przekonujący
  • twoje – swoje
    21.09.2013
    21.09.2013
    Jak można prosto wytłumaczyć, dlaczego nie mówimy: „Pokaż nam twoje mieszkanie”, tylko: „Pokaż nam swoje mieszkanie”? Prosto, czyli bez odwoływania się do pojęć gramatycznych. Argumentacja, że tak każą słowniki, nie daje niestety pożądanego rezultatu.
  • -uje, -ywa czy -ywuje?
    21.02.2001
    21.02.2001
    Mówimy: przygotowywa, przygotowuje czy przygotowywuje?
  • ululać
    19.06.2011
    19.06.2011
    Dzień dobry,
    poznałem ostatnio łacińskie słowo ululare, które znaczy 'wyć/krzyczeć' (od niego angielskie ululate). Czy polskie ululać (w znaczeniu usypiania kogoś) jest spokrewnione z tymi słowami? Jeśli tak – skąd zmiana znaczenia o 180 stopni?
    pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • Upewnij się, czy…
    24.02.2014
    24.02.2014
    Dzień dobry,
    redaktor tekstów, które tłumaczę, wytknął mi ostatnio błąd tkwiący w wyrażeniu „Upewnij się, czy…”. Jego zdaniem jest to nieprawidłowe połączenie dwóch wyrażeń: „Upewnij się, że…” i „Sprawdź, czy…”. Jednak moim zdaniem nie ma w nim niczego złego, nie znalazłem żadnego zakazu w słownikach, a przedstawiony argument zupełnie mnie nie przekonuje. Byłbym wdzięczny za rozstrzygnięcie z mocą poradnianego autorytetu.
  • urwipołeć
    8.02.2012
    8.02.2012
    Dzień dobry!
    Mój tata często używał wobec moich braci i mnie określenia urwipołcie. Chciałam się zapytać o pochodzenie tego słowa. Czy ma ono coś wspólnego z urywaniem poły (np. płaszcza)?
    Pozdrawiam
  • w internecie jak w jedynce
    12.02.2009
    12.02.2009
    Szanowni Państwo!

    Ze zdziwieniem przeczytałem dzisiaj odpowiedź na pytanie o znaczenie słowa eskwincja. Prof. Mirosław Bańko chyba po raz pierwszy użył na łamach Poradni małej litery w zapisie słowa Internet (nie licząc odpowiedzi wprost traktujących o pisowni tego słowa). Czy oznacza to pełną już akceptację dla tej pisowni?
    Mnie osobiście nadal ona razi. Przeczytałem wszystkie porady dotyczące tej kwestii, jakie udało mi się znaleźć. Przyznam, że argument stawiający Internet na równi z radiem i telewizją mnie nie przekonuje. W moim odczuciu za medium informacyjne można uznać sieć komputerową. Obecnie najpopularniejszą i najbardziej rozległą siecią komputerową jest Internet. Istnieją przy tym sieci, które dostępu do Internetu nie mają, np. intranety (sic!), które dostępu takiego mieć nie muszą (choć najczęściej mają).
    Sam Internet można postawić na równi z konkretną stacją radiową bądź telewizyjną. Moim zdaniem, pisząc „Przeczytałem w internecie”, popełnia się ten sam błąd, co pisząc „Usłyszałem w jedynce”.

    PS. Eskwincja faktycznie w Internecie już jest :)
  • Wymawiać się od czegoś

    30.12.2020
    30.12.2020

    Czy czasownik wymawiać się może być używany w znaczeniu 'usprawiedliwiać się'? Np. Nie przyszła na spotkanie. Potem wymówiła się migreną. Zawsze myślałam, że tak, ale nie znalazłam takiego znaczenia w słowniku.


    Dziękuję i pozdrawiam

    D.

  • wyraz i słowo
    28.06.2004
    28.06.2004
    Bardzo proszę o opinię w sprawie synonimiczności słów: słowo i wyraz. Wydawało mi się, że wyraz pasuje do słowa pisanego (wyraz w zdaniu, w tekście). W kontekście mowy raczej użyłbym słowa (powiedz/wypluj słowo, a nie wyraz). Niedawno przekonywano mnie, że to synonimy – sprawdziłem w słowniku (nowym) i rzeczywiście chyba można je stosować wymiennie. Cały czas mam jednak problem – nie potrafię „przestawić słów w zdaniu” i „mówić wyrazów”.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Piotr Krawczyk
  • X, Y itd.
    31.12.2007
    31.12.2007
    Witam serdecznie! Zastanawia mnie jedna kwestia. Spotykam się, że przed skrótami itp., itd., zamieszczonymi po wyliczeniu, stawia się przecinek. Mnie to nieco dziwi, przecież przed i, jeśli występuje raz, nie stawia się przecinka. Dziękuję bardzo za rozwianie moich wątpliwości.
  • zdania z liczebnikami
    6.12.2006
    6.12.2006
    Witam,
    bardzo proszę o rozstrzygnięcie, które zdanie jest poprawne: „Pozostałe pięć zdań JEST tautologiami” czy „Pozostałe pięć zdań SĄ tautologiami”? Skłaniam się ku pierwszej wersji, ale ktoś mnie uparcie przekonuje, że poprawna jest ta druga. A może powinno być „Pozostałych pięć zdań…”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego