różnica
  • mieszkańcy Odessy i Saragossy
    29.06.2012
    29.06.2012
    Szanowna Poradnio!
    Interesuje mnie różnica w pisowni nazw mieszkańców Odessy i Saragossy. Według SPP pod red. J. Grzeni są to kolejno: odessyjczyk i saragosyjczyk. Dlaczego w drugim przypadku zrezygnowano z podwójnego s?
    Pozdrawiam
    Michał M.
  • między… a…, od… do…
    29.11.2007
    29.11.2007
    Szanowni Eksperci!
    Czy istnieje różnica pomiędzy wyrażeniami między… a… a od… do…? Czy pierwsze oznacza przedział otwarty, a drugie – zamknięty? I czy tak też mam rozumieć poniższe gazetowe przykłady: „Pytani o ocenę w skali od 1 do 6, odpowiadają, że mieści się ona między 3 a 4”, „Na ogół myślę o tym w niedzielę, mniej więcej między 2 a 3 w nocy”?
    Dziękuję
    AB
  • na obszarze czy w obszarze?
    12.06.2003
    12.06.2003
    Czy można mówić w obszarze zamiast na obszarze? Od kilku lat słyszę, że „Sprawa leży w obszarze gospodarki”, „W tym obszarze rząd nie odnosi sukcesów”, a mnie się wydaje, że coś się dzieje na obszarze albo w przestrzeni. Ale może niepotrzebnie się tym przejmuję.
  • na zakupy czy po zakupy?
    29.10.2013
    29.10.2013
    Szanowni Państwo,
    która forma jest poprawna: „On wybrał się na zakupy” czy „On wybrał się po zakupy”??
    Dziękuję,
    Bożena Król
  • Niekończąca się historia z przyimkiem za
    16.10.2018
    16.10.2018
    Dzień dobry,
    Szanowna Poradnio,
    piszę odnośnie wyrażeń czasu, bo nie jest to dla mnie całkowicie jasne.
    Czy kontekst może modyfikować znaczenie zwrotu za rok, za dzień, jako po tym roku, po tym dniu, za tym rokiem. Nie tylko za rok jako za 365 dni.

    Zwrot kolega jest starszy o dwa lata, a w prawdzie jest mniej bo nie ma dokładnego roku. Czy zwroty w sprawach różnicy wieku odnosić do RÓŻNIC ROKU, ROCZNIKOWO?

    POZDRAWIAM
  • odwrotny do czy odwrotny od?
    30.09.2012
    30.09.2012
    W Uniwersalnym słowniku języka polskiego PWN w haśle odwrotny jest przykład (jedyny z przyimkiem): „Skutek odwrotny od zamierzonego”. Za to w Słowniku poprawnej polszczyzny PWN można przeczytać: „O. do czegoś (nie: od czegoś) a. niż coś: Skutek odwrotny do zamierzonego a. niż zamierzony (nie: od zamierzonego)”. Czy pierwsze zdanie mimo wszystko można uznać za poprawne?
  • Para aspektowa wynieść – wynosić

    20.01.2023
    20.01.2023

    Dzień dobry.

    Która forma czasownika „wynosić” jest poprawna:

    „Suma składek zdrowotnych wypłacona w roku 2021 wyniosła/wynosiła 1500,00 zł”?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Katarzyna

  • pierwszeństwo
    24.07.2002
    24.07.2002
    Jaka jest różnica między frazami: pierwszeństwo przed kimś, przed czymś, a pierwszeństwo nad kimś, nad czymś? Wyjaśnienie słownikowe wydaje się dość enigmatyczne i – w moim odczuciu – nie ma zasadniczej różnicy, czy dam pierwszeństwo jednym nad innymi, czy też jednym przed innymi.
    Pozdrawiam.
    L.
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

  • Pożycz dla niego pieniedzy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Czy występują w tekstach języka mówionego czy też literackiego formy: „Pożycz dla niego pieniędzy” obok „Pożycz dla niego pieniądze”? Nie mogłem znaleźć odpowiednich haseł w Korpusie.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Zygmunt Frajzyngier
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego