Witam Państwa,
chciałabym odnaleźć w języku polskim antonim słowa konsensualny. Czy istnieje jedno słowo oddające angielskie pojęcie dissensual, które jest opozycją do angielskiego słowa consensual? W Słowniku wyrazów obcych Kopalińskiego znalazłam: „konsens dawn. zgoda, zezwolenie (zwł. urzędowe) na coś. Etym. – łac. consensus 'zgoda' od consentire 'zgadzać się'; zob. kom-; sens”.
Utworzony od tego rzeczownika termin konsensualny występuje w polszczyźnie (vide umowa konsensualna). Zamieszcza go także Państwa słownik: „konsensualny praw. będący wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron, p.-łac. consensualis”. Natomiast nie potrafię odszukać jego antonimu. Będę wdzięczna za wszelką pomoc.
Marta Hudak

Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?

Mam pytanie dotyczące wariantów „nad rzeką” — czy można powiedzieć, że coś dzieje się „obok rzeki”, np. „Festiwal odbędzie się obok rzeki”? Chyba nie ma nic niepoprawnego w tej wersji, ale nadal sprawia wrażenie, że coś jest nie tak.

Słowa kończące się na -fobia zwykle mają początek z greki albo łaciny i wszystkie (arachno-, neo-, helio-, piro- itd.) dają się łatwo zidentyfikować, wyjaśnić i odnaleźć w szeregu innych wyrazów obcych.
A co oznacza i skąd się wzięła cząstka obselito-, obecna w słowie obselitofobia rejestrowanym przez Obserwatorium Językowe UW ?

Witam!
Czy istnieje zasada odmiany nazwisk? Słyszałem o takiej: „jak sobie właściciel życzy”. Jak powinno być: „Autorem książki jest pan Gołąb, Kozioł lub Połeć”? Czy „Ta książka jest autorstwa pana Gołębia, Gołąba, Kozła, Kozioła, Połcia czy Połecia”?
Kolega z pracy nazywa się Dariusz Trzoch. Niedawno Darek otrzymał nagrodę, a wraz z nią podziękowania, na których widniał napis: „Dziękujęmy Dariuszowi Trzoch”. Czy nie powinno być napisane: „Dziękujemy Dariuszowi Trzochowi”?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam.

Czy nieodmienianie nazw geograficznych Ronsawal, Madrigal jest błędem? Czy należy te słowa odmieniać? Np. „Spotkaliśmy się pod Ronsewalem”, „Jadę do Madrigalu”.

Piszę do Państwa z zapytaniem o słowo oprymkować (w znaczeniu ‘okryć drobinami, okruchami, farfoclami’, jak pośrednio przełożyłem), które przypadkiem zasłyszałem na Pomorzu. Nie odnalazłem tego wyrazu w dostępnych mi słownikach, a chciałbym poznać kontekst jego użycia. Czy to kaszubski regionalizm, bądź słowo o proweniencji ukraińskiej/niemieckiej (obszar swego rodzaju tygla kulturowego na Pomorzu), czy być może ja nie dosłyszałem odpowiednio zwrotu.

Pozdrawiam PD.

Witam,
czy są jakieś jednoznaczne reguły dotyczące pisowni słowa osiedle w nazwach własnych (małą czy wielką literą)?
Pozdrawiam i dziękuję za pomoc.

Szanowni Państwo,
Reaktywowalem z kolegami starą grę w palanta i w związku z tym mam kilka pytań. W odnalezionych przepisach palant oznacza kij do wybijania zwany również bijakiem. W słownikach palant oznacza grę lub obraźliwe określenie człowieka. Jak nazywamy zawodników grających w palanta? Wg analogii do piłka – piłkarze, czyli palanciarze, czy tak jak lekkoatleci, czyli palanci (w słowniku liczba mnoga istnieje w formie: palanty).
Czy jestem Palantem, czy Palanciarzem?
I jak brzmi liczba mnoga. Palanty?
Wszelakie wyjaśnienie związane z moim ukochanym palantem z radościa przyjmę.

Pozdrawiam.
Jacek Pawlak

Jak się pisze wyrazy: panajezusowy, panastanisławowy – dużą czy małą literą? Jak utworzyć analogiczny wyraz od imienia żeńskiego?