powodować
  • rozcieńczalność i rozpuszczalność

    30.04.2024
    30.04.2024

    Dzień dobry!

    Czy rozcieńczalność to synonim rozpuszczalności? W Państwa słowniku jest tylko hasło bez żadnego komentarza. Intuicja mówi mi, że to jednak nie są synonimy, ale chciałbym się upewnić.

    Z poważaniem

    Zbigniew Pyciński

  • rozmiarowo
    6.05.2012
    6.05.2012
    Które sformułowanie jest poprawne: „Nie używać żadnych uszkodzonych i rozmiarowo niewłaściwie dobranych zawiesi” czy „Nie używać żadnych uszkodzonych i niewłaściwie dobranych pod względem rozmiaru zawiesi”?
    Ślicznie dziękuję za odpowiedź
    Marzena
  • rżnąć a dorznąć
    10.11.2015
    10.11.2015
    W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
    W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
    W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
    Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
    Z poważaniem
    Marek Kielar
  • satysfakcja

    29.05.2024
    29.05.2024

    Szanowni Państwo. Chciałbym zapytać, a właściwie się dowiedzieć, bo już pytam, czy nie za dużo w wypowiedziach naszych rodaków słowa satysfakcja. Coraz rzadziej słyszę, żeby ktoś powiedział, że jest zadowolony, uradowany, a często, prawie na okrągło, słyszę usatysfakcjonowany, satysfakcja itd. Uszy od tej satysfakcji puchną. Co Państwo na to? Z uszanowaniem Mirek

  • Sfunkcjonalizowany
    17.01.2019
    17.01.2019
    Szanowni Państwo,
    będę bardzo wdzięczna za poradę językową dotyczącą słowa sfunkcjonalizowany (np.
    W ostatnim etapie prac laboratoryjnych materiał ten został sfunkcjonalizowany tiolami niskocząsteczkowymi). Bardzo proszę o wiadomość, czy słowo to funkcjonuje w języku polskim i czy jego użycie w opracowaniach naukowych będzie poprawne.

    W oczekiwaniu na wiadomość łączę wyrazy szacunku oraz serdeczne pozdrowienia,
    Magdalena Oćwieja
  • siedmiobój w skrócie
    30.09.2013
    30.09.2013
    Czy prawidłowe jest zapisywanie rzeczownika siedmiobój jako 7-bój?
  • Sieroctwo

    7.07.2021
    7.07.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię słowa sieroctwo.

    Z poważaniem

    Czytelnik

  • Skąd gumno?
    10.05.2014
    10.05.2014
    Jakie jest pochodzenie dawnego wyrazu gumno?
    Pozdrawiam
    Jerzy Kowalski
  • skusić i skucha
    31.03.2008
    31.03.2008
    Witam
    Interesuje mnie etymologia słowa skusić, skucha (pot. „w grach dziecięcych: pomylić się, powodując utratę punktów lub dopuszczenie do gry przeciwnika”).
    Z góry dziękuję za pomoc.
  • skutkować
    21.11.2002
    21.11.2002
    Które z poniższych zdań jest poprawne?
    1. Uchylenie się od zapłacenia należności skutkuje odpowiedzialność karną.
    2. Uchylenie się od zapłacenia należności skutkuje odpowiedzialnością karną.

    Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Wojciech Koczara
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego