próba
  • Księga Wyjścia
    7.01.2008
    7.01.2008
    Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
  • kurzelczy
    6.03.2013
    6.03.2013
    Dzień dobry,
    spotkałam się ostatnio (w języku pisanym) z postacią przymiotnika kurzelczy w znaczeniu 'kurzy'. Internet poświadcza połączenia typu kurzelcze jaja, nogi, piersi. Domyślam się, że jest to forma gwarowa. O ile to możliwe, proszę o informacje o tym słowie, zwłaszcza o regionie, z którego pochodzi.
  • Mackiewicz-Kaczyńska
    27.04.2010
    27.04.2010
    Czy słuszne jest stanowisko poprawiaczy napisu Mackiewicz-Kaczyńska na sarkofagu?
    1. Łącznik stosuje się przy nazwiskach złożonych, dwuczłonowych, tymczasem tu mamy dwa osobne nazwiska, a więc sytuację inną, nie uwzględnioną w przepisie, nie tę, na którą powołują się adwersarze.
    2. Niestandardowa pisownia jest tolerowana w układach graficznych (strony tytułowe, afisze itp.). Czy napis na sarkofagu nie jest jedną z takich sytuacji?
    3. Są precedensy: Garton Ash, Vargas Llosa
  • Maskulinizm czy maskulizm?
    10.02.2020
    10.02.2020
    Dzień dobry. Czy poniższa definicja (próba definicji) odnosi się do maskulizmu czy maskulinizmu? To szereg ruchów społecznych i politycznych oraz ideologii, które łączy wspólny cel, czyli zdefiniowanie, uzyskanie i utrzymywanie równości płci pod względem politycznym, ekonomicznym, osobistym i społecznym. Przyjmuje stanowisko, że w społeczeństwach Zachodu priorytetowo traktuje się kobiecy punkt widzenia oraz że mężczyźni są w nich traktowane nieuczciwie.
  • Merytoryka
    2.06.2020
    2.06.2020
    Dzień dobry!
    Sporadycznie walczę z użyciem słowa, o które chcę zapytać – szczególnie, że jest z uwielbieniem używane do prób nadania bardziej akademickiego wydźwięku wypowiedziom…
    Ale do rzeczy. Czy istnieje coś takiego jak merytoryka i czy mogłoby to być w jakikolwiek sposób rzeczownikową wersją bycia merytorycznym? Dawno temu poznałem opinię, która mocno utkwiła mi w pamięci, że merytoryka, jeśliby istniała, musiałaby być jakąś nauką, lecz na pewno nie „rzeczowością”.
    Pozdrawiam!
  • miasto Osz
    20.01.2014
    20.01.2014
    Bardzo proszę o pomoc w odmianie nazwy kirgiskiego miasta Osz. Problemem jest dla mnie forma dopełniacza. Lecimy do Oszu czy – tak jak po rosyjsku – do Osza? Obchodzimy rocznicę założenia Oszu czy też Osza? Oczywiście możemy odpoczywać niedaleko miasta Osz, ale zbyt częste używanie takiej opisowej formy brzmi sztucznie i mimo prób nie zawsze udaje mi się unikać nieszczęsnego dopełniacza.
  • mieszkańcy Liège i Tours
    22.11.2004
    22.11.2004
    Mieszkając w Paryżu, obłożona słownikami, nie mogę jednak znaleźć odpowiedzi na pytanie: jak utworzyć nazwy mieszkańców miast niepolskich, których nazwy nie zostały spolszczone (np. Liège, Tours itp.), w sytuacji (tłumaczenie literackie) gdy mieszkaniec Liège, Tours … jest nie do przyjęcia (np. „Widać, że to nasza krew, prawdziwy… Mieszkaniec Liege”?!)
    Z góry dziękuję za poradę,
    Jadwiga A.
  • moro
    27.11.2007
    27.11.2007
    Jakie jest pochodzenie słowa morro (moro?) jako określenia wojskowego ubioru polowego ? Pozdrawiam
    Wojciech Rodziejczak, Poznań
  • Muriaty i szagriaty
    15.01.2020
    15.01.2020
    Może nie tyle pytanie, co próba częściowej odpowiedzi na zasadne pytanie Czytelnika/czki z 18.12.2007 r. o – delikatnie mówiąc – nietrafne użycie słów muriaty i szagriaty w polskiej wersji znanej piosenki biesiadnej. Nie będę tak elokwentny jak autor odpowiedzi [https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/muriaty-i-szagriaty;8770.html], pan Piotr Sobotka z UMK; ograniczę się do paru uwag. Pierwowzór utworu to popularna pieśń cygańska. W oryginale jest tam słowo szatraty – forma zależna rzeczownika szatra (namiot). Drugie słowo też ma źródło cygańskie.
  • Natrętne jakby

    30.04.2021
    30.04.2021

    Szanowni Państwo,

    jest sobie pewne słowo, które jednych wprowadza w uzależnienie, innych w poirytowanie. Nie ukrywam, że należę do tych drugich. Bez przerwy widzę i słyszę natrętne, pandemiczne jakby, aż uszy więdną! Uprzejmie proszę Państwa o próbę zdiagnozowania tego zjawiska eskapistycznego odrealniania treści wypowiedzi, tego miotania się na równi pochyłej abstrakcji, np. Jakby rozumiem, że jakby chcieli to jakby podkreślić w ten jakby sposób.


    Z poważaniem,

    Bartłomiej Dudek

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego