Zgodnie z wytycznymi RJP nazwy mieszkańców terenów (o ile nie jest to miejscowość) powinny być zapisywane od wielkiej litery. Zrozumiałe zatem jest, że mieszkaniec Poznania to poznaniak. Ale czy mieszkaniec Miasta Poznań (powiatu grodzkiego) jednak nie jest też Poznaniakiem?
Zupełnie przy okazji, pragnę o zapytać o przyimek dla. Wydaje mi się, że ostatnio rozpowszechnił się on w wyrażeniach typu nowa pasta dla bielszych zębów. Czy słusznie sądzę, że nie jest to standardowy uzus?

Prośba o…

Mam pytanie do Pani Profesor Kłosińskiej, bezpośrednio nawiązujące do odpowiedzi z dzisiejszego newslettera z Poradni Językowej.

Gdyby wyrażenie „Prośba o analizę dokumentów” pojawiło się w nagłówku e-maila, to również oceniałaby je Pani jako niewłaściwe?

Dwa przykłady e-maila poniżej.

Temat: Prośba o analizę dokumentów

Treść A: Dzień dobry, uprzejmie proszę o przeanalizowanie dokumentów i przesłanie swojej opinii. (…)

Treść B: Cześć, rzuć na to okiem i daj znać, co sądzisz. (...)

Witam.
Mam pytanie dotyczące poprawności formułowania wniosków procesowych w języku prawniczym. Standardowa formuła wygląda najczęściej tak: „Działając w imieniu X-a, wnoszę o: (tu lista wniosków)”.
Chodzi o literkę o. Czy językowo poprawne jest jej stawianie przed dwukropkiem, czy też po dwukropku? Czyli czy poprawna jest forma:

Wnoszę o:
1) zasądzenie,
2) ustalenie…

Czy też poprawna jest forma:

Wnoszę:
1) o zasądzenie,
2) o ustalenie…

Od długiego czasu nurtuje mnie używanie „na”, „w”, „we” w nazwach państw i miast. W większości używamy „w” lub „we” — w Polsce, w Holandii w Szwecji...., lub we Włoszech, we Francji (tu rozumiem, że początek nazwy ma 2 spółgłoski, z czego pierwsza jest „w” lub podobna w wymowie „f”).

Czasem słyszymy, i to chyba nie jest poprawne, na Chorwacji, ale już na Islandii chyba jest OK (no bo to wyspa), tak jak np. na Sycylii.

Jest też jedna anomalia językowa, odkąd pamiętam mówimy na Węgrzech i tu zupełnie nie wiem dlaczego. Czy mogłabym prosić o wyjaśnienie różnic.

Pozdrawiam

Dominika

W najnowszym tłumaczeniu „Ani z Zielonego Wzgórza" (czyli „Ani z Zielonych Szczytów" w przekładzie Anny Bańkowskiej) znalazłam przymiotnik „avonleaski" - od Avonlea. W wydaniu z 1970 r. (przekład R. Bernsteinowej) jest „avonlejski". Która wersja jest poprawna? Będę wdzięczna za odpowiedź.

JT

Szanowni Państwo! Czy wyrażenie raz za czasu jest poprawne? W centrum Polski niespotykane, natomiast na południu już tak. Błąd językowy, czy regionalizm?

Droga Redakcji,
Zachęcona dotychczasową współpracą pozwolę sobie wysłać kolejne pytania:
1. Często słysze w kościele w czasie mszy św. zwrot: wysłuchaj nasze prośby. Coś mi wtedy „zgrzyta”, bo wydaje mi się, że poprawna wersja powinna być w bierniku, tzn. wysłuchaj naszych próśb. Która wersja jest właściwa?

2. „Ktoś z branży” (bibliotekarskiej) powiedział mi, ze forma starodruki jest niewłaściwa (potoczna), i poprawnie powinno być: stare druki. Czy to prawda?

3. Czy jest różnica znaczeniowa pomiędzy stiukiem a sztukaterią. W dostępnych mi słownikach nie udało mi się znaleźć jednoznacznej odpowiedzi (chodzi mi konkretnie o określenie „takiego coś” z gipsu na suficie lub ozdobnej listwy biegnacej pod sufitem dookoła ścian). Czy należy to nazwać stiukiem, czy sztukaterią? Jeżeli pytanie wykracza poza zakres porad świadczonych przez Państwa, prosze zignorować.

4. Wprawdzie pytanie dotyczy łaciny, ale „zadomowionej” w naszym języku. Czy poprawnie jest de gustibus non disputandum est (z orzeczeniem na końcu), czy de gustibus non est disputandum (zmieniony szyk).

Serdecznie pozdrawiam
Barbara Rościszewska

1.Czy w poniższym wersie poprawnie odmieniono czasownik upomnieć? Wg jakiego schematu odmienia się ten czasownik?

Kiedy dni są łudząco podobne,
trudniej spojrzeć beztrosko przed siebie,
zamyślenie się czasem upomnie,
trafne zdanie z przeszłości odgrzebie.

2.Jak się nazywa w terminologii lingwistycznej taki sposób zapisu słów: po(d)woje, nie(do)wiara, pozwalający na nadanie wyodrębnionej części słowa innego znaczenia, niż [ma] jego oryginał?

Często słyszę wyrazy pochodzenia hebrajskiego: Betlejem, Jeruzalem, Nazaret akcentowane na trzecią sylabę od końca. W języku hebrajskim akcent pada z reguły na ostatnią sylabę, czasami na przedostatnią, ale NIGDY wcześniej.
Także akcentowane na trzecią od końca słyszę greckie słowo biblioteka, które w grece, tak samo jak po polsku, akcentuje się na drugą od końca. Dlaczego?

Proszę o podanie źródła nazw męski i żeński rym.