owo
  • Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowna Poradnio,

    w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.

    „Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.


    Z poważaniem,

  • benefit?

    15.04.2008
    15.04.2008

    Witam serdecznie,

    interesuje mnie znaczenie słowa benefit. W słowniku wyrazów obcych nie znalazłam takiego słowa. Natomiast spotkałam się z określeniem beneficjum (dobrodziejstwo, korzyści płynące z czegoś). Czy w takim razie używanie określenia benefit jest poprawne i czym różni się to słowo znaczeniowo od słowa profit?

    Będę wdzięczna za informację.

  • Był to bomba-facet, ale facet bomba
    24.04.2019
    24.04.2019
    Szanowni Państwo,
    być może wątpliwość, czy wyrażenia bomba facet nie należałoby zapisywać z łącznikiem (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Bomba-facet;19340.html), ma swoje źródło w treści reguły 51.2 [187] WSO. Wydaje mi się, że gdyby literalnie się do niej stosować, to należałoby zapisać właśnie bomba-facet, czyż nie? Mnie ta reguła wydaje się dość dziwna. Właściwej jej interpretacji obawiam się szczególnie na konkursach ortograficznych.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • chromolić mydło

    23.10.2023
    23.10.2023

    W filmie Wojciecha Marczewskiego „Dreszcze”, którego akcja toczy się w czasach stalinowskich, jest scena, w której uczniowie recytują z pamięci fragmenty „Pana Tadeusza”. Jeden z uczniów nie może sobie przypomnieć tekstu, za co nauczyciel bije go linijką po palcach. Ukarany uczeń wybucha: „Ja chromolę takie mydło! Dzieci się nie bije!” i oburzony wraca do ławki.

    Czy jakiekolwiek słowniki rejestrują owo „chromolenie mydła” jako frazeologizm? Jeśli tak, to skąd się on wziął?

  • ci a Ci

    17.09.2021
    17.09.2021

    Dzień dobry,

    Spotkałam się ostatnio z tekstem, w którym słowo ci w znaczeniu owi – prawdopodobnie przez wzgląd na szacunek do owych osób (wymienionych z imienia i nazwiska) – zostało zapisane Ci (była to mniej więcej taka konstrukcja: ...bowiem Ci dwaj wspaniali wykazali się...). Czy można jakkolwiek wybronić taki zapis, czy jednak mimo szczerych intencji piszącego – jest to co najmniej nadużycie, a nawet błąd ortograficzny? Z góry dziękuję za odpowiedź, mc_kredka

  • Cichanouska

    16.11.2020
    16.11.2020

    Czytałam ostatnio artykuł nt. bieżącej sytuacji w Białorusi. Lekturę utrudniała mi przyjęta forma zapisu nazwiska liderki białoruskiej opozycji: "Tshikhanouska". Użycie takiego zapisu, zgodnego z fonetycznym zapisem w języku angielskim wydaje mi się nieodpowiednie - język polski dysponuje w końcu zestawem głosek świetnie odwzorujących fonetykę innych języków słowiańskich. Szczególnie dziwnie wyglądało to dla mnie, gdy obok "Tshikhanouska" występował "Łukaszenko". Czy taki zapis jest odpowiedni?

  • Co zamiast rodzajnika?
    11.06.2019
    11.06.2019
    Czy w języku polskim występowały kiedyś rodzajniki? Czy można mówić o tym, że mamy namiastkę rodzajników (określonych: ten/ta/to oraz nieokreślonych: jeden/jedna/jedno)?
  • CV
    1.02.2002
    1.02.2002
    Szanowni Państwo!
    Często słyszę, nieomal na każdym kroku, o tym, że ktoś gdzieś zaniósł swoje siwi. Oczywiście jeżeli spojrzeć na owe siwi, widać, że chodzi o CV, czyli po prostu życiorys. Skrót pochodzi od curriculum vitae. No dobrze, ale dlaczego siwi? Dlaczego z angielska? Przecież to skrót od wyrazów łacińskich! Jak więc należy skrót ów wymawiać? Czy cewu, cefał, a może jeszcze inaczej?

    Serdecznie pozdrawiam
    Michał Andrzejak
  • czasownik czy wykrzyknik?
    10.09.2009
    10.09.2009
    Czy słowo proszę na wywieszce „Proszę zamykać drzwi” można zakwalifikować nie jako czasownik, a jako wykrzyknik? Forma osobowa czasownika oznaczałaby, że jest to zdanie z podmiotem domyślnym ja, wykrzyknik – że równoważnik zdania. Sytuacja bardziej pasuje do równoważnika. Trudno wyobrazić sobie tego ja, wszak nadawcą takiej treści może być np. urząd albo zespół, czyli podmioty, które nigdy nie mówią o sobie w I os. l.poj.
  • Czy mówić gwarą?
    21.03.2006
    21.03.2006
    Jestem mieszkańcem Poznania i popieram kultywowanie starych tradycji. Zastanawiam się tylko, czy mówienie gwarą w miejscach półpublicznych, np. w szkole czy na uczelni podczas zajęć, jest zachowaniem kulturalnym. Czy gwarowa giyra jest kulturalna, czy świadczy o braku owej kultury? Jak Pan Profesor by się do tego ustosunkował?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego