Proszę o wyjaśnienie zasad odmiany w tekstach polskich nazwisk niemieckich kończących się na -ß, w konkretnym wypadku nazwiska Knieß. Czy będzie to forma Knieß’a, Knieß’owi itd. czy Knießa, czy Kniessa? W żadnym ze słowników bądź poradników, do których udało mi się dotrzeć, nie znalazłem odpowiedniej reguły.
Z wyrazami szacunku

Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.

Szanowna Poradnio,
na czym się tu oprzeć? Czy wielką literą zapisać Bazylika św. Franciszka w Asyżu, bo tak nakazują Zasady pisowni słownictwa religijnego, czy tylko Bazylika św. Franciszka z Asyżu (wg KSNG, posiedzenie 49), czy też może zawsze rozpoczynać bazylika od małej litery, wzorując się na zmianach w WSO PWN 2010/2016 (tak najprościej)?

Z poważaniem
Aleksander Durkiewicz

Dzień dobry!
Chciałbym zadać dwa/trzy pytania (proszę wybaczyć niesubordynację).
1. Czy media poprawnie nazywają zrzeczenie się kardynała Ratzingera papiestwa abdykacją? Czy powinniśmy mówić na przykład o renuncjacji?
2. Czy nie ma sprzeczności w uznawaniu przez słowniki j. polskiego wyrazów typu: quality, venta, exodus przy jednoczesnym wykluczeniu przez RJP liter: v, q, x z polskiego alfabetu? Czy powinniśmy dążyć do spolszczania wyrazów, tj. diesel, weekend?
Pozdrawiam
Michał

Czy da się ustalić od kiedy w Polsce mówiło się poszłem, przyszłem, jaka jest pokrótce historia użycia, oraz ewentualnie kiedy jednoznacznie oznaczono to jako błędne?

Problemy z dużą literą na stronę www. Jestem za formą dyrektor instytutu, natomiast moi współpracownicy uważają, że zawsze, jak mam na myśli konkretną placówkę, mam pisać wielką literą. Przeglądałam Państwa odpowiedzi i dostrzegam w pewną sprzeczność odpowiedzi. Więc jak: „W Szkole Podstawowej nr 1 w Stegnach na zebraniu dyrektor szkoły Jan Kowalski powiedział…” czy „dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”? Czy „Dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”?

W Słowniku PWN znajduje się słowo plebiscitum. Brak jest jednak odmiany. Czy to słowo się odmienia, np. tak jak referendum? Bardzo dziękuję, życząc szczęśliwego 2024 roku!

Czytając ustawy, rozporządzenia ministrów i inne przepisy, nabieram przekonania, że nikt ich nie sprawdza pod kątem poprawności językowej. Myślę, że inicjatywa Rady Języka Polskiego zmierzająca do uporządkowania tego problemu byłaby bardzo cenna. Tysiące osób codziennie zagląda do różnych aktów prawnych. Z pewnościa język, jakim są pisane, odciska swoje piętno na codziennych obyczajach językowych nie tylko prawników, dziennikarzy, ale także – za ich pośrednictwem – ogółu społeczeństwa, powinien zatem być wzorem. Czy istnieje funkcja sekretarzy sejmowych czuwających nad ostateczną formą zapisanego prawa? Podejrzewam, że niestety nie. Jestem przekonana, ze Rada może zaproponować jakieś skuteczne rozwiązanie tego problemu.
Proszę o rozstrzygnięcie sprzeczności zapisanej w Nowym slowniku poprawnej polszczyzny: Hasło art.: „Decyzję podjęto na podstawie art. 20 [bez kropki] kodeksu cywilnego.” Hasło par.: „Został skazany na podstawie art. 148. [kropka], par. 2 [bez kropki] kodeksu karnego”. Będę niezwykle wdzięczna za jednoznaczną opinię dotycząca stawiania lub niestawiania kropek po takich zapisach. (…)
Czy powinno się stosować przecinki w zapisie art. 20 §10 ust. 7 pkt 2 (…)?
Jest umowa kupna, umowa sprzedaży. Czy określenie umowy zwiazanej ze zleceniem to umowa zlecenia czy umowa-zlecenie?
Z niecierpliwością czekam na rozstrzygnięcie moich wątpliwości i zaręczam, że dzielę je z co najmniej kilkoma tysiącami osób. Bardzo proszę o odpowiedź. Przesyłam ukłony
Agnieszka Balcerak

Dzień dobry.
Moje pytanie nie będzie dotyczyć problemu językowego. Chciałbym się dowiedzieć, co językoznawcy sądzą o hip-hopie, a ściślej – o jego języku? Moim zdaniem przerażające jest to, co hip-hop robi z językiem polskim. Co Pan na ten temat myśli?
Pozdrawiam.

Podane w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/posiadac;5384.html

objaśnienie dotyczące zasad (poprawności) używania czasownika posiadać  pozostaje w jaskrawej sprzeczności z wcześniej ogłoszonym stanowiskiem Rady Języka Polskiego (https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=219:posiada&catid=44&Itemid=58). Mocno mnie to zniesmaczyło, ponieważ często korzystam z informacji zawartych w Poradni i zawsze przedstawiam ją znajomym jako źródło "porządnej" wiedzy o naszym języku. Może (choć pytający już od lat tego nie oczekuje) zmodyfikować odpowiedź?