połączony
  • trasa Nowy Sącz – Bielsko-Biała
    20.05.2002
    20.05.2002
    Jakiego znaku powinno się użyć (łącznika czy myślnika) w wyrażeniach: mecz Polska-Portugalia, stosunki państwo-kościół, trasa Nowy Sącz-Bielsko-Biała? Za łącznikiem przemawiałoby to, że znak ma połączyć dwa określenia w jedno (np. nazwy dwóch państw w nazwę jednego meczu). Ale w trzecim przykładzie dochodzi do małego zamieszania – co z czym jest silniej połączone?
  • Trzy pierwsze raty
    26.06.2020
    26.06.2020
    Wojciech Mann w swoim poście na Facebooku uznał, że sformułowanie trzy pierwsze raty jest błędne. Czy ma rację?
  • trzy pytania
    22.11.2014
    22.11.2014
    Czytając książkę Milana Kundery, natrafiłam na pewne konstrukcje, których poprawności nie jestem pewna. Czy może, biorąc pod uwagę, że to proza artystyczna, są jednak poprawne?
    1. Schlebiony i poruszony tą nocną wizytą. (brak słowa schlebiony w słowniku)
    2. I jeden, i drugi wie, czego szuka na twarzy przed sobą; i jeden, i drugi wie, że szukają tego samego. (dlaczego nie szukają, wiedzą?)
    3. Położył kres próżnym próbom przywoływania jej do życia, jaką była. (taką, jaką była?)
  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

  • wojewoda łódzka
    1.03.2010
    1.03.2010
    Szanowny Panie Profesorze,
    chciałem zapytać, czy połączenie rzeczownika wojewoda z przymiotnikiem rodzaju żeńskiego jest poprawne, np. w zdaniu: „Wojewoda łódzka, (Pani) Anna Nowak, przyjechała na zebranie”. Słownik pod red. A. Markowskiego odradza tego typu konstrukcję, zaleca przydawkę w formie męskiej, choć są przecież w języku polskim nazwy analogiczne, jak np. redaktor naczelna, doktor habilitowana.
    Pozdrawiam -
    S. Kania
  • wypowiedzieć

    16.07.2022
    16.07.2022

    Szanowni Językoznawcy,


    dlaczego czasownik „wypowiedzieć” może mieć znaczenie ‘zaczynać’ (w połączeniu z wojną) oraz ‘kończyć’ (w połączeniu z umową, gościną)? Jaka jest geneza tej rozbieżności? Słownik S.B. Lindego rejestruje nawet połączenie „wypowiedzieć pokój”, które ma takie samo znaczenie co „wypowiedzieć wojnę”. (To połączenie zawiera też WSJP PAN, ale w znaczeniu pokoju jako przedmiotu umowy, zatem znowu – ‘kończyć’).


    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • zapis liczb
    7.03.2006
    7.03.2006
    Dzień dobry.
    Mam pytanie o to, jak zapisywać liczby w tekście, np. w artykule zawierającym pewne dane liczbowe, ale nie w nadmiarze. Jednocyfrowe zapisuję z reguły słownie (cyfry pozostawiam np. w wyliczeniach 1-5 owiec, 8 psów), a dłuższe – cyframi, ale pełne setki – zazwyczaj słownie. Czy popełniam błąd, mieszając rodzaje zapisu? I czy jest tutaj jakaś dobra zasada?
    Małgorzata
  • Zapis wielkości liczbowych
    3.04.2016
    3.04.2016
    Szanowni Państwo,
    w tekście naukowym, który redaguję, występuje wiele liczebników. W jaki sposób zapisać je poprawnie: słownie czy cyframi?
    Podam kilka przykładów:
    1. … zmiany przyniósł okres zaczynający się ponad 6000 lat temu, trwający około 3000 lat… – czy może sześć tysięcy albo 6 tysięcy?
    2. W okresie neolitu (6.5 – 3.8. tys. lat temu)
    3. … w starszej epoce kamienia (paleolit), trwającej od około 230 000 r. p.n.e. do około 440 r. p.n.e.

    Uprzejmie proszę o pomoc.
  • zawieje i zamiecie
    4.01.2006
    4.01.2006
    Witam!
    Często w prognozie pogody wypowiadany jest zwrot zawieje i zamiecie. Zagłębiając się w definicje obu wyrazów, widzimy, że są to śnieżyce połączone z silnymi podmuchami wiatru. Czy mógłbym prosić o wskazanie różnic pomiędzy tymi dwoma słowami?
    Mam również drugie pytanie, czy obie wersje są dozwolone: Azer i Azerbejdżanin. Dziękuję za odpowiedzi.
    Pozdrawiam
  • zuch chłopak czy zuch-chłopak?
    14.07.2010
    14.07.2010
    Czy połączenia zuch-chłopak, zuch-dziewczyna należy zapisywać z dywizem? Nie znalazłem ich w WSO, jednak sądzę, że należą do tej samej kategorii co cud-dieta.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego