Często czytam w instrukcjach, że jakieś urządzenie jest „bezobsługowe” w takim kontekście, że nie wymaga ono serwisowania. Czy jest to poprawne, czy raczej powinno się powiedzieć, że dane urządzenie nie wymaga konserwacji/serwisowania. Słowo „bezobsługowe” kojarzy mi się raczej ze stacją lub myjnią, a nie z urządzeniami.

Szanowni Państwo,
Czy słowo black jack (Black Jack) pisać jak nazwę własną – wielką literą, czy jak wyraz pospolity, na podobnej zasadzie jak piszemy ford (Ford), rower (Rover), adidasy itp.?

Dzień dobry.
Panie Profesorze, zwracamy się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie poprawności stwierdzenia brak jest. Jest to połączenie wyrazów często używanych w pismach urzędowych zaprzeczających istnieniu czegoś, np. „Brak jest w aktach pisma z dnia…” lub „Brak jest w archiwum akt osobowych…”.
Pozdrawiamy serdecznie i oczekujemy na odpowiedź,
Anna Kopala, Magdalena Krasna, Marta Przewłocka i Mariusz „bez nazwiska” :-)

Szanowny Panie Profesorze,
czy za jedną z podstaw słowotwórczych przymiotnika celny można uznać rzeczownik cela? Pozostałe dwie podstawy to, jak przypuszczam, cel i cło. Dziękuję bardzo za pomoc.
Z wyrazami szacunku
Dominik

Witam!
Czy przymiotnik chicagoski jest dziś poprawny? Notuje go pod „Chicago” (i tylko ten przymiotnik) Słownik poprawnej polszczyzny Doroszewskiego. Współczesne słowniki podają (chyba) już tylko chicagowski (czikagowski). Czy literka w pojawiła się tutaj zgodnie z jakąś regułą?
Pozdrawiam.

Szanowni Państwo,
proszę o rozstrzygnięcie kwestii dotyczącej łączliwości słów: duży / wysoki i mały / niski. Czy w odniesieniu do takich pojęć, jak stężenie lub ryzyko (mierzonych przecież liczbowo – w procentach) można używać określeń wysokie / niskie, czy też tylko duże / małe? W Słowniku dobrego stylu odnalazłam przy tych rzeczownikach wszystkie wymienione przymiotniki, niemniej jednak spotkałam się ze zdaniem, że niepoprawne są sformułowania typu wysokie ryzyko.
Dziękuję za odpowiedź.

Chodzi o formy typu deptam. W 2005 r. p. Artur Czesak napisał, że „warto by dokonać analizy nasuwających wątpliwości czasowników i być może normę zliberalizować” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Plukasz-Plucze;6414.html.

Minęło 15 lat. Czy coś się w tym temacie dzieje? Czy ktoś analizuje, liberalizuje? W jakim trybie i kiedy takie decyzje normatywne są podejmowane?

Od czterech lat deptam jest w Wiktionary https://pl.wiktionary.org/wiki/depta%C4%87 i w Słowniku gramatycznym języka polskiego http://sgjp.pl/leksemy/#255636

Witam,
zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
Pozdrawiam,
Andrzej Prusinowski

Dlaczego oficjalnie po polsku piszemy Stambuł? Po turecku to İstanbul, po niemiecku, włosku i angielsku – Istanbul, po francusku – Istanbul lub Istamboul, po hiszpańsku – Estambul. Co więcej – jeśli wierzyć książkom i encyklopediom – nazwa pochodzi od zniekształconych „po turecku” greckich słów εἰς τὴν πóλιν (eis ten polin) – a więc jej pierwszy człon wyraźnie jest samogłoskowy. Jedynymi językami poza polskim, w których jest forma dwusylabowa bez I, są chyba rosyjski, ukraiński i białoruski…

Dlaczego przymiotnik od Zakopanego to zakopiański? W latach 80. XIX wieku Adam Antoni Kryński opublikował studium dialektologiczne pod tytułem Gwara zakopańska. Od kiedy datuje się forma ze zmiękczeniem?