rozbieżność

  • Nasi milusińscy

    13.02.2022

    Natknęłam się ostatnio na intrygujący problem, czytając reklamę sklepu z akcesoriami dla dzieci zaskoczyło mnie użycie określenia „nasi milusińscy”, które w mojej świadomości dotyczy psów i kotów, a nie dzieci. Wiem, że definicja słownikowa mówi o dzieciach, ale wpisanie hasła w wyszukiwarkę daje znacznie więcej wyników związanych ze zwierzętami domowymi. Skąd wzięła się ta rozbieżność i kiedy słowo zaczęło zmieniać znaczenie? Sama mam 30 lat i nigdy bym tak o dzieciach nie powiedziała.

  • nazwy dni tygodnia
    11.10.2007
    11.10.2007
    Witam!
    Kościół głosi, że pierwszym dniem tygodnia jest niedziela, co zdaje się potwierdzać następujący po niej poniedziałek (poniedziałek – 'po niedzieli') oraz środa, która – będąc wówczas czwartym dniem tygodnia – znajduje się pośrodku reszty (środa – 'środek'). Ale co z czwartkiem (czwartek – 'czwarty dzień') i piątkiem (piątek – 'piąty dzień')? Zgodnie z przedstawioną wyżej wersją są kolejno piątym i szóstym dniem tygodnia – skąd więc te rozbieżności?
  • nazwy kierunków studiów
    16.04.2003
    16.04.2003
    Szanowni Państwo!
    Czy nazwy kierunków studiów powinny być pisane wielką czy małą literą. Obserwuję znaczące rozbieżności i pełną dowolność w tym zakresie, np. zarządzanie i marketing, Zarządzanie i marketing, Zarządzanie i Marketing; albo ochrona środowiska czy Ochrona środowiska, czy Ochrona Środowiska; Fizyka czy fizyka? Uprzejmie proszę o wyjaśnienie.
    Z poważaniem.
    Dominik Drzazga, Łódź

  • nie pierwszy

    28.11.2013
    28.11.2013

    O pisowni rozłącznej nie pierwszy mówi reguła https://sjp.pwn.pl/zasady/173-46-4-Przed-liczebnikami;629522.html. Czy istnieje jakiś przypadek, kiedy piszemy niepierwszy? Taką pisownię jako poprawną firmuje jeden z internetowych słowników, jak gdyby pierwszy uznano za przymiotnik, nie liczebnik.

  • norma i błędy
    21.09.2001
    21.09.2001
    Mam pytanie: co to jest norma językowa i jakie są kryteria jej poprawności, ewentulanie typy błędów? Gdyby mogli Państwo podać jakąś bibliografię dotyczącą tego zagadnienia.
    Serdecznie pozdrawiam
  • nowe nazwy geograficzne?
    4.03.2009
    4.03.2009
    Szanowna Poradnio,
    w 2007 r. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP, z wiceprzewodniczącym prof. Andrzejem Markowskim, opublikowała wykaz Nazwy państw świata, ich stolic i mieszkańców. Zgodnie z nim „zalecona do stosowania” pisownia nazw stolic to m.in. Niamey, Lome [„e” z akcentem ostrym] i Pjongjang (!). Jednak WSO PWN 2006 i WSPP 2006 (red. A. Markowski) podają wyłącznie: Niamej, Lome i Phenian… Proszę o komentarz do tych rozbieżności.
    Michał Gniazdowski
  • opus
    23.12.2002
    23.12.2002
    Ostatnio ze zdumieniem stwierdziłem, że rzeczownik opus mimo odmiany charakterystycznej dla rzeczowników rodzaju męskiego sam jest rodzaju nijakiego, co determinuje (na przykład) nienaturalne dla mnie konstrukcje w rodzaju np. opus dziesiąte. Jestem ciekaw, dlaczego tak jest i jakie inne rzeczowniki wykazują podobne „anomalie”.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Radek Gontarek
  • oryginalny
    6.12.2014
    6.12.2014
    Czy samogłoska y w wyrazie oryginał (oryginalny) w ogóle jest potrzebna? Zdecydowana większość Polaków już jej przecież nie wymawia. Jedynie starsze słowniki podają wymowę właściwą: or-y-ginał, or-y-ginalny. Może należałoby uprościć pisownię? Jeszcze Orzeszkowa pisała np. o wschodach, dzisiaj są już tylko schody.
  • o strzałach i słownikach
    23.10.2013
    23.10.2013
    Szanowni Państwo,
    dajemy strzał czy oddajemy strzał? Lepiej strzelać, ale jeśli dać i oddać to antonimy, to dlaczego Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem oddawać jako niepoprawny wskazuje (analogiczny?) zwrot dawać skok, a pod hasłem strzał wymienia oddać strzał jako niepoprawny, podczas gdy Uniwersalny słownik języka polskiego podaje jako przykład zdanie „Policjanci oddali w powietrze kilka strzałów” (Korpus języka polskiego podaje oba)?
    Pozdrawiam
    Paweł
  • o wujostwu i stryjostwu
    4.04.2005
    4.04.2005
    Witam!
    SJP W. Doroszewskiego podaje końcówkę miejscownika -stwie dla rzeczowników ‘wujostwo’ i ‘stryjostwo’, zaś np. dla rzeczownika ‘ambasadorostwo’: -stwu. Wszelkie aktualne słowniki języka polskiego nie zawierają takich rozbieżności fleksyjnych i wszystkie nazwy małżeństw zakończone na -stwo przyjmują tam w miejscowniku liczby pojedynczej końcówkę -stwu. Czyżby u Doroszewskiego były błędy, czy jedynie jakieś archaiczne formy fleksyjne?
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego