przeznaczyć
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • ryby stawkowe
    13.10.2013
    13.10.2013
    Szanowni Państwo,
    czy wyrażenie ryba stawkowa jest poprawne? Nie odnalazłam go w NKJP, a kwerenda internetowa pokazuje zaledwie kilka użyć na forach akwarystycznych i w prasie branżowej. Zdecydowanie więcej wyników ma sformułowanie ryba stawowa (to jednak także ryba hodowana w celach konsumpcyjnych). Czy producent karm dla ryb ozdobnych, chcąc odróżnić swoje produkty od pokarmów dla ryb przeznaczonych do konsumpcji, może użyć sloganu: „Pokarmy dla ryb stawkowych”?
    Z poważaniem
    Marta Migas
  • sieć neuronowa albo sieć neuronalna

    4.10.2023
    4.10.2023

    Jak powinno się pisać: sieć neuronowa czy sieć neuronalna? W użyciu widzę obie formy, ale wydaje mi się, że bardziej "po polsku" jest "neuronowa". "Neuronalna" wygląda mi na coś w rodzaju niechlujnego tłumaczenia angielskiego "neuronal". A może obie formy są poprawne?

  • skracanie wyrazów
    1.03.2007
    1.03.2007
    Mam pytanie. Czy dopuszczalne jest używanie skrótów, które nie istnieją w języku polskim, np. skrót czł. od człowiek? Jak mi wiadomo, takich skrótów nie ma, moja narzeczona studiuje i na uczelni profesorowie prowadzący wykłady namawiają studentów do pisania skrótów z wykładów (mają na myśli skrót jak wyżej), twierdząc, że sami robili takie skróty. Coś tu jest nie tak. Skróty są do celów prywatnych, ale uważam, że to jest zaśmiecanie języka.
  • skróty i symbole
    27.09.2012
    27.09.2012
    W Edycji tekstów A. Wolański pisze, że poprawny polski skrót wyrazu sekunda to sek., nie s, natomiast w Słowniku poprawnej polszczyzny PWN można przeczytać, że sek. to… dawny skrót wyrazu sekunda. W Słowniku ortograficznym PWN jedyny skrót w haśle sekunda to właśnie s, a Uniwersalny słownik języka polskiego PWN proponuje oba skróty. Podobne rozbieżności dotyczą m.in. skrótu od słowa godzina (godz., h, g.).
  • skróty nazw województw
    6.06.2002
    6.06.2002
    Szanowna Poradnio!
    Uprzejmie proszę o podanie poprawnych skrótów nazw województw, np.: zachodniopomorskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, małopolskie, podkarpackie. Chodzi o wpisanie tych nazw w bardzo wąskie rubryki urzędowego pisma.
    Pozwolę sobie prosić o możliwie szybką odpowiedź.
    Dziękuję – Danuta
  • skrzynka Skinnera

    27.01.2023
    27.01.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, czy można na gruncie języka polskiego uzasadnić skutecznie tłumaczenie „Skinner box” (a. „operant conditioning chamber”) jako "komorę sprawczą"?

    Wg SJP „sprawczy” «będący przyczyną czyjegoś zachowania». Zasadniczo, aparatura ta jest „przyczyną zachowania się” badanych zwierząt, jednak w eksperymentach chodzi raczej o same zwierzęta i ich zachowania tzw. sprawcze ("operants"). Czy "komora sprawcza" ma uzasadnienie?

    Z poważaniem

  • Służyć

    10.10.2021
    10.10.2021

    Czy właściwe jest sformułowanie poszukiwanie nowych narzędzi służących przemieszczaniu się człowieka, czy raczej powinno być: poszukiwanie nowych narzędzi służących do przemieszczania się człowieka?

  • Spieszony oddział – ….. oddział?
    3.10.2016
    3.10.2016
    Ostatnio zafrapował mnie językowy problem militarny. Oddział jazdy można spieszyć, wtedy prowadzi walkę na własnych nogach. Jak natomiast nazwać sytuację odwrotną: oddział piechoty zostaje posadzony na koniach?

    Serdecznie pozdrawiam
  • Spis załączników w piśmie urzędowym

    22.04.2024
    22.04.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o poradę, jak pod treścią pisma urzędowego wyliczać załącznik, który został już wymieniony w treści tegoż pisma? Czy konieczne jest powtarzanie jego nazwy, czy wystarczy informacja w rodzaju „załącznik wymieniony w treści pisma - k. 1”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego