przyimek
  • akcent wyrazów jednosylabowych
    11.05.2004
    11.05.2004
    Jak akcentować wyrazy jednosylabowe?
  • brelok zbliżeniowy do/od bramy

    25.02.2023
    25.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy poprawne jest użycie sformułowania „brelok zbliżeniowy od bramy”?

    A może powinnam powiedzieć „brelok zbliżeniowy do bramy”?

  • de przed nazwiskiem
    25.04.2017
    25.04.2017
    Szanowna Poradnio,
    czy kiedy w nazwiskach obcych występuje cząstka de, to przy spolszczaniu można z niej zrezygnować? Czyli np. markiz Roberto de Villena to markiz Villena czy markiz de Villena?
    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
  • Określenia adlatywny i lokatywny w tekstach porad

    9.04.2024
    9.04.2024

    Dzień dobry. Dziękuję za odpowiedź na moje poprzednie pytanie! Tym razem do napisania skłoniła mnie jedna z niedawnych odpowiedzi w poradni. Czytaliśmy w niej, że istnieją zaimki ablatywne i lokatywne. Bardzo mnie zaciekawiły te terminy. Czy mogliby Państwo podać pełną klasyfikację zaimków (bo skoro jest ich więcej, to i specjalistycznych terminów też jest więcej) z przykładami?

    Pozdrawiam i dziękuję za Państwa pracę!

  • port nad, port na, port w, port u

    30.09.2023
    30.09.2023

    W wielu miejscach, takich jak strona internetowa portu północnego w Gdańsku, można przeczytać: „To najdalej wysunięty na północ, niezamarzający port na Morzu Bałtyckim”. Jednakże, rzeczywistość jest taka, że ten port znajduje się faktycznie na lądzie, a nie dosłownie na morzu. Podobnie jest w przypadku latarni morskich. Często spotyka się opisy mówiące, że dana latarnia jest na Morzu Północnym czy na Morzu Śródziemnym, mimo że faktycznie stoi na lądzie, w bliskim sąsiedztwie morza. Jakie są zasady stosowania przyimka „na” w odniesieniu do morza w języku polskim?

  • Składnia liczebników

    15.06.2023
    15.06.2023

    Odmiana wyrażeń przyimek liczebnik rzeczownik

    W wyrażeniu przyimek + rzeczownik przyimek decyduje o przypadku rzeczownika. Liczebniki również odmieniają się przez przypadki np. dwóch studentów.

    Czy poprawne jest stwierdzenie, że przy wyrażeniu przyimek + liczebnik + rzeczownik to przyimek decyduje o przypadku liczebnika i rzeczownika np. dla dwóch studentów (dopełniaczI, z dwoma studentami (narzędnik), o dwóch studentach (miejscownik) ? Czy zawsze liczebnik i rzeczownik będą miały taki sam przypadek ?

  • w Węgrzech (?)

    11.05.2023
    11.05.2023

    Dzień dobry!

    Co do poprawności wyrażeń „w Ukrainie” czy „w Słowacji”, zastępujących tradycyjny przyimek „na” wątpliwości nie mam. Jednakże czy forma „w Węgrzech” jest poprawna?

    Pozdrawiam

  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

  • Tajwan

    30.03.2022
    30.03.2022

    Dzień dobry.

    Chciałbym spytać czy w przypadku mówienia o Tajwanie dopuszczalne jest używanie przyimka w? Ostatnio w polskiej przestrzeni publicznej zaczęto stosować przyimek w zamiast na, jako że zasada używania tego drugiego wywodzi się z czasów kiedy Ukraina nie była niepodległym krajem (i Ukraińcy uważają używanie tego przyimka za znak braku szacunku do suwerenności kraju). Czy używanie na w przypadku innych krajów może być uznawane za podważające suwerenność kraju?

    Dagobert

  • Ku wraz z celownikiem
    6.05.2020
    6.05.2020
    Dzień dobry
    W Gramatyce języka polskiego Józefa Muczkowskiego (trochę stara pozycja) przy odmianie rzeczownika pojawia się taka rada: „Celownik na owi zakończony z przyimkiem ku w niektórych na u skracamy, np. ku końcu zamiast ku końcowi, ku Krakowu, ku Paryżu”.
    Starałem się sprawdzić, użycie -u w celowniku razem z przyimkiem ku jest obecnie poprawne (szczególnie chodzi mi o ku końcu), ale nigdzie nie mogłem znaleźć takiej informacji.
    Z góry dziękuję za pomoc i poświęcony czas.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego