retoryczny
  • protetyczne że
    27.12.2012
    27.12.2012
    Mam pytanie dotyczące zdań ze Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych (ss. 362–363):
    Kiedy żeśmy przyszli nad morze, pogoda zaczęła się psuć.
    Dopiero żeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Czy zdanie te byłyby prawidłowe w takiej formie:
    Kiedyżeście przyszli nad morze?
    Dopierożeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Prawidłowe jest przecież inne zdanie:
    Gdzieżeście się podziewali tyle czasu?
  • Przecinek między spójnikiem a wplecionym po nim imiesłowem
    12.01.2016
    12.01.2016
    Szanowni Państwo,
    Na początku zdania w tekstach matematycznych często pojawiają się sformułowania typu Wobec równości x=y, lewa strona przyjmuje postać…,
    Stąd, biorąc x=y, otrzymujemy….
    Czy pojawiający się w nich przecinek jest do przyjęcia? Wiem, że unika się stawiania przecinka po niezdaniowych wyrażeniach inicjalnych, jednak w obu wypadkach odpowiada on wyraźnemu akcentowi zdaniowemu.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • sędziwszy czy bardziej sędziwy?
    30.05.2013
    30.05.2013
    Chciałam poprosić o rozstrzygnięcie, która forma stopnia wyższego wyrazu sędziwy jest poprawna: czy forma sędziwszy, czy też forma bardziej sędziwy. Słownik Doroszewskiego podaje, że częstsza jest forma opisowa, natomiast przeszukiwanie internetu utwierdza w przekonaniu, że forma sędziwszy jest częstsza. USJP oraz WSO nie podają przy haśle sędziwy żadnych rozstrzygnięć dotyczących tej kwestii.
    Bardzo dziękuję za pomoc i pozdrawiam!
    Katarzyna
  • Singularis pro plurari

    30.10.2023
    30.10.2023

    Czy w poniższym zdaniu ścierka musi być w liczbie mnogiej:

    Wyłóż dwie miski ścierkami i oprósz je mąką?

    Z kuchennymi pozdrowieniami

    D.

  • szczycieński – szczytnowski
    30.09.2002
    30.09.2002
    Szczytno – miasto znane chyba każdemu Polakowi. Ale czy również wiadomo, gdzie jest powiat szczycieński? Otóż ów powiat nie jest powiatem miasta Szczycien, jak by się mogło wydawać, tylko Szczytna. Wojewoda również uważa się za szczycieńskiego. Pytanie: czy Krzyżacy Sienkiewicza byli szczycieńscy czy szczytnowscy?
    Z poważaniem
    R. Hellich
  • Szyk podmiotu i orzeczenia
    6.06.2016
    6.06.2016
    Właśnie czytam „Mitologię starożytnej Grecji” Michała Pietrzykowskiego. Pisząc książkę, autor posługuje się składnią, w której bardzo często umieszcza orzeczenie przed podmiotem. W kilkudziesięciu zdaniach opisujących Apollina(?) pojawia się: udał się Apollo, założył Apollo, musiał się poddać Apollo, służył Apollo, musiał Apollo. Podobny styl budowania zdań zauważyłem też w otrzymywanych listach, szczególnie od starszych osób.
    Skąd bierze się taka maniera? Czyż nie powinno być odwrotnie?
  • tu i teraz
    8.06.2007
    8.06.2007
    Przyznam, że irytować mnie zaczyna stosowanie bez umiaru konstrukcji tu i teraz albo na tu i teraz. Znajduję to coś już nawet w nowych książkach, np. „Na tu i teraz uważam, że masz rację”. Wystarczyłoby przecież obecnie, w tej chwili czy coś podobnego. Czy te tu i teraz są poprawne?
  • Warszawa – stolica Polski
    24.11.2013
    24.11.2013
    Jedna z porad (odp. J. Grzenia) brzmi: „W podanych przykładach wyraz to występuje w funkcji łącznika (…). Nie postawimy więc przecinka w zdaniach «Błędy ortograficzne to rzadkość» (…)”. Tymczasem w Słowniku ortograficznym PWN ([398], s. 147) jest napisane: „Myślnik może być również użyty zamiast domyślnych czasowników jest, przed zaimkiem to – wprowadzającym orzecznik, np. «Warszawa – to stolica Polski»”. Czy obie wersje zapisu (z myślnikiem i bez) są poprawne, czy tylko opcja z myślnikiem?
  • w domu i w szkole
    15.06.2008
    15.06.2008
    Czy piszemy: zarówno w bierniku, jak i w dopełniaczu, czy może zarówno w bierniku, jak i dopełniaczu?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • wielka litera, ale nie odwieczna
    9.11.2014
    9.11.2014
    Witam,
    skąd wzięła się reguła zaczynania zdań wielką literą? Można wyznaczyć jej wyraźny początek, czy był to proces bardziej rozbity w czasie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego