przeczący
  • Nic nie działaNie wszystko działa

    14.02.2017
    14.02.2017

    Można powiedzieć, że wszystkozostało zniszczone, w związku z czym nicnie działa (w polskim mamy taki wynalazek jak podwójne zaprzeczenie). A czy dopuszczalna jest forma Wszystkonie działa?

    Poprawne jest stwierdzenie Wszystko jestzepsute (tutaj nie mamy negacji), ale czy zamiana „zepsutości” na formę przeczącą (nie działa) powoduje, że zdanie jest niepoprawne? A może są dopuszczalne wyjątki?

  • nie bardzo, nie sposób
    25.05.2005
    25.05.2005
    1) „Nie bardzo potrafię tego zrobić”. 2) „Nie bardzo potrafię to zrobić”. Które zdanie jest poprawne? Jedna z podstawowych zasad polskiej gramatyki mówi, że przy przeczeniu zawsze używamy dopełniacza. Ale czy w tym wypadku jest to przeczenie? Podobny problem dotyczy konstrukcji nie sposób. Nie sposób coś zrobić czy czegoś zrobić?
  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • Oksymoron (?)

    5.05.2023
    5.05.2023

    Dzień dobry, czy określenie "ostatnio nigdy" można uznać za oksymoron? Z poważaniem, A. Starukiewicz

  • Dodatkowe funkcje partykuły nie

    10.01.2021
    10.01.2021

    Czasami można usłyszeć zdania względne z przeczeniem:

    Spytam ją, czy NIE chciałaby pójść ze mną do teatru.


    Od strony logicznej jest ono dziwne, bo raczej nie zakładamy od razu odpowiedzi negatywnej. Moim zdaniem lepiej powiedzieć:

    Spytam ją, czy chciałaby ze mną pójść do teatru.


    Co innego gdy nasza intencja jest przeciwna, np.:

    Sprawdzę, czy w szafce NIE ma karaluchów. - a nie "...czy są karaluchy", bo raczej nikt nie chciałby ich mieć.


    Czy takie zdania rządzą się taką regułą?

  • Innowacja składniowo-frazeologiczna

    28.03.2023
    28.03.2023

    „Trudno nie zaprzeczyć” a „trudno zaprzeczyć”– czy można używać wymiennie?

  • nic

    17.07.2022
    17.07.2022

    Dzień dobry,


    Bardzo proszę o konsultację dotycząca poniższych zdań. Problem dotyczy tego samego zagadnienia:


    Nic nie miałam zaplanowane/zaplanowanego.

    Nie mam nic zrobione/zrobionego.


    Proszę o informację na temat tego, które z powyższych form są prawidłowe.

  • podwójna negacja
    13.04.2007
    13.04.2007
    Chciałbym się dowiedzieć, jakie są w języku polskim możliwości poprawnej odpowiedzi na pytanie przeczące „Nie poszedłeś dzisiaj nad rzekę?” – czy odpowiedzieć „Tak, nie poszedłem”, czy „Nie, nie poszedłem”? Który wariant odpowiedzi jest poprawny? Jeśli oba, to być może któryś z nich jest „bardziej poprawny” – dlaczego?
    Gdzie (w jakiego rodzaju podręcznikach) mógłbym samodzielnie wyszukać odpowiedzi na to pytanie?
    Dziękuję, pozdrawiam,
    Grzesiek Korusiewicz
  • Zaimek względny który

    12.03.2024
    12.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy w zdaniu: „Nauczyciel uwzględnia postęp, [...] uczeń dokonał” w wykropkowanym miejscu powinien znaleźć się zaimek „który” czy raczej „którego”? Ten drugi, jeśli mnie pamięć nie myli, właściwy jest w kontekście użycia orzeczenia w formie zaprzeczonej. Intuicyjnie więc skłaniałbym się więc do zaimka „który”. Proszę o pomoc.

  • akcent wyrazów jednosylabowych
    11.05.2004
    11.05.2004
    Jak akcentować wyrazy jednosylabowe?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego