przeznaczyć
-
droga w kierunku na…25.09.200425.09.2004Często można usłyszeć zwroty typu droga w kierunku na Warszawę albo pociąg jedzie w kierunku na Kraków itp. Mnie one rażą i wydaje mi się, że można powiedzieć potocznie droga na Warszawę, a jeżeli chcemy użyć słowa kierunek, to tylko droga w kierunku Warszawy. Czy mam rację?
-
Dwa uszka, ale dwoje uszu11.09.201811.09.2018Dzień dobry,
chciałabym się poradzić w kwestii formy dwa uszka (w znaczeniu części ciała, w tekście przeznaczonym dla dzieci). Znalazłam taki wątek w poradni PWN, ale nie rozsądza on jednoznacznie problemu i pozostawia sprawę raczej otwartą: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Dwa-oczka-a-dwoje-oczek;17714.html
W literaturze dziecięcej to raczej popularna forma. Czy jest ona dopuszczalna i można ją stosować w materiałach dla dzieci w nauce przedszkolnej?
Pozdrawiam
AMZ
-
ekskluzywna porada29.04.201029.04.2010Nurtuje mnie coraz częstsze (szczególnie w Internecie) używanie słowa ekskluzywny w znaczeniu 'dostępny na wyłączność' (jak w ekskluzywny wywiad, ekskluzywne wideo itp.). Z jednej strony brzmi mi to bardzo jak kalka z języka angielskiego, z drugiej obrońcy stosowania go w ten sposób również w języku polskim powołują się na słownikowe: „1. przeznaczony dla zamkniętej grupy osób”. Czy można więc mówić o ekskluzywnym wywiadzie jako o wywiadzie, który publikujemy z prawami do wyłączności?
-
flizelina czy fizelina?23.03.200723.03.2007Szanowni Państwo,
mam następującą wątpliwość: flizelina czy fizelina? Czy może są to dwa różne materiały o różnym przeznaczeniu? W poradni znalazłam odpowiedź, że w najnowszym słowniku będzie forma fizelina. Ale czy będzie ona funkcjonowała obok flizeliny? W encyklopedii PWN w tej chwili podano formę flizelina. Z czego wynika ta zmiana? Czy ten wyraz ma coś wspólnego z niemieckim Fliese?
I jeszcze jeden drobiazg: piec CO, co, c.o. czy C.O.?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam – Joanna -
geografia a język25.05.200625.05.2006Szanowni Państwo,
pracuję nad podręcznikiem geografii przeznaczonym dla uczniów szkół gimnazjalnych. Chciałabym zapytać:
a) Czy w tego typu publikacji dopuszczalne jest używanie skrótów, takich jak USA? Czy mogę napisać Stany Zjednoczone zamiast Stany Zjednoczone Ameryki (forma zalecana przez recenzenta wcześniejszych podręczników)?
b) Czy można powiedzieć: góra o wysokości 189 m n.p.m. lub góra ma wysokość 188 m n.p.m.?
Z wyrazami szacunku i pozdrowieniami
Ola Pryczkowska -
Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne
18.01.202318.01.2023Dzień dobry.
Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.
Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?
-
Hipopotam błagał żabę16.01.201316.01.2013Mam problem z interpunkcją w zdaniach rozpoczynających się imiesłowem przymiotnikowym, np. „Wzniesiona w 1803 r. jest jedną z kilku zachowanych w Polsce cerkwi w typie wschodniołemkowskim”. Albo: „Położona na wysokiej, stromej górze stanowiła centrum dawnego klasztoru obronnego”. Czy w tych zdaniach przecinek jest niezbędny, czy też przeciwnie – nie należy go stawiać, a wyrażenie z imiesłowem traktować jako podmiot całego zdania? Bardzo proszę o wyjaśnienie.
Gabriela Niemiec -
Idiom w muzyce4.02.20194.02.2019Witam,
od jakiegoś czasu coraz częściej pojawia się słowo idiom w piśmiennictwie nie językoznawczym, a muzykologicznym. W artykułach muzycznych spotykam się z nadużywaniem tego słowa w kontekście „specyficznego języka”, np. Zespół nawiązuje do idiomu klasycznego jazzu, do Cage’owskiego idiomu przypadkowości w muzyce albo idiom organowy w muzyce XX i XXI wieku.
Zastanawiam się nad słusznością zapożyczenia terminu językoznawczego do innych dziedzin. Czy jest to poprawne?
-
idisy, disy22.01.200722.01.2007Jakiej płci są disy (idisy)? Wszystkie źródła potwierdzają ich r. ż. (Kempiński; Słupecki; Encyklopedia PWN notuje „żeńskie duchy opiekuńcze, pokrewne nornom, boginiom losu, ale również demony śmierci, zniszczenia i wojny, wegetacji i płodności” – to po również nie zmienia ich żeńskości). A słowniki uparcie notują -ów. Nie tylko ortografy, ale także WSWO PWN. Tu chyba zaważyła definicja z SWO pod red. Sobol, która nieco wypaczyła tę zawartą wcześniej u Tokarskiego. Disów/idisów to błędne formy?
-
Ile mamy rodzajów?24.09.201124.09.2011Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy podziału na rodzaj przymiotnika, rzeczownika i czasownika. Czy w l. pojedynczej wyróżniamy r. męski, żeński i nijaki, a w l. mnogiej r. męskoosobowy i niemęskoosobowy (czy po prostu r. męski, żeński i nijaki)? Spotkałam się z podziałem l. pojedynczej na męski (w ramach którego wydzielamy m.in. r. męskoosobowy), żeński i nijaki? Jaki jest podział klasyczny (szkoła podstawowa, liceum, gimnazjum), a jaki akademicki (szkoła wyższa)?
Z poważaniem
Patrycja Redzińska
