Po chwili w Horeszkowskim samotnym budynku
Wszystko do zwyczajnego wracało spoczynku.
Mrok zgęstniał; reszty pańskiej wspaniałej biesiady
Leżą podobne uczcie nocnej, gdzie na dziady
Zgromadzić się zaklęte mają nieboszczyki.
Już na poddaszu trzykroć krzyknęły puszczyki
(…)

Poszukuję informacji na temat „milenialsów/millenialsów”, a właściwie tego w jaki sposób pisać to po polsku. Czy traktować jako zapożyczenie i pozostawić w oryginalnej pisowni, tj. Millenials czy jednak spolszczyć podążając za tłumaczeniem książki „milenialsi w pracy”?

Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

Z poważaniem BT

Szanowny Panie,

w publikacji „Edycja tekstów. Praktyczny poradnik”, na s. 24-26 formułuje Pan szereg zasad dotyczących „dzielenia wyrazów i rozdzielania różnego typu zapisów na końcu wiersza”. Uprzejmie proszę o wyjaśnienie: jakie jest uzasadnienie tych norm?; z czego się wywodzą?

Z góry dziękuję za odpowiedź, łączę pozdrowienia

Andrzej Pawełczyk

Szanowni Państwo,

czy słowo pieniacz «osoba lubiąca się procesować z błahych powodów» łączy się etymologicznie ze starogreckim słowem „poinḗ” [ποινή] «okup pieniężny jako zapłata za zabójstwo, grzywna, zapłata, kara»?

Z poważaniem

Stratos Vasdekis

Jak należy odmieniać nazwiska postaci historycznych Pietro Bembo i Walahfrid Strabo?

Szanowni Państwo.

Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!

Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:

Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.

Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)

Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.

Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!

Czy istnieje tu jakaś reguła?

Szanowni Państwo,

chciałbym dowiedzieć się, czy istnieje zasadność, by w tekście naukowym w odniesieniu do kobiet będących dziewicami konsekrowanymi, po ich nazwisku wstawiać OV (skrót od ordo virginum). Jedna z osób chce, by skrót OV stawiać w każdym miejscu, w którym pojawia się jej nazwisko - w spisie treści, na stronie redakcyjnej oraz na stronie rozpoczynającej jej tekst. Ciekawe jest jednak to, że przywołując inne swoje prace, osoba ta w bibliografii przy swoim nazwisku nie dopisuje OV.

Szanowni Państwo,

uprzejmie proszę o wytłumaczenie reguł pisowni niektórych skrótów w liczbie mnogiej. Z zasady podwaja się skrót, by oddać liczbę mnogą. Są jednak takie skróty, których nigdy nie widziałem podwojonych, np. ss. (strony), art. art. (artykuły), tt. (tomy). Zwykle widzi się np. „s. 8-11”, „art. 314, 365”, „t. I-IV”. Co decyduje o takim użyciu i czy są jeszcze inne podobne skróty? Słowniki poprawnościowe milczą na ten temat.

Z wyrazami szacunku,

J.J.

Czy boteż w znaczeniu wzmocnionego, wynikowego bo można pisać łącznie na podobieństwo "toteż"? Wiem, że użył takiej pisowni Boy-Żeleński; google odsyła też do innych przykładów, które oceniam jako poprawne (inskrypcja nagrobkowa z 1800 r.).