-
Córka i żona kagana i bana23.03.202023.03.2020Żona, córka chana to chanum. A jak nazywały się żony i córki kagana oraz bana? A gdyby to kobiety sprawowały te funkcje, jak brzmiały by te tytuły w wersji sfeminizowanej?
-
Kobieta ksiądz i kobieta wódz
3.02.202426.01.2024Szanowni Państwo,
jak by Państwo stworzyli feminatywy od takich słów jak ksiądz albo wódz?
Pozdrawiam
-
królowa26.06.201226.06.2012W 2009 roku nakładem wydawnictwa Ossolineum ukazała się monografia J. Nikodema Jadwiga, król Polski. Tak samo Jadwiga jest określona w polskiej (i angielskiej) Wikipedii, mimo iż na stronie dyskusji miała miejsce długa polemika, w której przewagę zdobyli zwolennicy królowej. Druga strona argumentuje (według mnie bezpodstawnie), że królowa oznacza wyłącznie żonę króla, a Jadwiga panowała samodzielnie. Jakie jest Państwa zdanie w tej kwestii?
-
minister czy Minister – raz jeszcze17.03.200617.03.2006Serdecznie proszę o rozstrzygnięcie, jaki zapis byłby najwłaściwszy w podanych niżej kontekstach. Przykłady:
Nadzór nad organizacjami ochrony praw autorskich sprawuje Minister Kultury i Sztuki.
2. Od orzeczeń Komisji Prawa Autorskiego służy odwołanie do Ministra Kultury i Sztuki.
(cyt. za: A. Karpowicz, Autor – Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, ABC, Warszawa 2005, s. 174–175). -
msza w intencji
19.03.202319.03.2023Proszę o wytłumaczenie sformułowania „Msza Św. w int. Ojczyzny i Prezydenta”. Czy dobrze rozumiem, że modlitwa tak określona jest sprawowana w int. pewnego terytorium i Prezydenta? Nie uwzględnia narodu, bez którego nie możemy mówić o istnieniu ojczyzny? Czy poprawnym rozumieniem jest, że termin ojczyzna jest tak szeroki, że obejmuje także swoim znaczeniem naród? Czy int., aby była pełna w swoim znaczeniu, nie powinna odnosić się oprócz ojczyzny, także do narodu, który związany jest z ojczyzną?
-
nazwy godności28.04.200328.04.2003Szanowni Państwo!
Jak napisać: czy wielki mistrz zakonu, czy Wielki Mistrz? Czy wpływ na pisownię funkcji ma podanie nazwiska osoby?
Dziękuję serdecznie za odpowiedź.
-
Opiekować się – dlaczego z się?26.07.201726.07.2017Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
-
Orzeczenie imienne a orzeczenie modalne
13.05.202413.05.2024Dzień dobry,
czy czasownik „być” zawsze musi być używany w połączeniu z imiesłowem biernym czasowników niedokonanych (tak wyczytałem w poradni językowej jednego z uniwersytetów)? Mam bowiem takie zdanie: „Forma zajęć musi być dobrana do wieku uczestników”. Czy jest ono błędne i „być” koniecznie należy zmienić na „zostać”?
-
patronat8.12.20078.12.2007Witam! Proszę o wyjaśnienie, czy stosuje się wyraz patronat w liczbie mnogiej – patronaty. Do tej pory uważałam, że patronat sprawuje się nad jedną lub kilkoma instytucjami, ale pisze się w formie liczby pojedynczej.
-
Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów
25.02.202325.02.2023Dzień dobry,
w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.
Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.
Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.
Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.
Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.
Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.
Z poważaniem
Mariusz Jachimczuk
Sekretarz Gminy Wola Uhruska