Szanowni Państwo!

Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.

Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.

Z poważaniem

Adrian Fröhlich

Szanowni Państwo!
Jakiego rodzaju gramatycznego są nazwy klubów sportowych Jarota Jarocin czy Zawisza Bydgoszcz? Pierwsze człony nazw pochodzą od postaci historycznych, które – niewątpliwie – były mężczyznami. Jednak w kontekście nazw drużyn byłbym skłonny uznać, że są rodzaju żeńskiego i uprawniony jest w gazecie tytuł np. „Jarota przegrała trzeci mecz”. Czy mam rację? Dodam, że uznawanie Jaroty za rodzaj żeński jest na naszym terenie bardzo powszechne.
Z poważaniem,
Karol Górski

Chicherova, Zhaparov, Sychev – takie nazwiska widzimy w transmisjach sportowych. Czy pisać je właśnie tak, czy Cziczerowa, Żaparow, Syczow?
Wątpliwości biorą się z tego, że pisownia grażdanką bywa niedostępna, a ta, która jest, nie zawsze budzi zaufanie. Czasem uda się dostrzec nazwisko na koszulce, ale jest ono już dostosowane do angielszczyzny, czyli np. Grek pochodzenia bułgarskiego ma na koszulce Baev – czy są zatem podstawy, by pisać jego nazwisko Bajew, czy raczej byłaby to partyzantka?

Dzień dobry,

w oryginalnym, anglojęzycznym tekście przepisów sportowych można zaobserwować częste zapisy he/she w odniesieniu do graczy. Czy w polskim tłumaczeniu powinniśmy również pisać o zawodniku/zawodniczce, czy zdecydować się wyłącznie na rodzaj męski?

Z góry dziękuję i pozdrawiam

Maciej

Witam Redakcję. Cóż oznacza słowo UKWAS? Będę wdzięczna za krótkie wyjaśnienie.
Pozdrawiam, Agnieszka Ogrodowska

Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało.

Czy używana w komentarzach sportowych nazwa reprezentacji Anglii wyspiarze powinna być pisana z wielkiej, czy z małej litery, na takiej zasadzie, jak sugerujecie Państwo, by pisać wielką literą np. zwrot Biało-Czerwoni w stosunku do polskiej reprezentacji: „W podanym przykładzie (i w podobnych) zapis wielkimi literami jest wskazany, bo formy typu Biało-Czerwoni, Biało-Zieloni pokazują wyraźnie, że chcieliśmy ich użyć jako nazw własnych (…)”.
Pozdrawiam i dziękuję.
Anna

Przeczytałem właśnie w serwisie sportowym Interii takie zdanie: „Piłka ręczna w wydaniu kobiecym jest na Farojach niezwykle popularna”. Czy rzeczywiście można na Wyspy Owcze (bo to o nich była mowa w artykule) mówić... Faroje? Pierwszy raz spotykam się z takim określeniem. Dalej było: „Farerzy zresztą też potraktowali ten mecz nieszczególnie poważnie” – czy mieszkańcy tych wysp to na pewno Farerzy?

Szanowni Państwo,
zdumiewa mnie maniera jednego z najpopularniejszych i najbardziej doświadczonych komentatorów sportowych w naszej telewizji. Chyba w każdej transmisji używa zwrotu X minut poza nami, gdy informuje, ile czasu gry już upłynęło. Zawsze wydawało mi się, że przyimek poza albo dotyczy położenia w przestrzeni, albo jest wyrazem bliskoznacznym do oprócz, ale nie ma nic wspólnego z określeniem czasu (wystarczy raczej za nami).
Czy moje przypuszczenia są trafne?

Szanowni Państwo,
jaka jest etymologia nazwy zapasy dla sportu walki? Czy ma związek z zapasami na zimę?

Dziękuję i pozdrawiam,
Łukasz