oczami
  • Proszę Państwa: czy talerz stoi?
    10.09.2003
    10.09.2003
    Mam pytanie odnośnie użycia poprawnej formy słowa Państwo (chodzi o osoby). Jeżeli piszę do kogoś list, to używam zwrotu wzywam Państwo czy wzywam Państwa?
    I drugie pytanie: czy używa się formy talerz leży na stole czy talerz stoi?
    Dziękuję za pomoc.
    Ania
  • Prośba o…

    12.10.2023
    12.10.2023

    Prośba o…

    Mam pytanie do Pani Profesor Kłosińskiej, bezpośrednio nawiązujące do odpowiedzi z dzisiejszego newslettera z Poradni Językowej.

    Gdyby wyrażenie „Prośba o analizę dokumentów” pojawiło się w nagłówku e-maila, to również oceniałaby je Pani jako niewłaściwe?

    Dwa przykłady e-maila poniżej.

    Temat: Prośba o analizę dokumentów

    Treść A: Dzień dobry, uprzejmie proszę o przeanalizowanie dokumentów i przesłanie swojej opinii. (…)

    Treść B: Cześć, rzuć na to okiem i daj znać, co sądzisz. (...)

  • Prymas 1000-lecia czy Prymas Tysiąclecia?
    22.09.2004
    22.09.2004
    Czy dopuszczalny jest zapis: Prymas 1000-lecia? Tak jest w akcie nadania imienia szkole: im. Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego Prymasa 1000-lecia.
  • Przenumerować
    9.01.2018
    9.01.2018
    Użytkownicy języka dążą często do jego uproszczenia, gdy jest to wygodniejsze. Nie znajduję nigdzie w dostępnych mi słownikach PWN wyrazów przenumerować, przenumerowanie, przenumerowany itd., oczywiście w znaczeniu ‘zmienić (poprawić) numerację’, ‘zmiana numeracji’, ‘posiadający zmienioną numerację’. Według wyszukiwarki Google, w internecie jest ok. 3350 wystąpień tego wyrazu.
    Czy można posługiwać się tymi wyrazami?

    Z góry dziękuję serdecznie za pomoc. Pozdrawiam,
    MR
  • Przyimki łączące się z nazwami państw

    5.01.2024
    5.01.2024

    Od długiego czasu nurtuje mnie używanie „na”, „w”, „we” w nazwach państw i miast. W większości używamy „w” lub „we” — w Polsce, w Holandii w Szwecji...., lub we Włoszech, we Francji (tu rozumiem, że początek nazwy ma 2 spółgłoski, z czego pierwsza jest „w” lub podobna w wymowie „f”).

    Czasem słyszymy, i to chyba nie jest poprawne, na Chorwacji, ale już na Islandii chyba jest OK (no bo to wyspa), tak jak np. na Sycylii.

    Jest też jedna anomalia językowa, odkąd pamiętam mówimy na Węgrzech i tu zupełnie nie wiem dlaczego. Czy mogłabym prosić o wyjaśnienie różnic.

    Pozdrawiam

    Dominika

  • przyjaciel jako rzeczownik odmieniający się nietypowo

    27.12.2023
    27.12.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie o odmianę rzeczownika przyjaciel w liczbie mnogiej. Czy nie można byłoby jako formę wariantywną dopuścić odmianę: przyjacieli, przyjacielom, przyjacielami, przyjacielach? Obecne formy, które uważa się za jedynie poprawne, są nieregularne i — moim zdaniem — pretensjonalne. Czy nie wystarczy dobra wola jezykoznawców, żeby uznać tę drugą odmianę za równie poprawną i tym samym ułatwić życie użytkownikom polszczyzny?

  • przymiotniki dzierżawcze od Hugo i Nerval

    14.12.2020
    21.03.2013

    Czy przymiotniki Hugoliański (od: Victor Hugo) i Nervaliański (od: Gérard de Nerval) zostały utworzone prawidłowo? Według mnie powinno być: Hugowski i Nervalowski (analogicznie do: StendhalStendhalowski).

  • przymiotniki od Dębno i Jamno
    27.04.2010
    27.04.2010
    Pytanie o przymiotnik od Dębno (niem. Neudamm). Słownik z 2002 p. Grzeni przedstawia formę dębniański. W rozporządzeniu (M.P. 1946, nr 44, poz. 85) jest dębieński, forma analogiczna do innych nazw. Inaczej należałoby zmienić przymiotnik sławieński na sławnieński, sławniański. Czy powinno być dębnieński, a nie dębniański, który można przyjąć od wsi Dębna w powiecie sanockim? Urzędową formą jest Jamieński Nurt. Społeczność dawanej wsi Jamno (obecnie część Koszalina) powołało Jamneńskie Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne. Czy jamneński jest poprawny?
  • przymiotnik od Zielonka
    3.02.2010
    3.02.2010
    Bardzo proszę o wskazówkę w kwestii tworzenia przymiotnika od nazwy miasta. Miasto nazywa się Zielonka. Szkoły na terenie miasta będą zieloneckie czy zielonkowskie?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • przy niedzieli?
    26.02.2001
    26.02.2001
    Mam następujące pytanie, czy wyrażenie przy niedzieli (np. przy niedzieli sklepy sa zamknięte) jest:
    - całkowicie niepoprawne (powinno być: w niedzielę);
    - przestarzałe, ale ciągle dopuszczalne;
    - jak najbardziej poprawne.
    Bedę wdzięczny za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Krzysztof Stankiewicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego