-
chromolić mydło
23.10.202323.10.2023W filmie Wojciecha Marczewskiego „Dreszcze”, którego akcja toczy się w czasach stalinowskich, jest scena, w której uczniowie recytują z pamięci fragmenty „Pana Tadeusza”. Jeden z uczniów nie może sobie przypomnieć tekstu, za co nauczyciel bije go linijką po palcach. Ukarany uczeń wybucha: „Ja chromolę takie mydło! Dzieci się nie bije!” i oburzony wraca do ławki.
Czy jakiekolwiek słowniki rejestrują owo „chromolenie mydła” jako frazeologizm? Jeśli tak, to skąd się on wziął?
-
chrześcijanizm?10.04.200710.04.2007Dzień dobry! Niedawno dostrzegłem brak występowania w słownikach języka polskiego rzeczownika chrześcijanizm, który brzmi zgoła naturalnie, nawet mnogość występowania w wyszukiwarce Google to potwierdza, a jednak okazuje się, że jedynie formy chrystianizm i chrześcijaństwo figurują. Czy oznacza to, iż chrześcijanizm jest formą niepoprawną, i czy nawet w mowie potocznej należałoby tej formy się wystrzegać? Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
Pozdrawiam:) -
Chytry8.10.20168.10.2016Szanowni Państwo,
ciekawi mnie, skąd homonimiczność słowa chytry. W jaki sposób etymologicznie rodziły się oba znaczenia? Które było pierwsze? Można by pomyśleć, że osoba chytra, czyli ‘skąpa’, wykazywała się przebiegłością i pomysłowością, aby chronić przed innymi przedmiot swojego skąpstwa, a więc okazywała się chytra. Czy to dobry trop?
Z wyrazami szacunku
-
Co robimy z empatią?17.05.201817.05.2018Czy można powiedzieć: okazywać empatię (komuś), np. okazał mi empatię?
-
COVID jako skrótowiec
15.02.2022Szanowni Państwo,
czas pandemii, jak się okazuje, utrudnia nie tylko codzienne funkcjonowanie, ale także pisanie.
Moje pytanie dotyczy odmiany nazwy choroby. Skoro COVID jest skrótowcem, to chciałabym zapytać, czy prawidłowym i wzorcowym miejscownikiem będzie: COVID-dzie, COVID-zie czy może Covidzie?
Z wyrazami szacunku
Zagubiona czytelniczka
-
czwarta kropka5.02.20105.02.2010Czy po wielokropku zapisanym kursywą (np. jako część tytułu) można postawić kropkę, czy też należy ją pominąć? Przykładowe zdanie: „Jedną z najbardziej znanych nowel Elizy Orzeszkowej jest A…B…C…(.)” (tytuł jest pochylony).
-
ćwikła z chrzanem4.02.20094.02.2009Ćwikła to buraczki marynowane z chrzanem. Co oznacza dziwoląg językowy umieszczany coraz częściej na słoiczkach przez producentów ćwikły – ćwikła z chrzanem?
-
Danio 28.01.201928.01.2019Zastanawiamy się w zespole, czy należy pisać [1] ten danio czekoladowy (jest mocno kakaowy) czy to danio biszkoptowe (zostanie pożarte)?
-
do Spisza czy Spiszu?7.04.20047.04.2004Jak brzmi dopełniacz nazwy Spisz? Słowniki (nazw własnych, poprawnej polszczyzny, ortograficzny) wskazują formę: Spiszu. Ale inaczej rzecz się przedstawia w niektórych publikacjach poświęconych temu regionowi, np. „Wspomnienia i relacje z historii Spisza i Podhala” (z katalogu BN).
Proszę o radę. -
do Zabłudowa5.07.20045.07.2004Jest niedaleko Białegostoku, miasta, w którym mieszkam, wieś o nazwie Zabłudów. Moje pytanie dotyczy odmiany tej nazwy przez przypadki, a w szczególności formy miejscownika. Znajomi mówią w Zabłudowiu, do Zabłudowia. Czy są to formy poprawne? Czy nie powinno odmieniać się tej nazwy analogicznie do Zambrowa (Zabłudów – Zabłudowa, w Zabłudowie itd.)?