-
Miękczący wpływ dawnych samogłosek
16.01.202116.01.2021W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.
-
Minus jedynka
2.11.20162.11.2016Szanowni Państwo,
zastanawiam się, jak powinno być zapisywane wyrażenie minus jedynka. Zdrowy rozsądek podpowiada, że właśnie tak, jak to zrobiłem. Z drugiej strony, czy to nie jest przypadek nieodmiennej przydawki stojącej przed rzeczownikiem, co wskazywałoby na pisownie łączną? Minusjedynka wygląda dziwnie, ale chyba nie gorzej niż na przykład stodwudziestkapiątka.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
nadzwaniać się (?)
2.07.20232.07.2023Dzień dobry. Podczas dzwonienia (dosyć częstego) do klientów posługuję się stwierdzeniem „nie chciał bym się NADZWANIAĆ za często”. Chciałbym zapytać, czy można to uznać za prawidłowe, a jeżeli nie, to czym zastąpić takie określenie, żeby były równie krótko określone moje intencje nienadużywania kontaktów telefonicznych?
-
nazwiska w liczbie mnogiej19.01.200519.01.2005Jak odmienia się nazwiska zakończone na -wicz, np.: Robakiewicz. Czy prawidłowe jest zdanie: „Zapraszam państwa Sławomira i Ewę Robakiewiczów” czy może być „Sławomira i Ewę Robakiewicz”?
-
neoplan20.09.200720.09.2007Wielki słownik ortograficzny PWN notuje wyraz neoplan. Jakie jest znaczenie tego słowa? Podejrzewam, że chodzi o 'autobus marki Neoplan', choć w WSO nie występuje hasło Neoplan (jak to jest np. w przypadku pary Ikarus, ikarus). Jeśli moje podejrzenie jest słuszne, to czy dopełniacz -a (przynajmniej oboczny) nie jest zasadny?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Jakub Szymczak -
Patriarchat – patriarcha; matriarchat – …?30.01.201630.01.2016Jak nazywa się głowę rodziny, jeśli jest kobietą? Reżim to matriarchat, ale osoba? Matriarcha? (skoro w patriarchacie jest patriarcha). Jeśli takie słowo nie istnieje, to jak określić kobietę, która sprawuje w rodzinie rządy autorytarne?
Pozdrawiam serdecznie
Dorota
-
piekarnik parowy21.05.201021.05.2010Czy istnieje coś takiego jak piekarnik parowy – czyli czy w języku polskim proces pieczenia (obróbki cieplnej) obejmuje również ogrzewanie parą?
-
pisownia skrótów wieloczłonowych i podwojonych25.02.201225.02.2012Zawsze byłem przekonany, że skróty typu dz. cyt., loc. cit., prof. prof., św. św. powinno się pisać – i rzeczywiście się pisze – z odstępem, tymczasem zauważam od niedawna tendencję do pomijania spacji między obu członami. Taki zapis spotkałem nawet w WSO i w Nowym słowniku interpunkcyjnym języka polskiego Jerzego Podrackiego. Jakie jest Państwa stanowisko w tej sprawie?
-
posmarować rogala20.03.201220.03.2012Dzień dobry!
Które z tych zdań są poprawne:
1. Posmarowała masłem czerstwego rogala / czerstwy rogal.
2. Wyjął z kieszeni mandarynkowego samsunga / mandarynkowy samsung.
3. Siorbała kolejnego red bulla / kolejny red bull.
Ja bym wybrała wersje z biernikiem, z którym łączą się te czasowniki, ale chyba w języku mówionym częściej wybierany jest dopełniacz. -
posownia serii filmowych i wydawniczych23.12.201123.12.2011Szanowni Państwo!
Czy nazwy serii filmów, komiksów itp. można pisać zwykłą czcionką (bez cudzysłowu i bez kursywy), zaczynając wszystkie słowa wielkimi literami (tak jak w nazwach wydawnictw seryjnych i cykli wydawniczych)? Zasada ta pomogłaby w odróżnianiu pojedynczego produktu od całej serii (np. Gwiezdne Wojny – seria, Gwiezdne wojny – film). Rola cykli filmowych, książkowych itd. we współczesnej kulturze jest niemała, więc może warto zadbać o jednoznaczność zapisu?
Łączę pozdrowienia!