rodzajowy
  • Formy symetryczne płciowo

    19.01.2024
    19.01.2024

    Dzień dobry,

    trapi mnie pewna wątpliwość językowa ( i jednocześnie poprawnościowa). Mianowicie, czy z punktu widzenia językowego jest sens używać dwu form rodzajowych w liczbie mnogiej, np. artyści i artystki, przedsiębiorcy i przedsiębiorczynie... itp.? Czy rodzaj męskoosobowy nie zakłada z automatu, że zawiera w sobie obie płcie, np. chłopcy i dziewczynki BYLI (męskoosobowy), a nie chłopcy i dziewczynki BYLI i BYŁY .

    Błagam o odpowiedź, bo strasznie mnie męczy ta sprawa.

    Pozdrawiam serdecznie.

    Ania Kwaśnik

  • hebd
    2.02.2007
    2.02.2007
    W słowniku Doroszewskiego jest chebd, roślina, Sambucus ebulus. W słowniku ortograficznym PWN chebd. W encyklopedii PWN hebd. W Wikipedii hebd, tak samo w innych słownikach. Jaka jest prawidłowa pisownia tego wyrazu?
  • Ile jest trybów w polszczyźnie?
    18.04.2003
    18.04.2003
    Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
    Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
    Dziękuję za odpowiedź
    Arkadiusz Karski
    Bukowno / Budapeszt
  • Ile mamy rodzajów gramatycznych?
    10.11.2008
    10.11.2008
    Moje pytanie dotyczy problemu z rodzajem gramatycznym rzeczownika w liczbie mnogiej. Jestem nauczycielką języka polskiego i dziwi mnie fakt, że niektóre podręczniki szkolne dokonują podziału rodzaju gramatycznego rzeczowników w liczbie mnogiej tak samo jak w liczbie pojedynczej – na rodzaje: męski, żeński i nijaki. Inne natomiast uznają jedynie słuszny podział (w liczbie mnogiej) na rodzaje: męskoosobowy i niemęskoosobowy.
    Dziękuję za uwagę.
    Lucyna Niewiadomska
  • jeszcze o rodzaju
    9.11.2011
    9.11.2011
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać czy w czasie teraźniejszym w l. pojedynczej i mnogiej można określić rodzaj czasownika? W których czasach istnieje możliwość określenia rodzaju czasownika? Czy rodzaj rzeczownika, czasownika, przymiotnika, zaimka i liczebnika można określić w izolacji wyrazu (np. pies), czy żeby określić rodzaj, wyraz musi zawsze znajdować się w kontekście (np. „Pies szczeka”)?
    Z poważaniem
  • kamera, szambelan, kabaret

    18.02.2024
    18.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o możliwie szczegółową odpowiedź: co łączy „kamerę” z „szambelanem” i „kabaretem”?


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • klasztor Norbertanek/norbertanek
    28.02.2014
    28.02.2014
    Dzień dobry,
    uprzejmie proszę o odpowiedź, czy:
    1) Klasztor Norbertanek pisze się dużą czy małą literą;
    2) Norbertanki pisze się dużą czy małą literą.
    Pozdrawiam
  • Kobieta wojewoda

    15.01.2024
    15.01.2024

    Dzień dobry. Wielkopolska ma nową wojewodę wielkopolską. Wszystko wskazuje na to, że będzie chciała używać żeńskiej formy. Proszę o radę dotyczącą poprawnej odmiany.

  • koniami czy końmi?
    24.09.2002
    24.09.2002
    Pozdrawiam serdecznie,
    Moje pytanie dotyczy postaci narzędnika l. mnogiej rzeczowników rodz. męskiego I dekl. typu koń, słoń. Powinno się mówić końmi czy koniami, słońmi czy słoniami? Dlaczego obie formy funkcjonują w języku? I dlaczego nawet wśród ludzi wykształconych nie ma pewności co do poprawności określonej formy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Książę
    7.12.2016
    7.12.2016
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie związane ze specyficzną liczbą mnogą słowa książę. Czy liczebnik przy tym rzeczowniku powinien być uzgodniony z rodzajem, czy z końcówką, właściwą rodzajowi nijakiemu? Tzn. widzę dwóch książąt czy dwoje książąt?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego