Szanowni Państwo!
Mam pytanie w kwestii być może odrobinę nieżyciowej, niemniej jednak mnie osobiście zajmującej. Spektrometria – nauka z pogranicza chemii i fizyki – zajmuje się głównie określaniem masy badanej substancji. Moje pytanie brzmi: czy mówić bedziemy o spektrometrii mas, czy też spektrometrii masowej? Analogicznie: czy instrument niezbędny do takego badania nazwiemy spektrometrem masowym, czy spektrometrem mas?
Z góry ogromnie dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam.

Czy stosowanie określenia subiektywna prawda na czyjeś przekonanie o prawdzie ma racje bytu? Czy jest to sprzeczne ze słowem prawda i  może wprowadzać pewne problemy z interpretacją, a prawda może być tylko jedna?

Chciałabym dowiedzieć się, czy Święto Zmarłych jest poprawną formą. Kiedyś pewien ksiądz powiedział mi, że zmarli nie świętują, więc nie można używać takiego określenia, w słowniku natomiast można taką formę znaleźć. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

Dzień dobry Państwu!
Mamy pytanie z pogranicza poezji i gramatyki. Chodzi o fragment utworu Stanisława Grochowiaka Wyliczanka, w którym występuje czasownik tula się. Przytaczam strofkę z wiersza:

Nocka tula się po niebie
lis za kretem dróżki grzebie
ma na łapkach szron.
Kto to będzie?
On.

Jakie znaczenie ma ten czasownik? Czy to inna – regionalna odmiana turla się? czy też po prostu tuła się? A może to jakiś neologizm?
Pozdrawiam i serdecznie dziękuję za odpowiedź ekspertów.

Czy zdanie „Nie stawiaj cynii na stole, tutaj przyjdą róże” w sensie: 'Tutaj będzie postawiony wazon z różami' jest dopuszczalnym skrótem myślowym, czy też niedopuszczalnym regionalizmem?

Dzień dobry,

jak prawidłowo powinien brzmieć aspekt niedokonany czasownika „udosłownić” (nieobecnego w słowniku PWN, ale wyszukiwalnego m.in. w Narodowym Korpusie Języka Polskiego i w innych miejscach)? Spotkałam się zarówno z „udosłowniać” jak i „udosławniać” i oba zapisy wydają się poniekąd uzasadnione, więc zastanawia mnie, czy są one równoprawne?

Szanowni Państwo,

mam pytanie z pogranicza polszczyzny, dotyczące pisowni nazwisk obcego pochodzenia, zawierających umlauty: ä, ö, ü. W związku z reformą pisowni niemieckiej spotykamy następujące formy ich pisowni: ae, oe, ue. Zasadę te stosują wybiórczo polskie media, na przykład w przypadku pisowni nazwiska pani Danuty Hübner – zarówno Hübner, jak i Huebner. Czy taka dowolność i ogóle zmiana pisowni nazwisk są dozwolone bez urzędowej zmiany ich zapisu?

Rafał Müldner

Szanowni Państwo, krótkie pytanie o poprawną formę: na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej czy w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej? Dziękuję
Małgorzata

W gwarze chełmińskiej występuje frazeologizm „wpaść w niemiecką dziurkę”, czyli 'zakrztusić się, udławić się'. Czy wiadomo, jaka jest jego geneza?

Moje pytanie raczej nie dotyczy języka polskiego, ale mam nadzieję, że można kwestię przeze mnie poruszoną rozważyć. Otóż, zajmując się historią najnowszą, często napotykam na obce nazwiska, nie wiedząc, jak je wymówić. Zupełną trudność sprawiają mi nazwiska osób pochodzących z terenów pogranicza językowego. Jak zatem wymówić nazwisko obecnego premiera Luksemburga Jeana-Claude'a Junckera. Imię jest wybitnie francuskie, lecz nazwisko sprawia wrażenie bardziej niemieckiego, zatem [junker] czy [żinker]. Podobnie nazwisko Alzatczyka i francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana (tu jednak zapewne wystarczająco utarła się wymowa [szuman], a [szima] brzmiałoby chyba dość dziwacznie). Również nazwisko obecnego premiera Belgii sprawia pewne trudności: Guy Verhofstadt. Zapewne [gi ferhofsztat], ale czy na pewno?