podstawy
  • SA, SS
    7.06.2005
    7.06.2005
    Jaki rodzaj gramatyczny należy przypisać nazwom hitlerowskich formacji SA i SS? Czy SS powstała, powstało, czy powstał? To samo się tyczy się SA. Jaka zasada gramatyczna tym rządzi?
  • Sauté
    13.02.2018
    13.02.2018
    Szanowni Państwo,
    zainteresowało mnie ostatnio użycie w języku polskim słowa sauté. Intuicyjnie rozumiałem je jako znaczące ‘bez dodatków’, ‘samo’. Zapytałem też kilkoro znajomych i ich definicje były zbliżone.
    Słowniki zdają się jednak sugerować zupełnie inne znaczenie, a obserwowany brak dodatków wydaje się być tylko efektem ubocznym metody przyrządzania potrawy. Czy użycie tego słowa poza kulinariami, w powyższym rozumieniu, jest błędem językowym czy może być np. uzasadnioną metaforą?
  • Sądek a sąd

    24.01.2022

    Dzień dobry,

    Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).

    W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?


    Pozdrawiam

  • Sensacyjna wiadomość

    13.04.2023
    13.04.2023

    Dzień dobry,

    czy każda wiadomość przekazywana przez media (gazeta, telewizja, strona internetowa itd.) zawsze jest sensacją? Na przykład wypadek samochodowy, popełnienie przestępstwa, wyrok sądu, wybory, spotkanie prezydenta miasta z mieszkańcami, odsłonięcie pomnika, otwarcie nowego sklepu itd. Zgodnie z definicją sensacja to „zaskakująca wiadomość lub niezwykłe wydarzenie budzące powszechne zainteresowanie; też: wrażenie wywołane taką wiadomością lub takim wydarzeniem”. Czy da się przekazać informację lub wiadomość bez sensacji? Czy wystarczą suche fakty np. zdarzyło się X w miejscu Y? Czy podawanie szczegółów już jest sensacją?


    Z poważaniem

    Kamil

  • sewilczyk i sewilka
    5.04.2005
    5.04.2005
    Witam!
    Jak poprawnie pisać nazwę mieszkańca i mieszkanki Sewilli: sewilczyk i sewilka czy sewillczyk i sewillka?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • sędziwszy czy bardziej sędziwy?
    30.05.2013
    30.05.2013
    Chciałam poprosić o rozstrzygnięcie, która forma stopnia wyższego wyrazu sędziwy jest poprawna: czy forma sędziwszy, czy też forma bardziej sędziwy. Słownik Doroszewskiego podaje, że częstsza jest forma opisowa, natomiast przeszukiwanie internetu utwierdza w przekonaniu, że forma sędziwszy jest częstsza. USJP oraz WSO nie podają przy haśle sędziwy żadnych rozstrzygnięć dotyczących tej kwestii.
    Bardzo dziękuję za pomoc i pozdrawiam!
    Katarzyna
  • Sfiskalizowany
    29.02.2016
    29.02.2016
    Proszę o opinię na temat poprawności wyrażenia sfiskalizowana. Wiele dokumentów pochodzących z Urzędu Skarbowego ma tak zastosowaną formę słowa fiskalizacja. Czy jest ona poprawna? Co z wyrażeniem zafiskalizowana?
    Pozdrawiam
    Daniel
  • Shakespeare czy Szekspir?
    16.11.2012
    16.11.2012
    Czytam tekst, w którym autor pisze Shakespeare, a obok – szekspirowski i Szekspirowski. Wszystkie te formy są poprawne, ale czy w tym wypadku nie powinno się jednak używać spolszczonej wersji nazwiska, czyli Szekspir?
  • Skarpety a skarpetki
    30.09.2019
    30.09.2019
    Czy skarpetki to zdrobnienie od skarpet, czy jednak to dwa różne pojęcia? Na podstawie obu definicji ze słownika języka polskiego trudno mi stwierdzić, które z tych słów co oznacza, zwłaszcza że na ogół, jak zauważyłem, preferuje się formę skarpetki. Odczuwam tym większy zamęt, że czytam serię powieści sensacyjnych Lee Childa, w których główny bohater Jack Reacher, twardziel co się zowie, zawsze zmienia skarpetki, a nigdy skarpety…
  • Skąd dyna, dana itp. w kolędach i pastorałkach?

    23.02.2021
    23.02.2021

    Szanowni Państwo,

    wraz ze zbliżającymi świętami Bożego Narodzenia zaczęłam zadawać sobie pytanie: czym właściwie jest powtarzająca się w refrenie „dyna”, pojawiająca się w znanej kolędzie „Gore gwiazda Jezusowi”? Jaka jest etymologia tego słowa?

    Pozdrawiam serdecznie

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego