony można tak powiedzieć o każdym innym użyciu słowa zupełnie: zupełnie inny (wystarczy inny), zupełnie się zgadzać (po prostu zgadzać się). Czy zatem zupełnie nowy i nowy to na pewno to samo?
Pozdrawiam

Zastanowiło mnie zdanie z instrukcji DVD: „należy podłączyć niniejszą nagrywarkę”. W słowniku języka polskiego definicja słowa niniejszy brzmi: 'ten oto, ten właśnie', więc niby wszystko jest w porządku, jednak podane przykłady użycia słowa: „pismo, artykuł, dokument, tekst, oświadczenie, wystąpienie, uchwała, wypowiedź” dość wyraźnie nie obejmują niczego, co mieściłoby się w kategorii przedmiotów pospolitych. Czy zatem można mówić o niniejszej nagrywarce, rowerze, oknie czy ciastku?

Proszę Państwa,
czy użycie słowa obszar w kontekście obszar badań, obszar zainteresowań czy obszar działalności jest użyciem poprawnym i czy można je bez obaw stosować w tekstach naukowych?
Dziękuję bardzo za odpowiedź.

Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące skrótowców zakończonych na literę Z i zapis w odmianie (np. ONZ). Słowniki podają, że odmieniamy i zapisujemy: ONZ-etu, ONZ-ecie, podczas gdy wszystkie pozostałe skrótowce zapisujemy zgodnie z wymową: np. ONR-u, ONR-ze, PWN-u, PWN-ie, tzn. nie dopisujemy dodatkowych głosek do już istniejących. Nie wiem, czy swoją wątpliwość wyraziłam jasno, chodzi mi o niespójność reguły (na upartego można by czytać taki skrótowiec: [oenzetetu]).
Pozdrawiam,
Anna Oszmiańska

Dlaczego w zdaniu „Daria, od rozwodu z Michałem, samotnie wychowuje swoją córkę Kamilę” dwoma przecinkami wydzielono od rozwodu z Michałem? Czy to nie jest okolicznik? Czy w przypadku gdybyśmy zamienili od rozwodu z Michałem na np. od roku też należałoby postawić dwa przecinki? Czy może z Michałem ma tu jakiś wpływ?

W dobie pandemii spotykamy każdego dnia informacje o pikowaniu zachorowań czy też pikach. W WSJP pikowanie (oprócz znaczeń krawieckiego i rolniczego) to gwałtowne nurkowanie samolotu. A pik to kolor w kartach. W języku rosyjskim pik to szczyt, najwyższy szczytem w ZSRR był Pik Komunizma (obecnie ta góra w Tadżykistanie nazywa się inaczej). Czy więc mamy do czynienia z pikowaniem zakażeń, czy ze wzrostami?

Elżbieta S.

2 grudnia pojawiło się pytanie dotyczące wymowy inicjału nazwiska Gromosława Cz. Poradnia udziela wyczerpującej odpowiedzi na temat nazw liter, nie wspominając o uchwale ortograficznej Rady Języka Polskiego w sprawie pisowni inicjałów (przyjętej dn. 7 maja 2004 r.), zgodnie z którą powinniśmy pisać Gromosław C. Chciałabym się dowiedzieć, czy ustawa ta jest obowiązująca.

Czy płony i płonny to to samo? Z góry dziękuję za pomoc.