płci
  • Kobieta wojewoda

    15.01.2024
    15.01.2024

    Dzień dobry. Wielkopolska ma nową wojewodę wielkopolską. Wszystko wskazuje na to, że będzie chciała używać żeńskiej formy. Proszę o radę dotyczącą poprawnej odmiany.

  • Kozacja
    27.04.2020
    27.04.2020
    Ostatnio spotkałam się ze słowem kozacja w znaczeniu ‘naukowe potwierdzenie korelacji’. Google nie dają definicji słowa kozacja. Czy w ogóle takie słowo istnieje, np. w języku naukowym?
  • lider czy liderka?
    14.03.2012
    14.03.2012
    Szanowna Poradnio,
    proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących następującego zdania: „Anno, zapewne spotkasz mężczyznę, który będzie chciał zająć twoją pozycję lidera”. Czy forma lidera jest tutaj poprawna, czy należałoby jednak użyć słowa liderki, czy może konstrukcja całego zdania nie jest odpowiednia?
    Serdecznie pozdrawiam
  • Mądry Płonąca Woda z wesołym Czerwonym Kapturkiem

    25.10.2017
    25.10.2017

    Czemu zaleca się, by imiona np. indiańskie (wywodzące się od nazw pospolitych) zachowywały rodzaj gramatyczny zgodny z płcią osób, które je noszą

    (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Madry-Plonaca-Woda-rzekl;17105.html)

    a przydomki typu Czerwony Kapturek już nie? (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/rodzaj-gramatyczny-a-plec;11502.html)?

    Dlaczego powiemy Tańcząca Chmura rzekł (o mężczyźnie) ale także Czerwony Kapturekposzedł (o dziewczynce)? Czy nie ma tu niekonsekwencji?


    Pozdrawiam

    Czytelniczka

  • mieszkańcy Dirigentu i Norbanku
    17.03.2004
    17.03.2004
    Witam.
    Akcja książki, którą redaguję, częściowo się dzieje na dwóch planetach. Jedna nazywa się Dirigent, a druga Norbank. Jak poprawnie nazwać mieszkańców owych planet? A jak będą brzmieć przymiotniki utworzone od nazw planet?
    Pozdrawiam Bogna
  • Myszka Miki
    5.05.2003
    5.05.2003
    Kwestia prosta jak kreskówka: Myszka Miki. Jak odmieniamy poszczególne człony nazwy – w rodzaju męskim czy żeńskim? Myszka powiedział czy powiedziała? Bo Miki oczwiście powiedział. Ale w takim razie Myszka Miki powiedziała czy powiedział? Myszka Malloy z Żegnaj Laleczko Chandlera tradycyjnie jest rodzaju męskiego, ale to bez wątpienia mężczyzna (słusznej postury zresztą). Czy to samo można odnieść do kreskówki?
  • nazwiska kobiet
    9.05.2003
    9.05.2003
    Szanowni Państwo,
    w języku czeskim nazwiska kobiece maja końcówkę -ová, do której używania zobowiązuje ustawa. Dopiero niedawno umożliwiono obywatelkom Republiki Czeskiej innej narodowości (np. polskiej) używania nazwiska bez końcówki wskazującej na płeć jego właścicielki. Interesuje mnie, czy w Polsce jakaś ustawa reguluje użycie końcówek -owa, -ówna oraz zmiany rodzaju w nazwiskach takich jak np. Kowalski, Czerny, Długi itp. Czy kobieta może nazywać się Kowalski, Czerny, Długi, a może tylko i wyłącznie Kowalska, Czerna, Długa? Czy tak samo żona pana Schlagovskiego powinna nazywać się Schlagovska, czy Schlagovsky? A może i pana Schlagovskiego powinno się pisać Schlagovsky'ego? Oczywiście państwo Schlagowscy są Niemcami.
    Dziękuję Państwu za odpowiedź.
    Kłaniam się nisko, Ireneusz Hyrnik.
  • nazwiska obce na -o
    5.07.2006
    5.07.2006
    Komentatorzy mundialu nie odmieniają nazwisk kończących się na -o – włoskich (Gattuso), portugalskich (Figo, Tiago, Ronaldo), hiszpańskich (Cambiasso, Mascherano, Salgado), a także imienia Rio (piłkarz angielski Rio Ferdinand). Słownik ortograficzny ogólnie pisze jedynie o Włochach, Hiszpana Picassa odmienia, a Portugalczyka Vasco (w haśle V. da Gama) – nie. Czy i jak odmieniać wspomniane nazwiska?
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • odmiana nazwisk na -a
    20.12.2011
    20.12.2011
    Bardzo proszę o radę: czy należy odmieniać nazwisko Leszka (w odniesieniu do mężczyzn i kobiet)? Rzecz w tym, że w trakcie odmiany zaciera się forma Leszka, bo jednakowo odmienia się nazwisko Leszko (w jednym przypadku zakończenie na -a, w drugim -o). Podobny problem mam ze złożonym nazwiskiem: Leszka-Samorajczyk. Czy można mówić: z Anną Leszka-Samorajczyk?
    Proszę o pomoc!
    H. Samorajczyk
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego