redaktor
  • jednak
    19.01.2007
    19.01.2007
    Szanowni Państwo,
    czy słowo jednak powinno zajmować w zdaniu jakąś określoną pozycję? Pamiętam, jak pewna Pani – doświadczony korektor-redaktor – zapewniała mnie, że jednak zawsze stoi na drugiej pozycji, nie rozpoczyna zdania, nie kończy. Czy to prawda?
    — „Jednak nie pójdę tam nigdy więcej”.
    — „Nie pójdę jednak tam nigdy więcej”.
    A może jeszcze inaczej?
    Z pozdrowieniami
  • Jednak Pytia (‘kapłanka Apollina’)
    4.04.2018
    4.04.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać, dlaczego Wielki słownik ortograficzny PWN zaleca pisownię wyrazu pytia (w znaczeniu: ‘wieszczka Apollina’) dużą literą, tak jakby była to nazwa własna. Mała encyklopedia kultury antycznej daje na początku małą literę, według mnie słusznie (w przeciwnym razie sugeruje to imię jakiejś konkretnej wieszczki).
    Z wyrazami szacunku
    Tomasz Majtczak
  • Jesteśmy piąci?

    15.05.2017
    15.05.2017

    Podczas świątecznego obiadu powstał u nas w rodzinie spór, czy możemy być dwudzieści piąci. Siostrzeniec twierdził, że konsultował tę formę z dwiema polonistkami, które potwierdziły ją jako poprawną. Wydało mi się to wielce nieprawdopodobne, zaczęłam więc szukać odpowiedzi. Znalazłam m. in. Pani audycję http://www.polskieradio.pl/9/305/Artykul/216839,Jestesmy-piaci potwierdzającą moje wątpliwości. Jednocześnie jednak czytam w Słowniku gramatyki języka polskiego, że – przynajmniej teoretycznie – możemy:

    http://sgjp.pl/leksemy/#105136/dwudziesty

    http://sgjp.pl/leksemy/#131203/piąty

    Podobnie jest w Wielkim słowniku języka polskiego:

    https://wsjp.pl/haslo/podglad/39581/dwudziesty

    https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=pi%C4%85ci

    Może mi Pani wyjaśnić, na czym opiera Pani tezę, że język polski nie dopuszcza takiej możliwości? Sama chętnie bym jej nie dopuściła, w obliczu powyższych danych ze słowników brak mi jednak argumentów.

    Pozdrawiam serdecznie

    Marta

  • Jest tam kto?
    19.02.2014
    19.02.2014
    Zaimki nieokreślone w słowniku Doroszewskiego (i wcześniej) pisane są jak zaimki względne, np. w haśle wyobrażać: „przedstawiać co na obrazie (…); dawać obraz czego”. W haśle zastrzec się występuje pisownia dwojaka: „z góry sobie coś zastrzec, wypowiedzieć się przeciw czemu”. Skąd ta różnica? Kiedy to unormowano? Czy we współczesnej polszczyźnie poprawne jest używanie form bez ? Czy można było napisać: „Uderzyłem ręką o co twardego”, „Był gdzie w Ameryce”, „Wszedł kto między nas”?
  • Jeszcze o nazwisku Casey
    8.01.2019
    8.01.2019
    Szanowni Państwo,
    mocno mnie zdziwiła porada https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nazwiska-Casey-Corey-Dudley;19072.html. Wspomniana reguła [243] c) ma jednoznaczne brzmienie. Czemu więc nie mamy jej stosować do nazwisk typu Casey, skoro „są zakończone w piśmie na -y po samogłosce”? Taką interpretację potwierdza np. obecne w WSO hasło Carrey — odmieniane rzeczownikowe mimo wymowy zbliżonej do [kari] (wg Encyklopedii internetowej PWN).
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Jeszcze raz o oddzielaniu monologów pomyślanych bohatera
    10.04.2017
    10.04.2017
    Jestem bardzo ciekawa pewnego zjawiska. W książce znalazłam takie „kwiatki”:

    Co mnie podkusiło?, myślała, drżąc na całym ciele.
    ● Nareszcie!, pomyślał i uruchomił procedurę zatrzymania przez lokalnych kolegów.


    Przypadki przecinków po pytajnikach i wykrzyknikach zdarzały się na tyle często, że można to uznać za nieprzypadkowe. Oczywiście, rozumiem dlaczego zostały tam umieszczone – odgradzają monologi bohaterów od narracji. Ale czy taki zapis jest na pewno poprawny? Nie lepszy byłby myślnik?
  • jeździć za czymś
    24.02.2005
    24.02.2005
    Czy użyte w poniższym fragmencie wywiadu wyrażenie za czym jest poprawne? Jeśli nie, to jak należałoby spytać, żeby otrzymać taką odpowiedź?
    – Proszę opowiedzieć Czytelnikom, gdzie i za czym Pan Prezes peregrynował w styczniu?
    – Za chlebem, Panie redaktorze, za chlebem!
  • Język komentatorów sportowych

    16.07.2021
    16.07.2021

    Bardzo popularnymi zwrotami redaktorów sportowych są ostatnio:

    "niższa wysokość", "wyższa wysokość", "dłuższa odległość", "krótsza odległość", "szybszy czas" itp. Według mnie są one nieprawidłowe. Mam rację?

  • judenrat
    30.10.2012
    30.10.2012
    Czy należy zaczynać wielką literą słowo Judenrat, gdy nie jest ono nazwą własną, tylko nazwą pospolitą jak np. słowo rząd albo wyrażenie zarząd miasta? Przykładowe konteksty: „w organizowanych gettach Niemcy tworzyli tzw. Judenraty”; „kontrowersje dotyczące działań Judenratów”. Wydaje mi się, że w takich kontekstach słowo to powinno być pisane małą literą, jednak w literaturze, m.in. w Wielkiej encyklopedii PWN czy w Polskim słowniku judaistycznym, wyraźnie przeważa zapis wielką literą.
  • kapitan Kolbeinn
    27.09.2012
    27.09.2012
    książce Niebo i piekło występuje kapitan Kolbeinn, którego redaktorzy piszą – wielokrotnie i konsekwentnie! – w mianowniku przez dwa „n”, ale w przypadkach zależnych już tylko przez jedno (Kolbeina, Kolbeinowi). Czy istnieje jakaś szkoła, która nakazuje tak pisać?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego