przy-czym
  • Za rok, czyli znów liczymy czas
    28.06.2018
    28.06.2018
    Szanowna Poradnio,
    czy określenie za rok może być synonimem, skrótem określenia za tym rokiem? W znaczeniu: ‘w przyszłym roku’ nieważne, który dzień. Jeśli nie, to uważam, że powinno takie znaczenie zostać dopisane do słownika dla przyimka za, gdyż takie określenie jest używane w codziennym języku. Jeśli nie ma w słowniku, to nie powinno się różnych sformułowań używać.
  • Zawilec

    14.03.2018
    14.03.2018

    „Zawiły oznaczało kiedyś (a i dziś w niektórych gwarach) ‘podatny na wiatr; wystawiony na wiatr’ […] Tak więc rodzimy zawilec może być dokładnym, dosłownym tłumaczeniem łacińskiego anemone i greckiego ανεμώνη” (https://nck.pl/inne/ciekawostki-jezykowe/zawilec-bo-). Proszę o ustosunkowanie się do powyższych (tj. stwierdzenia oraz hipotezy). Jeśli bowiem stwierdzenie jest prawdziwe, to i hipoteza etymologiczna może być zasadna.


    Stratos V.

  • za zaliczeniem – raz jeszcze
    10.10.2003
    10.10.2003
    Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
    Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
    Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
    Pozdrawiam
    Łukasz Starzak
  • Zbieg myślnika i przecinka
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo, chciałbym spytać o interpunkcję w specyficznym zdaniu:
    Ostatni blok – limit prędkości – zrealizowany za pomocą bloku nasycenia, odpowiada za ograniczenie maksymalnej zadanej prędkości.
    Z szerszego kontekstu wiadomo, że fragment zrealizowany (…) nasycenia jest dopowiedzeniem, w związku z czym wymaga obustronnego przecinka, tyle że pierwszy z nich koliduje z myślnikiem. Czy zatem taka interpunkcja jest dopuszczalna?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zbieg wykrzyknika i nawiasu
    22.04.2015
    22.04.2015
    Szanowni Językoznawcy!
    Który z poniższych zapisów jest poprawmy?
    1) Pierwsze zdanie. (Komentarz do niego. Dodatkowy komentarz!). – jeśli ten zapis jest błędny, jaki będzie poprawny, aby nawias pozostał częścią zdania?
    2) Pierwsze zdanie. (Komentarz do niego. Dodatkowy komentarz!) – bez kropki na końcu, skoro w nawiasie jest wykrzyknik?
    3) Pierwsze zdanie. (Komentarz do niego. Dodatkowy komentarz). – przypadek, kiedy oba zdania w nawiasie kończą się kropką.

    Pozdrawiam
    Anna
  • zdejmij czy zdejm?
    13.09.2002
    13.09.2002
    Szanowny Panie Doktorze!

    Pozwoli Pan, że na wstępie zacytuję tekst, którego dotyczy mój problem. Jest to instrukcja użycia pewnego gadżetu reklamowego:
    „INSTRUKCJA NAKŁADANIA TATUAŻU
    1. Zdejm przezroczystą folię
    2. Przyłóż mocno tatuaż do suchej, czystej, odtłuszczonej skóry strona z klejem.
    3. Zwilż papier wodą, odczekaj pół minuty, usuń papier, tatuaż jest gotowy.
    ABY ZMYĆ TATUAŻ, UŻYJ OLIWKI

    Pytanie moje jest następujące: czy błędem jest użycie w przytoczonej instrukcji słowa zdejm, czy raczej powinno byc uzyte słowo zdejmij, oraz czy zamiana tych słów może być uważana za błąd ortograficzny? Muszę również dodać, że nie zmienia to charakteru, wartości użytkowych i atrakcyjności ww. gadżetu reklamowego, gdyż instrukcja jest niszczona w czasie aplikacji. Dodam też, że powierzchnia, na której znajduje się instrukcja, jest bardzo mała (4x4 cm)

    Z poważaniem
    Maciej Wysocki
  • Zespół Guillaina i Barrégo a. zespół Guillaina-Barrégo
    22.03.2016
    22.03.2016
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje reguła dotycząca sposobu zapisywania nazw zespołów chorobowych pochodzących od nazwisk kilku odkrywców? Innymi słowy, który z zapisów jest prawidłowy: zespół Guillaina-Barrégo czy zespół Guillaina i Barrégo? Obie formy spotykam w piśmiennictwie medycznym.

    Z góry bardzo dziękuję i pozdrawiam
    Wojciech Turaj
  • „Ze zmianami” czy „z późniejszymi zmianami”?
    24.11.2005
    24.11.2005
    W pismach urzędowych, powołując przepis prawny, wskazuje się miejsce jego publikacji. Dyskusja w gronie przyjaciół skupiła się wokół tematu wskazywania w pismach urzędowych miejsc publikacji ustaw i rozporządzeń. Stąd pytanie, która forma zapisu jest właściwa: „Dz.U. nr xx poz. xx z póżniejszymi zmianami” czy „Dz.U. nr xx poz. xx ze zmianami”?
    Pozdrawiam,
    Barbara Biegańska
  • Zgoda rzeczownika i przydawki
    9.06.2017
    9.06.2017
    Spieram sie z dziewczyną o formę zdania: Mój syn posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego z powodu autyzmu, w tym zespołu Aspergera (…). Moim zdaniem jest w nim ewidentny błąd i zamiast wydanego powinno być wydane. Czy mam racje?
    Z góry dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
  • zm. przen.
    14.04.2012
    14.04.2012
    Co oznacza skrót zm. przen.?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego