Szanowni Państwo,
Powstała grupa „Anonimowych Depresantów” (jak Anonimowych Alkoholików). Jak nazwać chorych na depresję? Takie wyrazy tworzone są przyrostkiem -ik (paranoik, alkoholik) lub -ista (kokainista). Depresant brzmi źle i oznacza w farmakologii substancję działającą depresyjnie. Łac. -ant mamy z imiesłowu czynnego, a ktoś chory na depresję jej podlega, a nie „czyni”. Od łacińskiego depressus byłoby depres, jak kompres, profes, regres… Depresyk? Depresista?
Z poważaniem,
Ł.Bielecki

Szanowna Poradnio,
czy kiedy w nazwiskach obcych występuje cząstka de, to przy spolszczaniu można z niej zrezygnować? Czyli np. markiz Roberto de Villena to markiz Villena czy markiz de Villena?
Łączę wyrazy szacunku
Dorota

Szanowni Państwo!
Czy poprawna jest forma dezinstalacja, czy raczej deinstalacja? Z tego, co czytałam w poradni, przed samogłoską powinno wystąpić dez-, jak np. dezaktywacja. Jednak ostatnio spotkałam się z opinią polonistki, która uważa, że prawidłowa forma w przypadku deinstalacji, to właśnie forma z de-. Bardzo proszę o odpowiedź.

Która z form wyrazu opisującego zamianę danych analogowych na cyfrowe – poprzez np. skanowanie – jest, Państwa zdaniem, poprawna (lub bardziej poprawna): dygitalizacja czy też digitalizacja? Wyraz wcielony do polszczyzny z języka angielskiego (choć etymologicznie pochodzący, jak sądzę, z łaciny) ma tam wymowę oddaną przez dźwiek różny zarówno od polskiego y jak też i. Niemniej – moim skromnym zdaniem – forma dygitalizacja jest bardziej naturalna i bliższa może wymowie oryginalnej.
Z góry dziekuję za odpowiedź!

Dzień dobry.
Sam używam poprawnej formy słowa wziąć i razi mnie, gdy ktoś wypowiada wziąść. Jednak starając się być obiektywnym, nie potrafię znaleźć powodu, dla którego ta druga forma uznawana jest za niepoprawną. Wydaje się bardzo powszechnie stosowana, końcówka -ść występuje także w innych czasownikach, a do tego wziąść można spotkać u takich uznanych pisarzy jak Mickiewicz, Krasiński czy Asnyk. Czemu zatem językoznawcy odmawiają uznania tego słowa jako normy użytkowej?

Można zauważyć od jakiegoś czasu, że przy określaniu wymiarów obiektów dominuje forma: długi na, wysoki na, szeroki na. Rzadkie jest określanie wymiarów sformułowaniami typu o dwumetrowej długości. Wydaje się, ze forma ta jest poprawna, niemniej jej nadużywanie stanowi kalkę z języka angielskiego. Bardzo proszę o opinię.

Mam pytanie w związku z wielką/małą literą w takich zdaniach jak: Do biblioteki przyszło 30 Biblii/biblii, Karol rozdał całej klasie Makbety/makbety. Z jednej strony mamy regułę [62], którą można by rozszerzyć na takie przypadki jak wyżej. Z drugiej tutaj makbet = egzemplarz „Makbeta”. Można by więc argumentować, że zasada [122] przemawia za małą literą. Ciekaw jestem Państwa opinii. Wiem, że poruszałem już podobny temat (Tytusy i Kangury), tu jednak chodzi o coś nieco innego.

Czytelnik

Szanowny Panie,
ostatnio spierałam się z kolegą o zwrot Właśnie! i Dokładnie!. On twierdzi, że zgadzając się z czymś, należy mówić Właśnie (np. &#0132Czujesz się niepewnie? – Właśnie&#0148). Nie uważam, że to nie jest poprawne, ale wydaje mi się, że zwrot Dokładnie jest bardziej elegancki, ale według kolegi jest on zupełnie niepoprawny. Może to drobnostka, ale jednak są to zwroty dość często używane. Chciałabym więc poznać opinię znawców w tym zakresie. Czy lepiej mówić Właśnie!, czy Dokładnie?
Dziękuję za poświęcenie mi uwagi,
Z poważaniem,
Małgorzata Żabówka

Dzień dobry!

Chciałem zapytać o dopełniacz wyrazu dioda. Na zasadzie analogii z takimi wyrazami jako broda, woda, kłoda czy zgoda, spodziewałbym się odmiany diód (bród, wód, kłód, zgód), . Tym czasem widzę, że dominuje "diod". Proszę o Państwa opinię.

Pozdrawiam

Marcin Nowak

Czy istnieją zasady tworzenia dopełniacza wyrazów typu: sześcian, karabin, rower, bursztyn, diament? W niektórych słownikach języka polskiego można znaleźć np. formy rowera, karabina, niemniej już nie sześciana, diamenta, czy też bursztyna. Na czym polega różnica? Poza tym jeśli taki Diament jest nazwą własną statku, to jak należy mówić: „Zszedłem z Diamentu” czy też „Zszedłem z Diamenta”?