styl
  • Barbie i Ken

    17.03.2021
    17.03.2021

    Czy nazwy słynnych lalek, Ken i Barbie, należy pisać dużą literą? To nazwa handlowa produktu, a zarazem typ.

    Chodzi mi o zdania w stylu: Z nażelowaną fryzurą i sztuczną opalenizną chłopak przypominał Kena/kena. Miała pięć barbie/Barbie.

    Pozdrawiam

    D.

  • bikini i bikiniarze
    17.10.2006
    17.10.2006
    Słownik języka polskiego pod red. Witolda Doroszewskiego wywodzi wyraz bikini od „nazwy wyspy, która się stała w Polsce symbolem egzotyki i braku więzi z polskim środowiskiem’’. Inną genezę podają Skrzydlate słowa (Markiewicz, Romanowski): od krawata zwanego bikini. Czy w zasobach PWN istnieją wzmianki na ten temat (tzn. zarówno samego krawata, jak i genezy wyrazu bikiniarz, tudzież Bikini jako symbolu braku więzi)?
  • bilet samolotowy czy lotniczy?
    5.02.2011
    5.02.2011
    Ostatnio zauważam iż coraz więcej osób używa przymiotnika samolotowy w odniesieniu do biletów – „Kupiłem bilet samolotowy” zamiast „Kupiłem bilet lotniczy”. Innym często spotykanym użyciem takich przymiotników odrzeczownikowych jest temperatura minusowa / plusowa zamiast dodatniej lub ujemnej. Czy takie zastosowanie jest poprawne?
  • bon moty
    27.02.2007
    27.02.2007
    Kilka razy spotykałem w polskich artykułach francuską frazę bon mot (w znaczeniu 'zręczne powiedzenie'), ale odmienioną, z zastosowaniem polskiej fleksji: „(…) nikt nie rzuca już bon motami z Gombrowicza (…)”. Moje pytanie brzmi: czy można tak odmieniać obcojęzyczne frazy i jeśli tak, to jak takie coś przeczytać? Samo bon mot przeczytałbym z francuska [bą mo], ale bon motami – [bą motami]? [bą mo'ami]? Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Brukselizm wykonywać środki zapobiegawcze

    21.12.2018
    21.12.2018

    Moja wątpliwość dotyczy środków (w domyśle – zapobiegawczych). Czy takie środki mogą być wykonane? Intuicja moja bardzo protestuje przeciwko takiemu zestawieniu. Wyszukiwarka Google zdaje się uzasadniać moją wątpliwość – dla wyrażenia wykonaćśrodki ma 436 rekordów, które albo odsyłają do środków czystości (Możemy samodzielnie wykonać środki czystości przeznaczone do dbania…), albo wskazują na przypadkowe sąsiedztwo interesującego mnie rzeczownika z czasownikiem wykonać, np. na styku dwóch różnych zdań (Aby to zadanie wykonać, środki owe muszą mieć...).

    Wśród wyników pojawia się też kontekst pokrewny omawianemu wyżej. Ale jako takiej konstrukcji bynajmniej nie broni, zwłaszcza że wygląda na tłumaczenie (i jego kopie) urzędowego tekstu prosto z Brukseli (źródło: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:22009A0515(02)):

    Środki zaradcze w przypadku niewykonania
    pomagają mu w wykonaniu takich środków zaradczych
    nie można przeszkodzić w wykonaniu środków zaradczych
    mogą wykonać środki zaradcze określone w artykule IX ustęp 1, przy czym mogą wykonać te środki tylko zgodnie z treścią upoważnienia.

    Mirosław Bańko w Słowniku dobrego stylu wśród czasowników „lubiących się” z rzeczownikiem środki wymienia m.in. dysponować, korzystać(z jakichś ś.),posługiwać się (jakimiś ś.),sięgać (po jakieś ś.), stosować (jakieś ś.), używać (jakichś ś.), wykorzystywać (jakieś ś.). Niestety, w wykazie tym czasownik wykonać nie występuje.

    W związku z powyższym konstrukcję wykonać środki zapobiegawcze należy traktować jako błąd językowy, jako neosemantyzm czy może jako termin prawniczy?

  • budrysówka
    27.10.2008
    27.10.2008
    Szanowni Państwo,
    skąd wzięła się nazwa kurtki budrysówka?
    Pozdrawiam,
    Joanna
  • być bardem
    30.04.2009
    30.04.2009
    Witam.
    Chciałbym zapytać, która z form określających zjawisko, nurt w piosence jest poprawna: bardostwo czy bardyzm?
    Uprzejmie proszę o odpowiedź.
  • być zmęczonym czymś
    11.12.2012
    11.12.2012
    Czy czasownik zmęczony może mieć przenośne znaczenie 'mieć czegoś dość'? Np. w zdaniu: „Jestem zmęczony jego ciągłym spóźnianiem się”.
    W WSPP w haśle męczyć jedno ze znaczeń to: 'powodować zmęczenie, wyczerpywać, nużyć'. Czy w sytuacji, gdy w słowniku podanych jest kilka słów po przecinku (jak powyżej), znaczenie musi się odnosić jednocześnie do wszystkich słów czy też może się odnosić jedynie do jednego, wybranego słowa?
  • cenny dwukropek
    9.11.2008
    9.11.2008
    Które z poniższych zdań jest poprawne:
    1) Na wyjściu urządzenia otrzymujemy sygnały sinusoidalny i prostokątny.
    2) Na wyjściu urządzenia otrzymujemy sygnały: sinusoidalny i prostokątny.
    3) Na wyjściu urządzenia otrzymujemy sygnał sinusoidalny i prostokątny.
    Pozdrawiam
    Wojciech Labocha
  • chabrolizm
    30.06.2004
    30.06.2004
    Proszę o znaczenie słowa chabrolizm (a. szabrolizm).
    Z góry dziękuję i pozdrawiam ;)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego