Szanowni Państwo,
czy robiąc korektę współczesnego tekstu, w którym przytoczony jest fragment sformułowanej przed wieloma laty reguły zakonnej, ingerować w ortografię tego cytatu i uwspółcześnić w nim pisownię nie z imiesłowami przymiotnikowymi? Jak postępować w innych podobnych sytuacjach, na przykład gdy cytuje się fragment brewiarza albo Pisma Świętego? Zachować czy zmienić pisownię oryginału?

Proszę o poradę
Halina Mastalska

Czy pisząc list gratulacyjny i opatrując go mottem (cytatem), należy postawić na końcu kropkę. Np. „Śpieszmy się kochać ludzi…” czy „Śpieszmy się…”.
Bardzo proszę o wyjaśnienie i z góry dziękuję.

Szanowni Państwo,
czy zdanie: „Lokator wynajmuje mieszkanie” jest niepoprawne? Może należałoby napisać: „Lokator najmuje mieszkanie”? Czy wynajmować i najmować to synonimy?
Z wyrazami szacunku
Małgorzata Warda

Szanowni Państwo,

zwracam się o poradę, czy poniższe zdanie jest poprawne:

„Do tłumacza należy zdecydować, na ile informacje te istotnie modyfikują zasadniczy tekst, a na ile można je w przekładzie pominąć.”

Czy jest to poprawna konstrukcja, że do „kogoś należy zdecydować”? Czy czasownik w bezokoliczniku może występować po słowie należy?

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Maria Burnat

Ostatnio spotkałem się z pytaniem: „Co oznacza słowo niszowy?”. Odpowiedziałem własnymi słowami, że „subkulturowy; popularny w drobnych, często zamkniętych kręgach, społecznościach”. W Państwa słowniku ta definicja jest zupełnie inna. Co dokładnie oznacza słowo niszowy i dlaczego jego popularne znaczenie nie jest ujęte w słowniku?

Czy w zdaniach:
Po sprowadzeniu Czecha, odszedł do Romy
Jego taniec odtańczony na koniec, przeszedł do historii
Przeszedł do historii, jako pierwszy zawodnik, który…
Paradoksalnie największy mecz w karierze zawodnika, był jednocześnie początkiem jej końca
– potrzebne są przecinki? Trwa dyskusja. Ja uważam, że są zbędne; ewentualnie można by niektóre zwroty wydzielać jako wtrącenia/dopowiedzenia. Ale podobno jest nowa tendencja – usłyszałam.
Z szacunkiem Grażyna K.

Mam pytanie dotyczące wariantów „nad rzeką” — czy można powiedzieć, że coś dzieje się „obok rzeki”, np. „Festiwal odbędzie się obok rzeki”? Chyba nie ma nic niepoprawnego w tej wersji, ale nadal sprawia wrażenie, że coś jest nie tak.

Jak w poniższych zdaniach należy zapisać cząstkę żeśmy z poprzedzającym słowem – razem czy osobno? Dodam, że nie wchodzi w grę zmiana jak żeśmy na jak(e)śmy ani której żeśmy na którejśmy, gdyż zdania pochodzą z tekstu, który wydawca chce zmodernizować jedynie pod kątem ortografii i interpunkcji.

1. Do mnie, jeśli zajdzie potrzeba, można pisać, jak żeśmy (jakżeśmy) się umówili, na adres p. Jadzi.
2. W sprawie depeszy, o której żeśmy (którejżeśmy) mówili, nie mogę nic bliższego znaleźć.

Jak zapisywać hipotetyczne przytoczenia czyichś słów, które de facto nie są wypowiedziami autorstwa innej osoby?
Przykłady: 1) Można było kulturalnie powiedzieć: „panu już dziękujemy”, a nie (…)"; 2) Nie lubiła, gdy ktoś pytał: „co u Was słychać?”. 3) Trzeba wreszcie powiedzieć im: „dość!”.
Czy takie fragmenty należy, podobnie jak autentyczne przytoczenia, wydzielać cudzysłowem i poprzedzać dwukropkiem? Czy pasowałoby rozpoczynać je wielką literą?

Z poważaniem
Czesław

Szanowny Panie Profesorze,
Jak należy odmieniać nazwę miejscowości Poniec? Słownik PWN pod redakcją Prof. E. Polańskiego zaleca stosowanie odmiany Pońca, natomiast lokalna odmiana brzmi Ponieca. Tak też widnieje na stronach www tego miasta oraz innych dokumentach wydawanych przez władze miejskie. Która z tych form jest poprawna?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Z poważaniem,
Anna Taźbierska