państwo
  • radio Głos czy Radio Głos?
    3.10.2014
    3.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w pewnym mieście nadaje lokalne radio „Głos”. Czy w takim razie jest to Radio Głos, czy radio Głos? Spodziewam się, że odpowiedź zależy od tego, czy słowo radio traktujemy jako część nazwy. Szukałem podobnego przykładu, ale w korpusie językowym znalazłem np. zarówno Radio TOK FM, jak i radio TOK FM, w podobnej proporcji. Rozumiem, że poza takimi zdaniami jak na początku mojej wypowiedzi nie stosuje się cudzysłowu w nazwach stacji radiowych?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • radziecki

    6.03.2024
    6.03.2024

    Szanowni Państwo,

    najserdeczniej proszę o udzielenie mi objaśnienia wobec następującego zagadnienia. Mianowicie są osoby, które podnoszą, że słowo „radziecki” odnosi się do ZSRR. Ale to przecież nieprawda, bowiem to słowo jest przymiotnikiem od rzeczownika „rada”. Ja jestem historykiem i na co dzień opisuję najróżniejsze sprawy, których zapisy są potwierdzone w księgach rady miasta (Nowego Sącza), czyli w księgach radzieckich.

    Moje pytanie jest następujące, krótkie i na temat: jak brzmi przymiotnik od słowa „rada” (rada miasta, rada gminy, rada powiatu)?


    Pozdrawiam najserdeczniej cały zespół specjalistów Poradni Językowej PWN!!!

    Grzegorz Olszewski

  • raksloty
    15.10.2008
    15.10.2008
    Szanowni Państwo,
    czy słowo raksloty jest prawidłowe, czy nie? Na stronach Słownika PWN jest informacja o rakslotach – czyli pominięto literkę K. Mam kontakt z kapitanem Krzysztofem Baranowskim, który twierdzi, że ma być rakskloty. Kto ma rację?
    Pozdrawiam
    Roman Głowacki
  • rampampuła

    29.04.2024
    29.04.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie etymologia słowa rampampuła – wiem tylko tyle, że jest to pejoratywne określenie kobiety, jednak czy odnosi się do jakichś szczegółowych cech zachowania, ubioru czy sposobu bycia?

    I jeszcze w temacie rampampuły – jak brzmi celownik tego słowa: rampampule czy rampampuli?

  • randewu i deżawi w powieści

    22.02.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałabym zapytać, czy w powieści w ramach puszczania oka do czytelnika dopuszczalne jest zastosowanie w treści spolszczonych zapisów randewu (rendez-vous), deżawi (déjà vu) itp.?

    Z wyrazami szacunku

    B.B.

  • rasizm
    5.06.2006
    5.06.2006
    W gazecie przeczytałam następujący artykuł: „Dwaj niemieccy pracownicy zostali zwolnieni z pracy za rasistowskie wypowiedzi na temat kolegi pochodzącego z Polski”. Zaskoczona, od razu zajrzałam do słownika, sprawdzić definicję słowa rasa, ale nie znalazłam tam jasnej odpowiedzi. Nurtuje mnie, czy obelgi dotyczące narodowości, np. Niemca wobec Polaka, można nazwac rasistowskimi. Czy można uznać, że istnieje np. rasa polska. Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Z powazaniem
  • raufaza
    5.06.2002
    5.06.2002
    Szanowni Państwo!
    Jak jest poprawna forma: rauhfazer (niem.) czy też spolszczona: raufaza? Spotkałam się z obydwoma. Chodzi o specjalny rodzaj tapet.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Raz jeszcze o skrótach specjalistycznych
    31.07.2017
    31.07.2017
    Dzień dobry,
    dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
    w związku z interpretacją:
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
    proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
    Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
    Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
    Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
    1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
    2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
    3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
    4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
    Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • Raz na jakiś czas i jego regionalne i gwarowe odpowiedniki

    22.07.2021
    22.07.2021

    Szanowni Państwo! Czy wyrażenie raz za czasu jest poprawne? W centrum Polski niespotykane, natomiast na południu już tak. Błąd językowy, czy regionalizm?

  • raz na kiedy
    18.02.2014
    18.02.2014
    Szanowni Państwo,
    zdarzyło mi się słyszeć sformułowanie raz na kiedy w znaczeniu 'raz na jakiś czas'. Brzmi trochę, jakby było regionalizmem, ale pewności nie mam. Osoba, która użyła tego wyrażenia, zapytana dlaczego tak powiedziała, odpowiedziała, że zawsze tak mówiła. Niestety nie udało mi się znaleźć informacji skąd pochodzi owo sformułowanie, co rzeczywiście oznacza oraz czy jest poprawne (regionalnie). Będę wdzięczna za próbę wyjaśnienia.
    Z wyrazami szacunku
    Małgorzata
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego