stylizacja
  • kurzelczy
    6.03.2013
    6.03.2013
    Dzień dobry,
    spotkałam się ostatnio (w języku pisanym) z postacią przymiotnika kurzelczy w znaczeniu 'kurzy'. Internet poświadcza połączenia typu kurzelcze jaja, nogi, piersi. Domyślam się, że jest to forma gwarowa. O ile to możliwe, proszę o informacje o tym słowie, zwłaszcza o regionie, z którego pochodzi.
  • Litera x w polszczyźnie

    2.02.2023
    2.02.2023

    Szczęść Boże!

    Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?

    Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).

    Z wyrazami szacunku

    Bartosz K.

  • Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki a składnia współczesna
    26.11.2016
    26.11.2016
    W prasie w recenzji książki natrafiłem na takie zdanie: Elżbiety Cherezińskiej „Królowa” to kontynuacja „Hardej”, z kolei w telewizji czasem pojawia się film Robina Cooka ryzyko w granicach rozsądku. Wydaje mi się w tym coś nienaturalnego, ale nasuwają się jednoznaczne skojarzenia z powieścią Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, zatem: jest to jakaś stylizacja na staropolszczyznę (potrzebna?) czy jednak w niektórych przypadkach można tak tworzyć wypowiedzi, a jeśli tak, to kiedy?
  • miotany falami
    29.10.2011
    29.10.2011
    Czy narzędnik może być czasem używany w zdaniu w stronie biernej na oznaczenie wykonawcy czynności? Czy poprawne jest zdanie wypowiedziane ostatnio przez znanego polityka: „Polska na pewno zostanie zaatakowana wirusem kryzysu” (zamiast zaatakowana przez wirusa kryzysu) oraz zdanie z Biblii Tysiąclecia: „Łódź zaś była już sporo stadiów oddalona od brzegu, miotana falami, bo wiatr był przeciwny” (w innych przekładach Biblii jest miotana/rzucana przez fale)?
  • nawiedzić cmentarz
    11.11.2011
    11.11.2011
    Czy można nawiedzić cmentarz? Czy poprawnie użyłam słowa nawiedzić w zdaniu: „Tuż przed świętem zmarłych tradycyjnie uczniowie naszej szkoły nawiedzili Cmentarz Powązkowski, aby uczcić pamięć swojego patrona”.
    Dziękuję za odpowiedź.
    Katarzyna Wójcik
  • nazwiska córek
    14.02.2002
    14.02.2002
    Czy córka państwa Radło będzie się nazywać Radlanka, czy Radłówna (tak jak Sikora – Sikorzanka, Skarga – Skarżanka itd.)? Jakie są zasady tworzenia nazwisk córek?
  • nocnik
    22.11.2013
    22.11.2013
    Dzień dobry!
    Moje pytanie: czy słowo nocnik użyte w poezji to wulgaryzm? „Łbem o nocniki chłodne trącając…” (Julian Tuwim, Mieszkańcy).
    Pozdrawiam
    Rafał
  • nosić paznokcie
    12.11.2009
    12.11.2009
    Czy można powiedzieć, że nosi się paznokcie? W tej chwili bardzo popularną branżą kosmetyczną jest stylizacja paznokci, paznokcie naturalne modeluje się, nadając im pożądany kształt specjalnymi masami – żelem lub akrylem. Takie paznokcie często są zdobione – cyrkoniami, kwiatkami, różnymi ozdobami. Osoby pracujące w tym zawodzie mówią często: „Noszę długie paznokcie”, „Moje klientki noszą kolorowe paznokcie”, „Lubią nosić zdobienia”. Czy taka forma może być dopuszczalna? Bo to jest nagminne.
  • Oberwańcze czy oberwańcu?
    12.02.2016
    12.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
    Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • olęder w znaczeniu osadnik

    12.01.2023
    12.01.2023

    Serdecznie pozdrawiam!

    Proszę o rozstrzygnięcie, jak pisać nazwę „Olender” -- „Olęder” -- „olender” -- „olęder” -- czy dużą literą, czy przez „ę”? Znam opinię prof. Podrackiego, który radzi, aby przez „ę”, i prof. Bańki, aby dużą i przez „en”.

    Ja piszę małą i nie używam „ę”. Ale jak żyć z tym problemem, jak żyć?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego